Serwis Regionalnego Programu
Często zadawane pytania
Dział, w którym się znajdujesz, może Tobie pomóc w uzyskaniu szybkiej odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. W przypadku, gdy nie znajdziesz tu odpowiedzi na interesujący Cię temat prosimy o kontakt z Punktami Informacyjnymi Funduszy Europejskich.
tematyka: Nabory;
Pytanie 1. Stosowanie nowych wytycznych w zakresie promocji już realizowanych od ubiegłego roku projektów, w których wykonano tablice wg dotychczasowych zasad.
Odpowiedź, 22.02.2018 r.
Beneficjentów, którzy podpisali swoje umowy przed 2018 r. wciąż obowiązują stare zasady promocji, co oznacza, że nie muszą umieszczać barw narodowych przy oznaczaniu swoich projektów http://rpo.slaskie.pl/czytaj/zasady_promocji_do_31_grudnia_2017
Opracowane przez Wydział Rozwoju Regionalnego
https://rpo.slaskie.pl/czytaj/realizacja_projektu_dofinansowanego_z_efrr_lsi_6022018
Siatki te, choć nie stanowią wiążących prawnie aktów normatywnych, mogą być pomocne przy ocenie, czy w danym przypadku dofinansowanie projektu stanowić będzie pomoc publiczną, a jeśli tak, jakie są możliwe podstawy prawne jej udzielenia.
Siatki mają charakter ogólny i nie są one sporządzone wyłącznie na potrzeby wdrażania programów operacyjnych, stąd też w praktyce nie wszystkie ich zapisy będą mogły znaleźć zastosowanie do projektów realizowanych przy wsparciu środków RPO WSL 2014-2020 (np. zakres podstaw prawnych udzielania pomocy publicznej określony w regulaminie danego naboru może być węższy niż określono w siatkach analitycznych).
Oprócz zaktualizowanych siatek na stronie Komisji dostępne są również przygotowane w roku 2016.
LINK do siatek analitycznych:
http://ec.europa.eu/competition/state_aid/modernisation/notice_aid_en.html --> Analytical grids on state aid to Infrastructure 2016 – 2017:
Pytanie 4. Czy w przypadku projektu polegającego na adaptacji istniejącego obiektu (budynku) do nowych potrzeb o charakterze gospodarczym (przestrzenie coworkingowe), możliwe jest zastosowanie pomocy na infrastrukturę lokalną także względem prac z zakresu termomodernizacji tego obiektu? Innymi słowy, czy możliwe jest objęcie kosztów termomodernizacji obiektu (która zasadniczo stanowi działanie przyczyniające się do wzrostu efektywności energetycznej) pomocą na infrastrukturę lokalną (art. 56 GBER), czy też raczej zastosowanie w tym zakresie powinna być pomoc inwestycyjna na środki wspierające efektywność energetyczną (art. 38 GBER)?
Odpowiedź, 25.07.2018 r.
W odpowiedzi na Państwa wątpliwości dotyczące możliwości wspierania prac z zakresu termomodernizacji w ramach art. 56 „ pomoc na infrastrukturę lokalną” rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014, str. 1) (zwanego dalej „GBER”), uprzejmie informuję, co następuje.
Komisji Europejska na platformie State Aid Wiki wskazała jednoznacznie, iż w sytuacji gdy część działań realizowanych w ramach projektu dotyczy efektywności energetycznej, to koszty kwalifikowalne w tym zakresie są wyłączone ze wsparcia w ramach art. 56 GBER „Pomoc na infrastrukturę lokalną”. Na tego rodzaju koszty przedsiębiorca może uzyskać pomoc jedynie na podstawie art. 38 GBER „Pomoc inwestycyjna na środki wspierające efektywność energetyczną”, zgodnie z warunkami wskazanymi w tym przepisie.
Powyższe wynika z treści art. 56 ust. 2 który wskazuję, iż pomoc na infrastrukturę lokalną jest udzielana jedynie w sytuacji gdy dana infrastruktura nie jest przedmiotem innej sekcji rozdziału III GBER, z wyjątkiem regionalnej pomocy inwestycyjnej.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 3. Czy rozpoczęcie procedury w zakresie udzielenia zamówienia publicznego przed złożeniem wniosku o dofinansowanie niweczy efekt zachęty w przypadku tych przeznaczeń pomocy publicznej, dla których spełnienie efektu zachęty jest wymagane zgodnie z art. 6 rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu ( „GBER”)?
Odpowiedź, 13.03.2018 r.
W odpowiedzi na pytanie w sprawie oceny naruszenia efektu zachęty, o którym mowa w art. 6 rozporządzenia GBER, w kontekście przeprowadzenia procedury zamówień publicznych i wyboru oferenta przed złożeniem wniosku o dofinansowanie projektu, należy zauważyć, że Komisja Europejska uznała w dokumencie „Practical guide to the GBER”[1], iż pewne rodzaje zobowiązań podjęte przez beneficjenta nie stanowią rozpoczęcia prac w rozumieniu treścią art. 2 pkt 23 GBER, jeśli z warunków, na jakich zostały podjęte, wynika, iż są one łatwo rozwiązywalne, a koszty ponoszone przez beneficjenta nie są znaczne.
