5
Rozmowa
Danuta Rosa
Dyrektor
Wydziału Edukacji i Nauki
Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego
fot. archiwum UM WSL
Silnie podkreśla się dziś potrzebę systemu dualnego,
łączącego wiedzę teoretyczną z praktyką w zakładach
pracy. Czy takie rozwiązanie pozwoli dostosować umie-
jętności absolwentów do rynku pracy?
Wszystkim powinno zależeć, żeby pracodawcy włączyli się
w system kształcenia zawodowego. Aby byli współtwórca-
mi podstawy programowej, ale także recenzentami i egza-
minatorami tej podstawy. W przepisach brakuje szczegóło-
wych regulacji dotyczących edukacji dualnej, w praktyce ten
rodzaj kształcenia istnieje. Dzisiaj problemem szkolnictwa
zawodowego jest to, że zawodu nie zdobywa się w prak-
tyce, a jeżeli już, to stanowczo liczba godzin tzw. zajęć
praktycznych jest za mała. Doświadczenie zawodowe jest
wysoko cenione przez przedsiębiorstwa, a niestety stanowi
główną przeszkodę dla poszukujących pierwszej pracy. Wie-
le młodych osób wpada w błędne koło, nie mogąc znaleźć
pierwszej pracy bez żadnego doświadczenia zawodowego.
Dualny sposób kształcenia zaistnieje w naszym systemie, je-
żeli powstanie współodpowiedzialność za realizowanie szko-
lenia teoretycznego i praktycznego. Szkoły, jako organizato-
rzy kształcenia i szkolenia zawodowego, a przedsiębiorstwa,
jako prowadzący szkolenia. Odpowiedzialność rozłożona na
dwie strony. Dwoistość podmiotów: publiczny i prywatny.
Wspólnie odpowiadający za politykę i praktykę w zakre-
sie kształcenia i szkolenia w danym zawodzie. Edukację
zawodową należy dopasować do rynku pracy. Priorytetem
w szkołach zawodowych powinno być kształcenie młodych
fachowców pod konkretne zapotrzebowania pracodawcy.
Taką możliwość daje kształcenie dualne.
Jak nasze województwo, pod względem kształcenia
zawodowego, wypada na tle innych regionów Polski?
„Śląskie stawia na Zawodowców – szkolnictwo zawodowe
szansą na rynku pracy” to jedno z wielu haseł, które stają się
priorytetem w naszym województwie. Należy się również
pochwalić faktem, że nasze województwo zajęło IV miejsce
w rankingu podsumowującym wykorzystanie dotacji unij-
nych na oświatę w latach 2007-2015 w Polsce w kategorii
województwo. Również i w nowej perspektywie odbywa
się wiele inicjatyw dotyczących wdrażania nowoczesnych
programów nauczania oraz wysokiej jakości kształcenia, re-
alizowanych również dzięki środkom, jakie są przeznaczone
na ten cel w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego
Województwa Śląskiego na lata 2014-2020. Zdecydowa-
na większość miast i powiatów wprowadza kompleksowe
programy rozwoju szkolnictwa zawodowego dla uczniów
ponadgimnazjalnych szkół zawodowych.
To przede wszystkim poprzez wzmocnienie potencjału edu-
kacyjnego, dostosowanie oferty kształcenia zawodowego
do potrzeb lokalnego rynku pracy oraz szeroko rozumiane
wsparcie szkolnictwa zawodowego. Dotyczy to wszystkich
subregionów naszego województwa. Celem jest zwiększe-
nie szans na rynku pracy uczniów, ale również sprostanie
oczekiwaniom pracodawców. Nie zapomniano też o dodat-
kowym wyposażeniu pracowni zawodowych, podniesieniu
kwalifikacji nauczycieli, umożliwieniu uczniom i uczennicom
odbycia staży/praktyk u pracodawców, zdobycia dodatko-
wych kwalifikacji po ukończeniu specjalistycznych kursów.
Dodatkowo projekty mają na celu wzmocnienie współpracy
z otoczeniem społeczno-gospodarczym, tj. z pracodawcami,
uczelniami wyższymi i innymi podmiotami.
Wydział Edukacji i Nauki UMWSL zajmuje się też
współorganizowaniem wymiany i współpracy między-
narodowej w zakresie oświaty. Czy możemy pokusić się
o porównanie naszych placówek z zagranicznymi?
Województwo jest organem prowadzącym dla 28 szkół
i placówek edukacyjnych w tym m.in. sześciu Centrów
Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego województwa,
kształcących na poziomie policealnym w tzw. zawodach
medycznych. Nasi uczniowie i słuchacze odbywają sta-
że zawodowe w ramach projektu „Staże zagraniczne dla
uczniów i absolwentów szkół zawodowych oraz mobilność
kadry kształcenia zawodowego” finansowanego ze środków
Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyj-
ny Wiedza Edukacja Rozwój (POWER), realizowanego na
zasadach programu Erasmus+.
Celem wyjazdu jest poznanie i porównanie systemów
kształcenia, kompetencji zawodowych oraz przybliżenie
specyfiki pracy w wymienionych zawodach. Okazuje się, że
na tym etapie kształcenia nie mamy czego się wstydzić. Nasi
europejscy partnerzy wysoko ocenili przygotowanie me-
rytoryczne i kompetencje w zawodach technik masażysta,
technik usług kosmetycznych i technik farmaceutyczny.
Obecnie Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy w Radzion-
kowie realizuje projekt pn. „Europa nasz wspólny dom: toż-
samość regionalna we wspólnej historii” w ramach programu
Erasmus+. Partnerami projektu, oprócz Polski, są Francja,
Grecja i Portugalia, na terenie której odbyło się spotkanie
ewaluacyjne. Projekt przeznaczony jest dla uczniów szkół
europejskich. Dwie placówki, w tym z Radzionkowa – to
szkoły dla dzieci z problemami. Celem przedsięwzięcia jest
zachęcenie młodych uczestników do poznawania kultury
i historii krajów biorących udział w projekcie. Oczywiście to
nie jedyne w ostatnim czasie wyjazdy młodzieży zorganizo-
wane dzięki środkom unijnym.
Nasze placówki (w szczególności jakość nauczania i ich
wyposażenie w potrzebne pomoce dydaktyczne) są wysoko
oceniane przez zagranicznych partnerów. Jest to atut, który
młodzież stara się wykorzystywać. Potwierdzeniem niech
będzie fakt, iż wielu absolwentów naszych szkół police-
alnych znajduje zatrudnienie w krajach Unii Europejskiej
(opiekunka dziecięca, technik masażysta, technik usług
kosmetycznych).
pytania zadawał:
Dominik Wójcik