7 / 32
7
EKSPERT PODPOWIADA
zatrudniona kadra, która ma wiele pomysłów, jednak braku-
je jej skuteczności w procesie aplikowania o unijne środki.
W tym obszarze warto rozważyć nawiązanie współpracy
między kadrą pedagogiczną posiadającą wiele nowatorskich
propozycji a organami, które są profesjonalnie przygotowa-
ne do obsługi projektowej.
Edukacja najmłodszych w województwie śląskim jest
prowadzona na wysokim poziomie w porównaniu z inny-
mi krajami europejskimi. Jednak nadal istnieją placówki,
w których widoczne są braki organizacyjne, sprzętowe oraz
kadrowe. Warto zwrócić uwagę na wyrównywanie szans
edukacyjnych dzieci mieszkających w małych miejscowoś-
ciach. Szczególnie widoczny jest zróżnicowany poziom
funkcjonowania szkół pod względem posiadania odpowied-
niej sali gimnastycznej, świetlicy, biblioteki czy infrastruktury
otoczenia szkoły. Te elementy wpływają na skuteczność
procesu edukacyjnego.
Reasumując, największe potrzeby edukacyjne w procesie
wspierania rozwoju edukacji wczesnoszkolnej istnieją w na-
stępujących obszarach:
• wzbogacania i unowocześnienia bazy umożliwiającej
kształcenie z wykorzystaniem narzędzi informacyjno-
komunikacyjnych;
• zorganizowania praktycznych warsztatów szkolenio-
wych dla nauczycieli w zakresie technologii informa-
cyjno-komunikacyjnych (TIK), języków obcych oraz
treningu z zakresu kompetencji miękkich;
• tworzenia warunków inspirujących nauczycieli do ze-
społowego opracowywania innowacji pedagogicznych
oraz programów autorskich;
• pomocy w zakresie opracowywania projektów eduka-
cyjnych;
• wyrównywania szans edukacyjnych dzieci z obszarów
wiejskich i mniejszych miejscowości.
Ważna integracja
Od kilku już lat w wielu placówkach przedszkolnych i szko-
łach podstawowych funkcjonują grupy integracyjne i klasy
integracyjne. Na przestrzeni lat odchodziło się od nadmier-
nego tworzenia szkół specjalnych na korzyść tworzenia
placówek o charakterze integracyjnym, co miało ogromne
znaczenie dla wszystkich uczestników procesu wycho-
wawczo-dydaktycznego, środowisk rodzinnych i lokalnych.
Istnieje ogromne zapotrzebowanie na organizowanie odpo-
wiednich warunków dla uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych. Ważne jest również opracowywanie i wdra-
żanie indywidualnych metod nauczania wobec uczniów
wolniej rozwijających się, o nieharmonijnym rozwoju, a także
dla osób szczególnie uzdolnionych, które często wykazują
znudzenie pobytem w szkole.
Kompetencje społeczne
W ostatnim czasie coraz częściej wskazuje się też na pewne
braki w sferze rozwoju społecznego polskich uczniów
w porównaniu z uczniami innych krajów europejskich.
Temu obszarowi z pewnością warto poświęcić więcej czasu
w ramach szkoleń nauczycieli. Problematyka diagnozowa-
nia i rozwijania kompetencji miękkich jest zagadnieniem
ogromnie ważnym, a zarazem trudnym. Zasadne wydaje
się w pierwszej kolejności zorganizowanie specjalistycz-
nych szkoleń dla nauczycieli, którzy często sami mają
braki w tym zakresie. Ważne jest też, aby w toku studiów
studenci kierunków pedagogicznych częściej mieli okazję do
uczestnictwa w zajęciach dotyczących zdolności osobistych
i interpersonalnych. Umiejętności interpersonalne należą do
kompetencji uniwersalnych, dlatego ważne jest, by wiedzę
z tego zakresu zdobywać od profesjonalistów. Sama jednak
teoria nie da oczekiwanych rezultatów, konieczne są zajęcia
praktyczne. Aby skutecznie móc rozwijać kompetencje
społeczne polskich uczniów, niezbędne wydaje się zwróce-
nie uwagi na liczebność uczniów w klasie. Mając na uwadze
indywidualne potrzeby każdego ucznia, jego zróżnicowa-
ny poziom rozwoju w poszczególnych sferach, warunki
środowiskowe, możliwości psychofizyczne oraz oczekiwania
rodziców, współczesnemu nauczycielowi w przepełnionej
klasie coraz trudniej sprostać tym wymogom.
Obecnie coraz większa liczba rodziców ma świadomość
znaczenia wczesnej edukacji dla pomyślnego rozwoju dzie-
cka. Zarówno rodzice, jak i władze podkreślają, że bardzo
ważne jest wykorzystanie wszystkich szans na poprawę
warunków startu w dorosłe życie. Dobrą perspektywą na
życiowy sukces dziecka z pewnością jest możliwość uczęsz-
czania od najmłodszych lat do prawidłowo funkcjonującego
przedszkola i szkoły. Dziś już nikogo nie trzeba przekony-
wać, że edukacja wczesnoszkolna stanowi dobrą podstawę
dalszego kształcenia, zaś dobry start szkolny decyduje o lo-
sach edukacyjnych dziecka i sukcesie szkolnym. Fundusze
Europejskie mogą w tym pomóc, unowocześniając polskie
przedszkola i szkoły.
Anna Watoła
Anna Watoła
Doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunkt Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach,
Wyższej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej oraz Śląskiej Wyższej Szkoły Zarządzania im. gen J. Ziętka
w Katowicach. Wieloletni nauczyciel wychowania przedszkolnego, oligofrenopedagog oraz dyrektor przed-
szkola. Rzeczoznawca do spraw podręczników z dziedziny edukacji wczesnoszkolnej Ministerstwa Edukacji
Narodowej. Członek Kapituły Założycielskiej Uniwersytetu Śląskiego Dzieci. Kierownik Kwalifikacyjnych
Studiów Podyplomowych „Edukacja Wczesnoszkolna i Wychowanie Przedszkolne” Uniwersytetu Śląskiego
w Katowicach. Członek Stowarzyszenia Nauczycieli Edukacji Początkowej, Stowarzyszenia Zastępczego Ro-
dzicielstwa. Autorka wielu publikacji naukowych z zakresu edukacji dziecka oraz dotyczących wykorzystania
technologii informacyjnej w procesie nauczania – uczenia się, zarządzania i kierowania placówką oświatową.
fot. archiwum prywatne