W przypadku postępowań o udzielenie zamówienia publicznej w zakresie budowy instalacji OZE należy zauważyć, iż Komisja Europejska potwierdziła, że zawarcie umowy warunkowej, czy też prowadzenie procedery zamówień publicznych pod warunkiem, zgodnie z którym zobowiązanie będzie wykonane jedynie, gdy beneficjent uzyska wsparcie ze środków publicznych, nie będzie wiązało się z naruszeniem efektu zachęty. Możliwość taka została również uwzględniona w art. 93 ust. 1a ustawy Prawo Zamówień Publicznych (dalej jako PZP). Należy zauważyć, że przepisy PZP jednoznacznie rozdzielają wybór najkorzystniejszej oferty od podpisania umowy o udzielnie zamówienia. Zgodnie z przepisami PZP to podpisanie umowy stanowi zakończenie procedury przetargowej. Tym samym wydaje się, iż można przyjąć, że pierwszym prawnie wiążącym zobowiązaniem, o którym mowa w art. 2 pkt 23 GBER w odniesieniu do procedury udzielania zamówień publicznych jest podpisanie umowy, a nie wybór najlepszej oferty, który wcale nie musi doprowadzić do podpisania umowy z tym właśnie oferentem (zob. przywołany wyżej art. 93 ust. 1a PZP). Dodatkowo, jeżeli wnioskodawca w dokumentacji przetargowej zastrzega sobie prawo do unieważnienia procedury na każdym etapie, a więc również po wybraniu najlepszej oferty, to wówczas przed złożeniem wniosku o udzielenie pomocy może wycofać się z prowadzonego przetargu bez ponoszenia konsekwencji finansowych, co stanowi podstawę do uznania, iż efekt zachęty został zachowany.
[1] http://ec.europa.eu/competition/state_aid/legislation/block.html
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 2. Gmina planuje realizować projekt w formule grantowej na montaż mikroinstalacji takich jak fotowoltaika, panele solarne, pompy ciepła c.w.u. Jak należy rozumieć przepisy dotyczące pomocy publicznej w przypadku gdy na wydzielonej części nieruchomości mieszkaniec (grantobiorca ostateczny) prowadzi działalność gospodarczą np. biuro rachunkowe.
1) Kiedy w takiej sytuacji wystąpi pomoc publiczna?
2) Czy istnieje możliwość uniknięcia pomocy publicznej dla ww. projektu?
Odpowiedź, 04.01.2018 r.
Ad 1)W opisywanym modelu należy rozróżnić dwie relacje:
1) IZ RPO WSL -> gmina (beneficjent)
oraz
2) gmina (beneficjent) -> grantobiorca
Ad1)
Odnośnie pierwszej z relacji należy wskazać, że przy założeniu, iż gmina nie zatrzymuje dla siebie żadnej korzyści ekonomicznej o charakterze gospodarczym i działa jedynie w sferze władztwa publicznego (zatem nie prowadzi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów unijnych), można przyjąć, iż środki przekazane z RPO WSL takiej gminie nie będą stanowiły pomocy publicznej jako tzw. transfer wewnątrzadministracyjny. Istotne jest zatem ustalenie, czy gmina w ramach projektu zachowuje się jak przedsiębiorstwo czy jak organ publiczny. W szczególności, gdyby gmina pobierała od ostatecznych odbiorców opłaty mające charakter wynagrodzenia należałoby traktować taką gminę jako podmiot oferujący usługi (a zatem za przedsiębiorstwo w rozumieniu unijnych przepisów o pomocy publicznej). Wówczas ryzyko uznania pierwszego z transferów za pomoc publiczną można uznać za istotne. Jeżeli jednak gmina nie działa w projekcie jak przedsiębiorstwo, wówczas można uznać, iż pierwszy z transferów nie ma charakteru pomocy publicznej/pomocy de minimis
Ad 2)
W przypadku drugiej z relacji, tj. transferu występującego pomiędzy gminą (beneficjentem) a grantobiorca należy wskazać, że może on stanowić pomoc publiczną lub pomoc de minimis, w przypadku, gdy spełnione będą wszystkie przesłanki uznania go za odnośny rodzaj pomocy.
W odniesieniu do drugiej z relacji należy ustalić, czy w zakresie w jakim grantobiorca otrzyma wsparcie może być uznany za przedsiębiorstwo (podmiot prowadzący działalność gospodarczą) w rozumieniu unijnych przepisów o pomocy państwa.
Działalność gospodarczą należy ocenić dwutorowo, tj. uwzględniając, w jaki sposób ma być wykorzystane wsparcie przez grantobiorcę. Tj., czy planuje on wykorzystać instalację do produkcji energii przeznaczonej na sprzedaż (oferowanie towaru w postaci energii) czy też wykorzystać energię wytworzoną przez infrastrukturę powstała w wyniku otrzymania grantu na tzw. potrzeby własne. W tym drugim przypadku należy ustalić, czy potrzeby własne grantobiorcy związane są z działalnością gospodarczą czy też nie.
Odnosząc się do podanego przykładu, tj. prowadzenia biura rachunkowego, bez wątpienia należy uznać, iż energia wytworzona przez infrastrukturę sfinansowaną z grantu w takim przypadku służyć będzie celom związanym z działalnością gospodarczą. W przypadku, gdy biuro rachunkowe prowadzone jest w obiekcie stanowiącym jednocześnie dom mieszkalny wydaje się, ze jedynie w przypadku odrębnego funkcjonowania wydzielonych instalacji w części mieszkalnej i części biurowej, przy założeniu, iż infrastruktura (np. solary i orurowanie CWU) wykorzystywane są wyłącznie do zasilania części mieszkalnej można wykluczyć pomoc publiczną.
W opisywanym przypadku nie wydaje się możliwe zastosowanie rozwiązania, o którym mowa w pkt 207 Zawiadomienia Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE (tzw. działalność gospodarcza o czysto pomocniczym charakterze)
W tym kontekście należy zwrócić uwagę, że zgodnie z pkt 207 Zawiadomienia Komisji, działalności gospodarczej ma charakter czysto pomocniczy, w przypadku gdy:
I) działalność ta jest bezpośrednio powiązanej z eksploatacją infrastruktury niegospodarczej i jest konieczna do jej eksploatacji
lub
jest nieodłącznie związanej z podstawowym wykorzystaniem o charakterze niegospodarczym.
oraz
II) ma ona ograniczony zakres (użytkowanie infrastruktury do celów gospodarczych można uznać za działalność pomocniczą, jeżeli wydajność przydzielana co roku na taką działalność nie przekracza 20 % całkowitej rocznej wydajności infrastruktury).
