Bliżej gwiazd

Planetarium Śląskie od blisko 70 lat pozwala mieszkańcom regionu odkrywać tajemnice wszechświata. Futurystyczny gmach osadzony w samym sercu Parku Śląskiego pozostaje jedną z najbardziej charakterystycznych wizytówek województwa śląskiego od 1955 r. Dziś jest nie tylko najstarszą i największą tego typu placówką w Polsce, ale również jednym z najnowocześniejszych planetariów i obserwatoriów astronomicznych w Europie środkowo-wschodniej.

Województwo Śląskie zdając sobie sprawę z olbrzymiego potencjału obiektu – zarówno jako placówki świadczącej usługi edukacyjne wychodzące dalece poza szkolny program nauczania, jak i miejsca rekreacji oraz wypoczynku mieszkańców – podjęło decyzję o wpisaniu Planetarium na listę priorytetowych projektów pozakonkursowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Rozbudowa i modernizacja obiektu stanowiła jedną z największych inwestycji regionu, która nie byłaby możliwa bez olbrzymiego wsparcia uzyskanego na ten cel z Funduszy Europejskich. Przeprowadzone prace projektowe pozwoliły na rozszerzenie działalności placówki o treści naukowe z zakresu sejsmologii, geografii i meteorologii, a samo Planetarium otrzymało miano Śląskiego Parku Nauki – zwiększając potencjał edukacyjny regionu oraz możliwości zdobywania wiedzy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych mieszkańców. O skali przeprowadzonych prac świadczy wartość inwestycji, która sięgnęła prawie 150 mln zł, z czego ponad 99 mln stanowią środki z Unii Europejskiej.

Dumą placówki, świadczącą o innowacyjności tego miejsca, jest ultranowoczesny projektor wyświetlający obraz w jakości powyżej 8K, umieszczony w centralnym punkcie sali projekcyjnej. Pozwala on wyświetlić w trakcie seansu nawet sto milionów gwiazd. Do głównej sali powróciła panorama miast otaczających Planetarium, która została wykonana przy pomocy nowych technologii. Ponadto osoby odwiedzające Śląski Park Nauki na własnej skórze będą mogły odczuć efekt trzęsienia ziemi, poczuć warunki panujące w różnych strefach klimatycznych czy odbyć symulowany lot w kosmos.

Wizyta w Planetarium Śląskim to wyjątkowa propozycja odbycia jedynej w swoim rodzaju podróży po bezkresnej przestrzeni kosmosu. Nauka spotyka się tu z intelektualną rozrywką, a historia z nowoczesnością. Zwiedzający mają w futurystycznych przestrzeniach możliwość kontaktu z nowoczesną technologią, uczestniczenia w pokazach oraz nauki poprzez obserwację i doświadczanie. Mam nadzieję, że obiekt zainspiruje młodych do nauki i to właśnie tutaj będą poszukiwać odpowiedzi na swoje pytania. Park Nauki to też idealne miejsce na organizację wyjątkowych lekcji, podczas których kosmiczny świat jest na wyciągnięcie ręki.

Wierzę, że obiekt będzie służył przez dekady mieszkańcom naszego województwa i nie tylko. Odnowione Planetarium jest dziś perłą w śląskiej koronie, która będzie przyciągać turystów z innych części kraju.

Pomysł na rozbudowanie Planetarium Śląskiego o park nauki powstał wiele lat temu. Zdawaliśmy sobie sprawę z faktu, że nowoczesne prezentowanie nauki ma swoje wymogi technologiczne. Pomysły na niektóre instalacje powstały na początku tego tysiąclecia. Brakowało nam jednak środków. Dopiero gdy naszym organem Stefan Janta, Dyrektor Planetarium – Śląskiego Parku Nauki prowadzącym został Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego, mogliśmy przystąpić do tak dużej inwestycji.

Przebudowa polegała nie tylko na remoncie zabytkowego budynku Planetarium Śląskiego, ale także na rozbudowie placówki o sale ekspozycyjne. Aby nie zaburzać klasycznej bryły obiektu, większość nowych rozwiązań znalazła się pod ziemią. To było największe wyzwanie dla projektantów, a później budowlańców – przed rozpoczęciem wybierania ziemi trzeba było ustabilizować stary budynek.

Planetarium – Śląski Park Nauki to nowa instytucja nawiązująca korzeniami do tradycji, której symbolem jest klasyczny projektor Zeissa, znajdujący się obecnie w centralnym miejscu sali poświęconej astronomii. Można w niej odbyć między innymi spacer poprzez trójwymiarowy, cyfrowy model Układu Słonecznego, zobaczyć detekcję mionów wpadających w ziemską atmosferę czy przekonać się, jak wygląda kosmos w podczerwieni. Tuż obok znajduje się duża ekspozycja poświęcona geofizyce. W symulatorze możemy przeżyć trzęsienie ziemi, zobaczyć prawdziwe błyskawice, obserwować, jak powstają opady i tornado, odczuć na sobie różne typy klimatów na naszej planecie czy spróbować swoich sił w roli prezentera pogody. Największą popularnością cieszą się symulatory lotu w kosmos. Pięć kapsuł wyposażonych w gogle VR zabiera pasażerów w lot w stronę Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Przebudowana została także główna sala projekcyjna. Planetarium Śląskie dysponuje obecnie najnowszym systemem projekcyjnym na świecie, który jest w stanie wyświetlić na niebie ponad 100 milionów gwiazd i dowolny ruchomy obraz w rozdzielczości True 8K.

Planetarium to jeden z symboli regionu – dlatego jest wyjątkowe. Zawsze było miejscem, w którym możemy znaleźć się nieco bliżej gwiazd. Pod tym względem nasza rola się nie zmieniła - to w dalszym ciągu rozbudzanie ciekawości otaczającym nas światem. Teraz mamy do tego doskonałe narzędzia. Planetarium Śląskie przed remontem odwiedzało rocznie ok. 160 tysięcy osób, natomiast od otwarcia w czerwcu przez zaledwie pięć miesięcy nasz obiekt odwiedziło już ponad 120 tysięcy ludzi.