Perła Orlich Gniazd

Trudno szukać w innej części świata tylu wspaniałych zamczysk co w Europie. Choć zachowały się w różnym stanie, niezmienne fascynują. W Polsce, na szlaku Orlich Gniazd – najokazalszych warowni Jury Krakowsko-Częstochowskiej, szczególne miejsce zajmuje zatopiony w skale Zamek Ogrodzieniec. Stare mury przeszły gruntowną modernizację. Miejsce doceniają wszyscy, także amerykańska platforma Netflix, która wybrała to właśnie miejsce na scenerię części przygód legendarnego wojownika Wiedźmina. Koniecznie odwiedźcie to miejsce, jeśli jeszcze tego nie zrobiliście.

Fotografia przedstawia Marka Gądka, dyrektora do spraw technicznych Zamek Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Mężczyzna ma zaczesane włosy, jest w białej koszuli. Autorem zdjęcia jest Maciej Motylewski.

MAREK GĄDEK, DYREKTOR DS. TECHNICZNYCH I ORGANIZACJI IMPREZ FIRMY „ZAMEK” SP. Z O.O.

Zamek jest największą warownią Wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej, a także, bez wątpienia, jednym z najpiękniejszych zamków w Polsce. Stoi w centralnej części Jury i jest łatwo dostępny komunikacyjnie. Turyści, którzy tłumnie odwiedzają to miejsce, wielokrotnie prosili o możliwość zwiedzenia warowni po zmroku. Zrobiliśmy wszystko, by im to umożliwić, a przy okazji przeprowadziliśmy niezbędne prace konserwatorskie zabytkowych ruin.

W ramach projektu wykonaliśmy między innymi remont odcinka murów otaczających przedzamcze, które dotychczas nie były poddane konserwacji. Prace objęły również północną i zachodnią ścianę Zamku Wysokiego, mury skrzydeł zachodniego, północnego, Baszty Kredencerskiej oraz kładki prowadzącej na teren przedzamcza. Roboty prowadzone były też na Dziedzińcu Pańskim, na którym koncentruje się ruch turystyczny. To ta widoczna część prowadzonych prac. Wykonaliśmy także wewnętrzną instalację elektryczną i multimedialną. Wzdłuż całej trasy zwiedzania zamontowaliśmy oświetlenie iluminacyjne, dzięki czemu zamek można podziwiać również nocą. Iluminacja wraz z systemem audio przyczyniła się do stworzenia kilku dodatkowych scenariuszy zwiedzania zamku, w których wykorzystujemy różne efekty świetlne i dźwiękowe. Rozświetlenie warowni po zmroku pozwala nam też bezpiecznie prowadzić nocne biesiady rycerskie i organizować zwiedzanie zamku z duchami.

Inwestycja była wymagająca. W trakcie dwuletnich prac zamek cały czas był udostępniony do zwiedzania. Prowadzenie robót w obiekcie zabytkowym pod nadzorem konserwatorskim zmuszało wykonawców do szukania nieszablonowych rozwiązań. Ukrycie instalacji (w tym kabli) biegnącej przez cały zamek wymagało nie tylko precyzji wykonania, ale także dbałości o szczegóły i jak najmniejszą ingerencję w zabytkową strukturę obiektu.

Stare mury wzniesione na skałach robią imponujące wrażenie na wszystkich bez wyjątku. Zamek wiele razy służył jako plener filmów i seriali. W 1973 roku został uwieczniony w serialu "Janosik", w 2001 roku ruiny zamku służyły za plener filmowy "Zemsty”, zaś w 2019 roku kręcono tu część serialu „Wiedźmin”, produkcji Netflixa.

Fotografia przedstawia Wojciecha Latacza, przewodnika jurajskiego, który oprowadza wycieczki po zamku. Mężczyzna przebrany jest za rycerza i przyjmuje bojową pozę. Ma czarno-białą tarczę, miecz oraz ubranie z dawnej epoki. W tle widać zamek w Ogrodzieńcu. Autorem zdjęcia jest Tomasz Jodłowski.

WOJCIECH LATACZ, PRZEWODNIK JURAJSKI

Nie ma żadnych wątpliwości, że Zamek Ogrodzieniec jest jednym z najważniejszych zabytków kulturowych województwa śląskiego. Średniowieczny zamek pamięta okres panowania ostatnich Piastów, jednak czas nie obszedł się z nim zbyt łaskawie. Niewielka gotycka warownia powstała w tym miejscu na polecenie Kazimierza Wielkiego. W połowie XVI wieku dla Ogrodzieńca nastał czas rozkwitu – Zamek został rozbudowany przez Seweryna Bonera do postaci imponującej magnackiej rezydencji. Jednak niedługo później renesansowe zabudowania aż dwa razy stawały w płomieniach wzniecanych przez szwedzką armię. Po drugim pożarze Zamek całkiem podupadł, co sprawiło, że z początkiem XIX wieku opuścili go ostatni mieszkańcy. O resztę zadbały siły natury – postępująca erozja stopniowo niszczyła wapienne mury, powodując poważne uszkodzenia.

Dziś Ogrodzieniec to zespół bardzo malowniczych, ale jednak ruin. Ledwie wspomnienie o dawnej potędze tego miejsca. Niemniej, jest to wspomnienie przepełnione wielowiekową historią regionu, dlatego tak ważne jest podejmowanie działań konserwatorskich i rekonstrukcyjnych w obrębie Zamku. Dzięki tego typu przedsięwzięciom upewniamy się, że to dziedzictwo nie zginie i zostanie przekazane w lepszym stanie przyszłym pokoleniom.

Dla mnie, jako przewodnika, jest to szczególnie istotne. Przeprowadzone na Zamku działania renowacyjne korzystnie wpłynęły na komfort i bezpieczeństwo mojej pracy. Dzisiaj mogę zabierać turystów w miejsca, które wcześniej były niedostępne ze względu na zły stan zabytku i pokazywać im elementy warowni, które udało się uratować przed całkowitym zniszczeniem.

Nie bez znaczenia jest również montaż instalacji elektrycznej i multimedialnej, która pozwoliła nam uatrakcyjnić zwiedzanie Zamku o nowe elementy. To sprawia, że coraz większe grono turystów przybywa do Ogrodzieńca, by przeżywać wyjątkowe chwile w pieczołowicie odtworzonym klimacie renesansowej warowni. Dzięki takim działaniom dziedzictwo tego miejsca przetrwa nie tylko w naszej pamięci.

GODEJ po naszymu

grof - hrabia, pan

chańdownij – dawniej, przed wiekami

berg – skała, kamień

logo

Projekt:

"Remont konserwatorski w obrębie zabytkowych ruin Zamku Ogrodzienieckiego w Podzamczu"

Beneficjent: „Zamek” Sp. z o.o.
Wartość projektu: ok. 3 mln zł
Dofinansowanie RPO WSL: ok. 1,4 mln zł
Okres realizacji: 09.2018 – 09.2020