Ad I) Nie wydaje się, aby biuro wykorzystywane do prowadzenia działalności rachunkowej można uznać za działalność konieczną do eksploatacji części mieszkalnej lub nieodłącznie związane z podstawowym wykorzystaniem domu mieszkalnego.
Ad II) Kwestia zachowania 20% progu działalności pomocniczej wymaga indywidualnego zbadania w każdym konkretnym przypadku (w podanym przykładzie nie podano żadnych informacji w tym względzie) – istotne jest przy tym aby, kryterium podziały było jak najbardziej adekwatne do rozpatrywanego przypadku. Tym niemniej z uwagi na niespełnienie pierwszego z warunków zasadniczo w podanym przykładzie kwestia ta nie ma znaczenia.
Należy przy tym zastrzec, iż ostateczna ocena projektu będzie oparta na całokształcie informacji i danych dostępnych na moment dokonywania oceny projektu.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 1. Jak interpretować przypadek, w którym stosunek kapitału obcego do kapitału własnego przyjmuje wartość ujemną?
Czy, jeśli wynika to z ujemnej wartości kapitału własnego, podmiot którego sytuacja ta dotyczy, należy uznać za znajdujący się w trudnej sytuacji w rozumieniu unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa?
Czy w takim przypadku podmiot ten może otrzymać dofinansowanie z EFRR?
Odpowiedź, 27.12.2017 r.
Na wstępie należy zaznaczyć, iż, zgodnie z art. 3 ust. 3 lit. d rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013, przedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji w rozumieniu unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa nie mogą uzyskać wsparcia z EFRR. Opisywany warunek dotyczy jednak nie tylko projektów, objętych pomocą publiczną, ale wszelkich przypadków, w których beneficjentami wsparcia miałyby być przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów unijnych.
Definicję przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji zawierają m.in. art. 2 pkt 18 Rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 (tzw. GBER) oraz pkt 20 i nast. Wytycznych dotyczących pomocy państwa na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw niefinansowych znajdujących się w trudnej sytuacji (Wytyczne R&R).
Zgodnie z definicją zawartą w GBER, „przedsiębiorstwo znajdujące się w trudnej sytuacji” oznacza przedsiębiorstwo, wobec którego zachodzi co najmniej jedna z poniższych okoliczności:
a) w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (innej niż MŚP, które istnieje od mniej niż trzech lat lub, do celów kwalifikowalności pomocy na finansowanie ryzyka, MŚP w okresie siedmiu lat od daty pierwszej sprzedaży komercyjnej, które kwalifikuje się do inwestycji w zakresie finansowania ryzyka w następstwie przeprowadzenia procedury due diligence przez wybranego pośrednika finansowego), w przypadku gdy ponad połowa jej subskrybowanego kapitału zakładowego została utracona w efekcie zakumulowanych strat. Taka sytuacja ma miejsce, gdy w wyniku odliczenia od rezerw (i wszystkich innych elementów uznawanych za część środków własnych przedsiębiorstwa) zakumulowanych strat powstaje ujemna skumulowana kwota, która przekracza połowę subskrybowanego kapitału zakładowego. Do celów niniejszego przepisu „spółka z ograniczoną odpowiedzialnością” odnosi się w szczególności do rodzajów jednostek podanych w załączniku I do dyrektywy 2013/34/UE (37), a „kapitał zakładowy” obejmuje, w stosownych przypadkach, wszelkie premie emisyjne;
b) w przypadku spółki, w której co najmniej niektórzy członkowie ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za jej zadłużenie (innej niż MŚP, które istnieje od mniej niż trzech lat lub, do celów kwalifikowalności pomocy na finansowanie ryzyka, MŚP w okresie siedmiu lat od daty pierwszej sprzedaży komercyjnej, które kwalifikuje się do inwestycji w zakresie finansowania ryzyka w następstwie przeprowadzenia procedury due diligence przez wybranego pośrednika finansowego), w przypadku gdy ponad połowa jej kapitału wykazanego w sprawozdaniach finansowych tej spółki została utracona w efekcie zakumulowanych strat. Do celów niniejszego przepisu „spółka, w której co najmniej niektórzy członkowie ponoszą nieograniczoną odpowiedzialność za jej zadłużenie” odnosi się w szczególności do rodzajów jednostek wymienionych w załączniku II do dyrektywy 2013/34/UE;
c) w sytuacji gdy przedsiębiorstwo podlega zbiorowemu postępowaniu w związku z niewypłacalnością lub spełnia kryteria na mocy obowiązującego prawa krajowego, by zostać objętym zbiorowym podstępowaniem w związku z niewypłacalnością na wniosek jej wierzycieli;
d) w sytuacji gdy przedsiębiorstwo otrzymało pomoc na ratowanie i nie spłaciło do tej pory pożyczki ani nie zakończyło umowy o gwarancję lub otrzymało pomoc na restrukturyzację i nadal podlega planowi restrukturyzacyjnemu;
e) W przypadku przedsiębiorstwa, które nie jest MŚP, jeśli w ciągu ostatnich dwóch lat:
1) stosunek księgowej wartości kapitału obcego do kapitału własnego tego przedsiębiorstwa przekracza 7,5 oraz
2) wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem EBITDA tego przedsiębiorstwa wynosi poniżej 1,0.
Kwestia poruszona w pytaniu odnosi się zatem pośrednio do ostatniej z ww. okoliczności. W tym miejscu należy jednak wyjaśnić, iż art. 2 pkt 18, lit. e) GBER (analogicznie pkt 20 lit. d) Wytycznych R&R) formułuje de facto kilka warunków, które powinny być spełnione łącznie, aby uznać, iż zachodzi okoliczność, o której w nim mowa, a tym samym rozpatrywany podmiot znajduje się w trudnej sytuacji w rozumieniu rzeczonego przepisu.
