4 / 32
4
Rozmowa
We wrześniu uczniowie w całej Polsce rozpoczną rok
szkolny w nowej rzeczywistości. Czy śląskie placówki
szkolne są przygotowane do zmian?
Jestem przekonana, że organy prowadzące, dyrektorzy
szkół i placówek województwa śląskiego dołożyli i dołożą
starań, aby tak było. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że
w zaproponowanej przez Ministerstwo Edukacji reformie
jest wiele niewiadomych. To czas pokaże czy te zmiany
mają sens i jakie będą ich efekty. Nie mam wątpliwości,
że dyrektorzy i nauczyciele zrobią wszystko, aby w sytu-
acji, gdy pojawią się jakieś niedociągnięcia, nie odczuli ich
i uczniowie, i rodzice. Zdaję sobie sprawę, że nie będzie to
jednak łatwe.
Reforma edukacji wprowadza w miejsce zawodówek
dwustopniowe szkoły branżowe. Czy Pani zdaniem to
dobra zmiana?
Na efekty trzeba będzie poczekać parę lat. Pierwszym syg-
nałem będą wyniki rekrutacji do szkół branżowych. Zmiana
nazwy miała przyczynić się do zmiany nastawienia uczniów
i rodziców do tych szkół. Szkoły zawodowe nie cieszyły
się popularnością ani wśród uczniów, ani wśród rodziców.
Niejednokrotnie młodzież słyszała:
„jak nie będziesz się uczył,
pójdziesz do zawodówki”.
Bardzo ważne jest więc, żeby mło-
dzież chciała do tych szkół przyjść i aby tak się stało, trzeba
do nich przekonać przede wszystkim rodziców. Przypo-
minam, że szkoły zawodowe zostały zastąpione dwustop-
niowym i szkołami branżowymi. Od września uczniowie
rozpoczną naukę w trzyletniej branżowej szkole pierwszego
stopnia, którą od 2020 roku będą mogli kontynuować
w dwuletniej szkole branżowej drugiego stopnia. Niezwykle
ważne, a w mojej ocenie najważniejsze, są jednak zmiany
programowe. Oferta edukacyjna musi być dostosowana do
rynku pracy. Założenia reformy w szkolnictwie zawodowym
przewidują, że co najmniej 50% zajęć będzie przeznaczo-
nych na kształcenie zawodowe. Czy tak się stanie? Mam
wątpliwości. Od 1 września wydaje się być to niezmienione.
Reasumując, zapowiadane założenia wydają się być sensow-
ne, jednak należy pamiętać, że to tylko założenia. Ciągle
brak konkretnych rozwiązań, jak chociażby, w jaki sposób
reforma wprowadzi dualne kształcenie, czy też kto będzie
prowadził zajęcia z doradztwa zawodowego, bez którego
młodzież nie jest w stanie zdecydować o dalszej drodze
kształcenia.
Czy aktualne kierunki kształcenia zawodowego w na-
szym regionie odpowiadają na potrzeby pracodawców?
Problem jest złożony, a dyskusja nad jego rozwiązaniem
trwa od wielu lat. Przede wszystkim brakuje dobrej,
szerokiej diagnozy rynku pracy. Szkoły nie mają pełnego
obrazu tego rynku, miarodajnych prognoz jego rozwoju.
Często nowe kierunki kształcenia są otwierane na pod-
stawie intuicji bądź ogólnej popularności. Aby szkolnictwo
zawodowe rozwijało się we właściwie, potrzebna jest jego
spójna wizja, tworzona wspólnie z pracodawcami, samorzą-
dami odpowiedzialnymi za szkoły, urzędami pracy, instytu-
cjami kształcącymi nauczycieli. Samorząd wojewódzki jest
organem prowadzącym ośrodki doskonalenia nauczycieli.
W tych właśnie ośrodkach organizowane są konferencje,
szkolenia, seminaria dla kadry ze szkół zawodowych. Pre-
zentowane są nowe trendy, omawiane programy naucza-
nia, nauczyciele dzielą się dobrymi praktykami i wspólnie
rozwiązują nurtujące ich problemy. Odbywają się także
spotkania z pracodawcami, przedstawicielami urzędów
pracy, ochotniczych hufców pracy, poradni psychologiczno
-pedagogicznych.
Dyskusja o różnych aspektach szkolnictwa zawodowego,
jak i wspomniane różnorodne formy doskonalenia na-
uczycieli, stanowią ważny element w tworzeniu strategii
właściwego rozwoju szkolnictwa zawodowego.
Jak przekonać ludzi, by wybierali szkoły, które dadzą
im zawód, na który jest zapotrzebowanie rynku pracy?
Jakie działania w zakresie promocji kształcenia zawo-
dowego podejmowane są w naszym regionie?
Tak jak powiedziałam wcześniej, to najważniejsze ogni-
wo w tej reformie. To przede wszystkim ciągła i szeroka
kampania promocji kształcenia zawodowego. Marszałek
Województwa podejmuje szereg działań zmierzających do
tego, aby przekonać dzisiejszych gimnazjalistów, a tak-
że i ich rodziców, że szkoła zawodowa to dobry wybór.
Robimy to wielotorowo. Przykładem jest wydawany
przez Dziennik Zachodni we współpracy z Regionalnym
Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli WOM w Katowi-
cach i Urzędem Marszałkowskim Województwa Śląskiego
„Kursor zawodowy”, który dociera do uczniów i rodziców
dzisiejszych gimnazjalistów. Można dzięki niemu zapoznać
się z atrakcyjnymi szkołami z terenu naszego województwa
i poznać nowe zawody. Uczeń dowiaduje się, w jaki sposób
planować swoją zawodową przyszłość. Organizowane
są również liczne przedsięwzięcia dotyczące kształcenia
zawodowego skierowane nie tylko do nauczycieli, ale i do
uczniów. Przykładem jest „Forum Szkolnictwa Zawodo-
wego” zorganizowane przez Centrum Kształcenia Zawo-
dowego i Ustawicznego w Katowicach. Również szkoły
zawodowe organizują szereg spotkań, dni otwartych,
promocję i szeroką bazę informacji na temat danej szkoły,
jak i kierunków kształcenia.
BRANŻOWE -
- LEPSZE NIŻ ZAWODOWE
Rozmowa z Danutą Rosą,
Dyrektorem Wydziału Edukacji i Nauki
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego