8
EKSPERT PODPOWIADA
W 2012 roku Polska ratyfikowała Konwencję ONZ o Pra-
wach Osób Niepełnosprawnych. Celem tego dokumentu
jest ochrona i zapewnienie pełnego i równego korzystania
z praw człowieka i podstawowych wolności przez osoby
z niepełnosprawnościami na równi ze wszystkimi innymi
obywatelami. Jednym z tych praw jest prawo do edukacji,
a jednym z narzędzi realizacji Konwencji są Fundusze Eu-
ropejskie, w tym również nasz Program Regionalny.
EDUKACJA
DOSTĘPNA
DLA WSZYSTKICH
Społeczny MODEL
NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
Konwencja wprowadziła nowy sposób postrzegania nie-
pełnosprawności, który nie skupia się na ograniczeniach
organizmu (jak w modelu medycznym), lecz jest wynikiem
interakcji między osobą a otoczeniem. To bariery, które
uniemożliwiają bądź utrudniają tę interakcję, są przy-
czynami niepełnosprawności. Bariery mogą być różne:
architektoniczne, komunikacyjne, związane z dostępem
do informacji lub postawą otoczenia. Naszym zadaniem
jest eliminacja tych przeszkód, dostosowanie otoczenia,
stworzenie warunków do pełnego włączenia osoby z nie-
pełnosprawnością w każdy aspekt życia. To nie jednostka
ma się dostosować do reszty świata, lecz reszta świata ma
być urządzona w sposób umożliwiający jednostce nieogra-
niczone funkcjonowanie w społeczeństwie i korzystanie
z pełni praw.
Edukacjawłączająca
Jednym z tych praw jest prawo do edukacji. Aby
je w pełni zrealizować, konieczna jest integracja na
wszystkich poziomach nauki i w kształceniu usta-
wicznym. To z kolei zapewnia edukacja włączająca.
Jej celem jest wspieranie procesu rozwoju każdego
dziecka i sprostanie jego indywidualnym potrzebom.
Te potrzeby mogą wynikać z niepełnosprawności bądź
z trudności w uczeniu, które towarzyszą ok. 1/5 dzieci
w całym kraju. Są spowodowane m.in. nadpobudliwoś-
cią, różnymi rodzajami dysleksji, chorobami przewle-
kłymi, często towarzyszą dzieciom pochodzącym ze
środowisk zmarginalizowanych oraz dzieciom emigran-
tów i mniejszości narodowych. Wszystkie dzieci mają
prawo (na równi z pozostałymi uczniami) do rozwijania
osobowości, talentów, kreatywności oraz całej gamy
swoich zdolności umysłowych i fizycznych.
MODELE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI
>
>
niepełnosprawność jest problemem,
>
>
niepełnosprawność definiuje osobę,
>
>
osoba z niepełnosprawnością jest biernym
odbiorcą wsparcia i leczenia,
>
>
najważniejsza jest rehabilitacja
>
>
bariery są problemem,
>
>
niepełnosprawność to tylko jedna z cech
osoby,
>
>
osoby z niepełnosprawnością są
równoprawnymi członkami społeczeństwa,
>
>
najważniejsza jest likwidacja barier
MEDYCZNY
SPOŁECZNY