Po pierwsze przepis ten dotyczy wyłącznie przedsiębiorstw innych niż MŚP. Zatem wpierw należy ustalić, czy podmiot, który ma otrzymać wsparcie z EFRR spełnia definicję MŚP czy nie. W tym względzie należy odesłać do Załącznika I do GBER.
Po drugie konieczne jest ustalenie, czy stosunek księgowej wartości kapitału obcego do kapitału własnego rozpatrywanego przedsiębiorstwa przekracza 7,5. Przyjmując wykładnie literalną można by wysnuć wniosek, iż w przypadku ujemnego stosunku kapitału obcego do kapitału własnego przedmiotowy warunek nie jest spełniony, gdyż dowolna wartość ujemna nigdy nie przekroczy 7,5. Przyjmując wykładnię celowościową, jak również mając na względzie , że przepisów prawnych nie powinno się interpretować w sposób, który prowadzi do wniosków sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania (zakaz stosowania wykładni ad absurdum), należałoby jednak poddać w wątpliwość wniosek wysnuty wyłącznie w oparciu o wykładnie literalną przedmiotowego przepisu. Przykładowo, przy zastosowaniu wyłącznie literalnej wykładni, spośród dwóch podmiotów charakteryzujących się dokładnie taką samą wartością kapitału obcego (6 000 000 zł) w „lepszej” sytuacji byłby podmiot, w przypadku którego wartość kapitału własnego byłaby ujemna i wynosiła – 100 000 000 zł., niż podmiot, którego wartość kapitału własnego byłaby dodatnia wynosiła 750 000 zł na zasadzie:
(6 000 000)/(-100 000 000)= -0,06<7,5
(6 000 000)/(750 000)= 8>7,5
-0,06<7,5<8
Wniosek płynący z zastosowania wykładni literalnej byłby zatem absurdalny i co istotne niezgodny z celem regulacji. Podmiot znajdujący się w faktycznie gorszej sytuacji ekonomicznej byłby bowiem traktowany „lepiej”. Z tego też względu zasadne jest uznanie, iż w sytuacji gdy literalne brzmienie przepisu byłoby sprzeczne z jego celem, nadrzędna powinna być interpretacja celowościowa. Tym samym należy uznać, iż w przedmiotowym wypadku należy zastosować interpretacje celowościową, zgodnie z którą brak jakiekolwiek kapitału własnego i dysponowanie jedynie kapitałem obcym oznacza spełnienie warunku z art. 2 pkt 18 lit. e) ppkt 1 GBER.
Po trzecie wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem EBITDA rozpatrywanego przedsiębiorstwa wynosi poniżej 1,0. W zadanym pytaniu nie przedstawiono w tym względzie żadnych informacji, toteż nie można się odnieść do przedmiotowej kwestii. Jednak, gdyby warunek ten nie był spełniony, wówczas należy przyjąć, iż przedsiębiorstwo nie znajduje się w trudnej sytuacji w rozumieniu art. 2 pkt 18, lit. e) (analogicznie pkt 20 lit. d) Wytycznych R&R), gdyż konieczne jest kumulatywne spełnienie wszystkich warunków wynikających z przedmiotowego przepisu (stosunek księgowej wartości kapitału obcego do kapitału własnego tego przedsiębiorstwa przekracza 7,5 oraz wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem EBITDA tego przedsiębiorstwa wynosi poniżej 1,0).
Po czwarte okoliczności, o których mowa powyżej należy odnieść do „ostatnich dwóch lat”, a nie tylko ostatnie roku.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
https://rpo.slaskie.pl/czytaj/pomoc_publiczna
Pytanie 1. W związku z licznymi wątpliwościami w zakresie ujmowania w budżetach projektów dot. subsydiowanego zatrudnienia wkładu własnego wymaganego przepisami pomocy publicznej w sytuacji, gdy wnioskodawca jest jedynie operatorem pomocy publicznej, nie zaś jej beneficjentem, zwracam się z prośbą o pomoc w rozwiązaniu nw. kwestii problemowej.
Zgodnie z Rozporządzeniem z 2 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis oraz pomocy publicznej w ramach programów operacyjnych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020: § 22. 1. Kosztami kwalifikowalnymi w ramach pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia są koszty wynagrodzeń pracownika, na które składają się wynagrodzenie brutto oraz opłacane od wynagrodzeń obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne
§ 24. 1. Intensywność pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników znajdujących się w bardzo niekorzystnej sytuacji wynosi maksymalnie 50% wartości kosztów kwalifikowalnych.
2. Intensywność pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych wynosi maksymalnie 75% wartości kosztów kwalifikowalnych.
Czy biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, iż zatrudnienie subsydiowane będzie realizowane w podmiotach trzecich, którym Wnioskodawca będzie udzielał pomocy publicznej (jako operator):
1. W budżecie projektu winna znaleźć się jedynie ta część kosztów kwalifikowalnych (tj. wynagrodzenia brutto wraz ze składkami pracodawcy), która jest finansowana z dotacji, zgodnie z intensywnością pomocy publicznej, wskazaną w § 24 ww. Rozporządzenia,
czy też
2. W budżecie projektu należy wykazać zarówno część wynagrodzenia Uczestników Projektu finansowaną ze środków publicznych, zgodnie z intensywnością pomocy publicznej, jak i część stanowiącą wkład własny przedsiębiorstw (podmiotów trzecich), zatrudniających Uczestników projektu. A jeśli tak – czy w takiej sytuacji wykazane w projekcie koszty wkładu własnego przedsiębiorstw winny być przyporządkowane Wnioskodawcy – jako podmiotowi realizującemu zadanie i czy zastosowanie ww. rozwiązania nie byłoby sprzeczne z uzasadnieniem dla wkładu własnego, w którym wykazalibyśmy, iż wkład własny wnoszony jest przez podmioty zewnętrzne względem Wnioskodawcy, a nie Wnioskodawcę?
Odpowiedź, 2.06.2017 r.
W przypadku zaplanowania w ramach projektu subsydiowanego zatrudnienia, w budżecie powinna zostać wskazana wartość kosztów kwalifikowalnych tego instrumentu. Zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej, zarówno zatem rozporządzenia krajowego, tj. rozporządzenia z 2 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis oraz pomocy publicznej w ramach programów operacyjnych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020, które przytoczyła Pani w swoim pytaniu, jak i w rozporządzeniu KE 651/2014: Kosztami kwalifikowalnymi w ramach pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia są koszty wynagrodzeń pracownika, na które składają się wynagrodzenie brutto oraz opłacane od wynagrodzeń obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne, ponoszone w okresie:
1. do 12 miesięcy od dnia zatrudnienia pracownika znajdującego się w szczególnie niekorzystnej sytuacji;
2. do 24 miesięcy od dnia zatrudnienia pracownika znajdującego się w bardzo niekorzystnej sytuacji;
3. zatrudniania pracownika niepełnosprawnego.
W przypadku gdy okres subsydiowania zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, jest krótszy niż odpowiednio 12 lub 24 miesiące, wówczas wysokość pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia zostaje proporcjonalnie pomniejszona. Wartość kosztu kwalifikowalnego należy zatem uwzględnić w budżecie projektu. Następnie, zgodnie z intensywnością pomocy w związku ze wsparciem określonej kategorii pracowników należy określić wartość wnioskowanego dofinansowania. Pozostała wartość kosztu kwalifikowalnego stanowić może wkład własny do projektu. Środki wnoszone przez podmioty trzecie są dozwoloną formą wkładu własnego w projekcie. W przypadku pomocy publicznej na subsydiowane zatrudnienie wymagane jest wniesienie wkładu prywatnego. W przypadku beneficjentów niebędących jednocześnie beneficjentami pomocy wysokość oraz terminy wpłat wkładu prywatnego powinny wynikać z umowy zawartej pomiędzy beneficjentem projektu a przedsiębiorcą będącym beneficjentem pomocy.
W przypadku projektów z subsydiowanym zatrudnieniem montaż finansowy może być inny niż wynika to regulaminu konkursu tzn. wkład własny może być wyższy od wymaganego w konkursie.
Proszę pamiętać, aby zarówno w polu B.6 oraz w polu opisowym pod danym wydatkiem zawrzeć istotne informacje z punktu widzenia danego rodzaju pomocy publicznej. Zachęcamy do zapoznania się z zapisami Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie w ramach EFS.
Pytanie 2. Gmina Kroczyce zamierza realizować projekt o charakterze "słonecznej gminy" polegającej na montażu instalacji fotowoltaicznych na budynkach prywatnych na cele socjalno-bytowe mieszkańców, z wyłączeniem obiektów, w których prowadzona jest działalność gospodarcza na wspólnym liczniku energii. Czy obiekty mieszkalne, w których świadczone są usługi agroturystyczne należy potraktować analogicznie do budynków, w których prowadzona jest inna działalność gospodarcza? Czy osoby prowadzące agroturystykę należy traktować, jako przedsiębiorców w rozumieniu funkcjonalnym (wykorzystuje produkty projektu do działalności o charakterze gospodarczym)?
Odpowiedź, 2.06.2017 r.
Pojęcie działalności gospodarczej i przedsiębiorstwa na gruncie przepisów o pomocy publicznej ma charakter funkcjonalny, oznacza to, że istotna jest kwestia czy dany podmiot oferuje towary i usługi na rynku. Kwestię tę poruszono m. in. w zawiadomieniu Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Oznacza to, że po pierwsze, status podmiotu na podstawie prawa krajowego nie jest decydujący. Na przykład podmiot zaklasyfikowany zgodnie z prawem krajowym jako stowarzyszenie lub klub sportowy może jednak zostać uznany za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu. Ta sama zasada ma zastosowanie do podmiotu, który formalnie jest częścią administracji publicznej. Jedynym istotnym kryterium jest fakt, czy podmiot ten prowadzi działalność gospodarczą.
Po drugie o stosowaniu zasad pomocy państwa nie decyduje to, czy dany podmiot utworzono po to, aby przynosił zyski. Podmioty nienastawione na zysk również mogą oferować na rynku towary i usługi.
Po trzecie klasyfikacja podmiotu jako przedsiębiorstwa zawsze odnosi się do konkretnej działalności. Podmiot prowadzący jednocześnie działalność gospodarczą i działalność o charakterze niegospodarczym powinien być traktowany jako przedsiębiorstwo jedynie w odniesieniu do działalności gospodarczej
Dopytanie
Reasumując, status agroturystyk należy potraktować analogicznie do innych podmiotów świadczących usługi okołoturystyczne/turystyczne?
Odpowiedź, 2.06.2017 r.
Tak, wydaje się, że agroturystyka stanowi jeden z rodzajów działalności turystycznej, a ta bez wątpienia ma charakter gospodarczy
Pytanie 3. Zamek Sp. z o.o. zamierza realizować projekt polegający na pracach konserwatorskich na zamku Ogrodzienieckim.
Czy prawidłowym będzie uznanie, że pomoc publiczna wystąpi w projekcie, gdyż:
-Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego, przedsiębiorcą w rozumieniu funkcjonalnym, bowiem wykorzystuje produkty projektu do działalności o charakterze gospodarczym. Jako dzierżawca Zamku Ogrodzienieckiego administruje obiektem, a jego przychody pochodzą ze sprzedaży biletów wstępu na zamek, jak również ze sprzedaży produktów turystycznych tj. nocne zwiedzanie zamku, biesiady, odpłatne wystawy tematyczne, inne produkty realizowane na terenie zamku.
-Transfer zasobów przypisywalny władzy publicznej jest selektywny – tzn. uprzywilejowuje określone podmioty, w tym przypadku – Zamek Sp. z o.o.
-Transfer skutkuje przysporzeniem na rzecz określonego podmiotu, na warunkach korzystniejszych niż rynkowe, bowiem beneficjent zaangażuje niewspółmiernie mniej środków własnych do realizacji zadania, w przypadku pozyskania dofinansowania.
-W efekcie transferu może wystąpić zakłócenie konkurencji. Istnieją inne podmioty na rynku i mogą powstać inne podmiotu w obszarze kultury, które zorganizują biesiady, odpłatne wystawy czy inne imprezy kulturalne o podobnym charakterze.
-Może zaistnieć wpływ na wymianę międzynarodową - Zamek Bonerów jest jednym z najważniejszych i rozpoznawalnych zabytków na terenie południowej Polski, o dużym nasileniu ruchu turystycznego, Skala organizowanych na zamku wydarzeń jest bardzo duża. Tematyka wydarzeń obejmuje kwestie związane z kulturą, historią oraz o charakterze rekreacyjnym. Nie bez znaczenia jest lokalizacja zamku w niedalekiej odległości od Krakowa i Częstochowy, co oznacza, że zamek często odwiedzają turyści zagraniczni. Zamek Sp. z o.o. publikuje materiały promocyjne w językach obcych oraz oferuje opisy na atrakcjach w języku: angielskim i zatrudnia przewodników posługujących się językami obcymi.
Na mocy z art. 53 ust. 2 ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (UE) NR 651/2014 pomoc na materialne zasoby dziedzictwa kulturowego - obiekty archeologiczne, pomniki, obiekty i budynki historyczne, dziedzictwo naturalne formalnie uznane przez władze jest dopuszczalna. Nadmieniam, że obiekt jest uznany przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w rejestrze A pod numerem 771/67.
Pomoc inwestycyjna dotyczy w tym przypadku zabezpieczenia, ochrony i renowacji zasobów dziedzictwa kulturowego, zatem stosownie do art. 53 ust. 8 Rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014 w przypadku, gdy pomoc nie przekracza kwoty 1 mln EUR (wartość projektu szacujemy na około 1,5 zł), czy maksymalną kwotę pomocy można ustalić na poziomie 80% kosztów kwalifikowanych?
Odpowiedź, 2.06.2017 r.
Kwestia występowania pomocy publicznej zawsze rozpatrywana jest indywidualnie w odniesieniu do rozpatrywanego przypadku. Tym niemniej w sektorze kultury, jak wynika z przywołanego już Zawiadomienia Komisji wsparcie publiczne może nie wypełniać wszystkich przesłanek wynikających z art. 107 TFUE.
Niektóre działania związane z kulturą, zachowaniem dziedzictwa kulturowego i ochroną przyrody mogą być organizowane w sposób niekomercyjny i nie mieć charakteru gospodarczego. Ich finansowanie ze środków publicznych nie musi więc stanowić pomocy państwa. Komisja uważa, że finansowanie publiczne kultury lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, których wyniki są dostępne dla ogółu społeczeństwa nieodpłatnie, spełnia czysto społeczny i kulturowy cel o charakterze niegospodarczym. Podobnie fakt, że odwiedzający instytucje kultury lub uczestnicy wydarzeń kulturalnych lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, w tym ochronie przyrody, otwartych dla ogółu społeczeństwa są zobowiązani do wniesienia świadczenia pieniężnego, które pokrywa jedynie ułamek kosztów rzeczywistych, nie zmienia niegospodarczego charakteru tej działalności, ponieważ takiego świadczenia nie można uznać za rzeczywiste wynagrodzenie za świadczoną usługę.
Z drugiej strony, wydarzenia kulturalne lub działania służące zachowaniu dziedzictwa kulturowego (w tym ochronie przyrody) finansowane głównie z opłat wnoszonych przez odwiedzających lub użytkowników lub w inny komercyjny sposób (np. wystawy komercyjne, kina, komercyjne spektakle muzyczne i festiwale, szkoły artystyczne finansowane głównie z czesnego) należy uznać za mające charakter gospodarczy. Podobnie wydarzenia kulturalne lub działania służące zachowaniu dziedzictwa kulturowego przynoszące korzyści wyłącznie niektórym przedsiębiorstwom, a nie ogółowi społeczeństwa (np. renowacja zabytkowego budynku wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo prywatne) należy zasadniczo uznać za działalność gospodarczą.
Niezależnie od powyższego zbadaniu powinna również podlegać w szczególności przesłanka dot wpływu na wymianę handlową w ujęciu transgraniczny. Istotne jest zatem, aby zweryfikować, czy dany obiekt dziedzictwa kulturowego może być atrakcyjny dla odbiorców zagranicznych oraz czy inne podmioty (w szczególności zagraniczne lub wchodzące w skład międzynarodowych grup kapitałowych) mogą oferować podobne usługi/towary. Pomocne może być zatem ustalenie jaki jest krąg odbiorców, czy w wyniku realizacji projektu ulegnie on rozszerzeniu, czy oferta kierowana jest (np. poprzez działania reklamowe i marketingowe) wprost do odbiorców zagranicznych , jaki jest język w jakim oferowana jest usługa (tylko polski czy również języki innych państw UE).
Niezależnie od powyższego zbadaniu powinna również podlegać w szczególności przesłanka dot wpływu na wymianę handlową w ujęciu transgraniczny. Istotne jest zatem, aby zweryfikować, czy dany obiekt dziedzictwa kulturowego może być atrakcyjny dla odbiorców zagranicznych oraz czy inne podmioty (w szczególności zagraniczne lub wchodzące w skład międzynarodowych grup kapitałowych) mogą oferować podobne usługi/towary. Pomocne może być zatem ustalenie jaki jest krąg odbiorców, czy w wyniku realizacji projektu ulegnie on rozszerzeniu, czy oferta kierowana jest (np. poprzez działania reklamowe i marketingowe) wprost do odbiorców zagranicznych , jaki jest język w jakim oferowana jest usługa (tylko polski czy również języki innych państw UE).
W zakresie analizy ww. kwestii zachęcamy do zapoznania się z Zawiadomieniem KE dostępnym pod adresem: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52016XC0719%2805%29&from=EN
Natomiast w przypadku stwierdzenia, iż projekt faktycznie spełnia wszystkie przesłanki pomocy publicznej, można zastosować pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego. W przypadku, gdy wartość pomocy nie przekracza 1 mln EUR, zgodnie z art. 53 ust. 9 rozporządzenia 651/2014 maksymalną kwotę pomocy można ustalić na poziomie 80 % kosztów kwalifikowalnych.
Pytanie 4. Badanie przesłanki dot. wpływu na wymianę handlową w ujęciu transgraniczny jest trudne. Bowiem, zakładamy, że nasz obiekt dziedzictwa kulturowego jest atrakcyjny dla odbiorców zagranicznych oraz istnieją inne podmioty (w szczególności zagraniczne lub wchodzące w skład międzynarodowych grup kapitałowych np. szereg zamków na Słowacji, czy w Czechach), które mogą oferować podobne usługi/towary. Jak ustalić, jaki może być krąg odbiorców i czy w wyniku realizacji projektu ulegnie on rozszerzeniu. Oferta kierowana jest w jednakowy sposób do wszystkich, nie planuje się szczególnej kampanii reklamowej do turystów zagranicznych. Niemniej obserwujemy wzrost ilości podmiotów zagranicznych ale wynika to z ogólnej koniunktury - odczuwalnej dla całego regionu. Czy to już wystarczyć, aby zweryfikować tę ostatnią przesłankę za pozytywną?
Odpowiedź, 2.06.2017 r.
W przypadkach, co do których nie da się jednoznacznie rozstrzygnąć, czy pomoc publiczna wystąpi, zalecamy przyjęcie założenia, iż projekt jest objęty pomocą. W przypadku dziedzictwa kulturowego, potencjalna podstawa prawna tj. art. 53 rozporządzenia 651/2014 wydaje się dość atrakcyjna. Oczywiście wszystkie warunki udzielenia tego rodzaju pomocy powinny zostać spełnione.
Pytanie 5.
Witam, czy w sytuacji, gdy wstęp do muzeum jest biletowany, jednak przychody z tego tytułu są marginalne w stosunku do kosztów ponoszonych przez muzeum (np. utrzymanie budynku, pensje pracowników, itp) to można mówić o działalności mającej charakter gospodarczy? Czy w przypadku uniknięcia pomocy publicznej należy udostępnić wstęp do muzeum bezpłatnie? Jeżeli można by nadal biletować wstęp to do jakiego poziomu przychody z tego tytułu nie będą uznawane za działalność mającą charakter gospodarczy?
Odpowiedź, 2.06.2017 r.
Zgodnie ze stanowiskiem KE wyrażonym w przywoływanym już Zawiadomieniu (pkt 34), Komisja finansowanie publiczne kultury lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, których wyniki są dostępne dla ogółu społeczeństwa nieodpłatnie, spełnia czysto społeczny i kulturowy cel o charakterze niegospodarczym. Podobnie fakt, że odwiedzający instytucje kultury lub uczestnicy wydarzeń kulturalnych lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, w tym ochronie przyrody, otwartych dla ogółu społeczeństwa są zobowiązani do wniesienia świadczenia pieniężnego, które pokrywa jedynie ułamek kosztów rzeczywistych, nie zmienia niegospodarczego charakteru tej działalności, ponieważ takiego świadczenia nie można uznać za rzeczywiste wynagrodzenie za świadczoną usługę.
Zatem w przypadku opłat z tytułu wstępu do muzeum, które pokrywają jedynie w ułamkowym stopniu faktyczne koszty działalności muzeum, wówczas, wydaje się, że działalność taka może być uznana za niegospodarczą, jeśli w dominującym zakresie koszty działalności pokrywane są ze środków publicznych . Niestety KE nie wskazała progu, który można by uznać za „bezpieczny”
https://rpo.slaskie.pl/czytaj/webinar_pp_pomocy_de_minimis_pytania
Pytanie 7. Przesyłanie wniosku za pośrednictwem platformy SEKAP.
Odpowiedź, 06.06.2017 r.
Zgodnie z „Instrukcją składania wniosków, korespondencji i protestów w ramach naborów dotyczących projektów finansowanych ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020” (znajdującą się na stronie http://rpo.slaskie.pl/czytaj/lokalny_system_informatyczny_2014), rozdziałem II.2.3. Podpisywanie tego samego dokumentu przez więcej niż jedną osobę na SEKAP:
„Jeżeli do złożenia wniosku przez instytucje wymagane jest jego podpisanie przez więcej niż jedną osobę, można to zrobić, należy jednak uwzględnić fakt, że z przyczyn technicznych nie jest możliwe dwukrotne podpisanie formularza z wykorzystaniem Profilu Zaufanego, natomiast w przypadku wystąpienia konieczności złożeniach dwóch podpisów pod formularzem wykorzystywanym do przesyłania Wniosków o dofinansowanie jeżeli składający podpis zamierza wykorzystać Profil Zaufany to drugi (i ewentualnie kolejne) podpis powinien być złożony z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem kwalifikowanym, lub z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem CC SEKAP”
Przesyłanie wniosku za pośrednictwem platformy ePUAP entW przypadku przesyłania wniosku za pośrednictwem platformy ePUAP identycznie jak za pośrednictwem platformy SEKAP z tym wyjątkiem, że na platformie ePUAP nie można podpisać z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem CC SEKAP.
Reasumując w sytuacji kiedy wymagane są podpisy więcej niż jednej osoby a do podpisu wykorzystywany jest profil zaufany ePUAP to ten podpis należy użyć tylko raz i wyłącznie jako pierwszy, drugi oraz kolejne podpisy muszą być złożone:
-z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem kwalifikowanym (w przypadku przesyłania wniosku za pośrednictwem platformy ePUAP),
-z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem kwalifikowanym, lub z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem CC SEKAP (w przypadku przesyłania wniosku za pośrednictwem platformy SEKAP).
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 6. Czy na etapie podpisywania umowy sp. z o.o. przedstawiająca VAT jako koszt niekwalifikowalny wystarczy, że posiada promesę kredytową na 15% kosztów kwalifikowalnych jako wkładu własnego bez wykazywania kosztów VAT? Ich pokrycia?Odpowiedź z 25.10.2016
Zgodnie z kryteriami wyboru projektów zabezpieczenie środków na pokrycie minimum wkładu własnego odnosi się do kosztów kwalifikowanych projektu. Tym samym na etapie podpisywania umowy o dofinasowanie nie jest wymagane przedstawianie dokumentów poświadczających posiadanie wkładu własnego dla części niekwalifikowanej projektu, nawet wówczas gdy kosztem niekwalifikowanym projektu będzie wartość podatku VAT. Dokumentem potwierdzającym posiadanie, wynikającego z wniosku o dofinansowanie, wkładu własnego może być promesa.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego UMWSL
Pytanie 5. Czy amortyzację w projekcie należy przeprowadzać w sposób uproszczony czy zgodnie z polityką rachunkowości beneficjenta/operatora?Analizę finansową należy przeprowadzić zgodnie z zaleceniami/warunkami określonymi w Wytycznych w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020. Odnośnie sposobu kalkulacji amortyzacji i uwzględniania w analizie nakładów odtworzeniowych należy zastosować zapisy Wytycznych, tj. amortyzować każdy typ aktywa zgodnie z polityką rachunkowości beneficjenta/operatora. Natomiast nakłady odtworzeniowe zgodnie z Wytycznymi powinny być zaliczone do kosztów operacyjnych projektu.
Pytanie 4. Czy trzeba czekać z rozliczeniem projektu EFRR na zrealizowanie projektu miękkiego?Rozliczenie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nastąpi niezależnie od rozliczenia projektu z Europejskiego Funduszu Społecznego. W związku z tym, płatność końcowa z tytułu rozliczenia projektu złożonego w ramach EFRR nie będzie wstrzymywana do czasu zrealizowania projektu z EFS.W tym miejscu należy podkreślić, że egzekwowanie zobowiązań wynikających z realizacji projektu EFS będzie weryfikowanie na etapie trwałości projektu z EFRR. Obowiązki wnioskodawcy w zakresie podlegania okresowi zachowania trwałości projektu zostały zawarte w § 7 wzoru umowy o dofinansowanie, który nawiązuje do art. 71 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006.
Pytanie 3. Jak prawidłowo pobrać wniosek o dofinansowanie z Lokalnego Systemu Informatycznego (LSI)?
Z uwagi na możliwe problemy z błędnym zapisem Wniosku o dofinansowanie, a co za tym idzie z negatywną autoryzacją autentyczności Wniosku proszę o postępowanie zgodnie ze wzorem umieszczonym TUTAJ.
Pytanie 2. Jak skutecznie złożyć wniosek o dofinansowanie za pośrednictwem platformy SEKAP ?
W celu skutecznego przesłania platformą SEKAP wniosku o dofinansowanie należy uzupełnić formularz elektroniczny: „Korespondencja w sprawie projektu finansowanego ze środków RPO WSL 2014-2020” znajdujący się pod adresem https://www.sekap.pl/katalogstartk.seam?id=56000.
Aby ułatwić identyfikację wniosku w obiegu kancelaryjnym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego zalecamy wypełnienie ww. formularza zgodnie ze wzorem umieszczonym TUTAJ.
Pytanie 1. Co to znaczy, że część projektów w funduszach na lata 2014 – 2020 powinna wpisywać się w koncepcję inteligentnej specjalizacji.Fundusze unijne w latach 2014 – 2020 podlegają silnej koncentracji. Skupiają się na konkretnych obszarach, określonych w dokumentach strategicznych. Komisja Europejska, przygotowując państwa członkowskie do wdrażania nowych środków, określiła 11 celów tematycznych, czyli obszarów przewidzianych do wsparcia. Pierwszym z nich jest sfera badań, rozwoju i innowacji. Warunkiem realizacji projektów w tym celu tematycznym jest jednak wpisanie się w koncepcję inteligentnej specjalizacji. Na czym to polega? Każde państwo dokonuje analizy swoich potencjałów i możliwości rozwojowych, a następnie wybiera te dziedziny, które świadczą o jego największej konkurencyjności i stanowią największą szansę na osiągnięcie sukcesu, zwiększenie przewagi nad innymi regionami, czyli na wyspecjalizowanie się w konkretnych branżach. Ponieważ specjalizacje te dotyczą najczęściej obszarów badawczych i innowacyjnych, nazywane są inteligentnymi specjalizacjami.
Sporządzenie strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji stanowi duże wyzwanie dla państw członkowskich, szczególnie dla tych z niewielkim doświadczeniem w zakresie kreowania, wdrażania i oceny polityki innowacyjnej. Aby to ułatwić, Komisja Europejska udostępniła w 2011 r. tzw. Platformę S3 (Smart Specialization Platform)– narzędzie wspomagające opracowywanie strategii. Platforma obsługiwana przez Instytut Perspektywicznych Studiów Technologicznych nie oferuje gotowych do zastosowania rozwiązań, lecz służy wymianie kontaktów, poglądów i doświadczeń, a także dostarcza pomysłów i wskazówek, udostępnia case studies i metodologię. W ramach platformy dochodzi do warsztatów, szkoleń oraz corocznych spotkań polityków i podmiotów zajmujących się przygotowywaniem inteligentnych specjalizacji, które reprezentują ponad 100 regionów i państw członkowskich UE. Platforma S3.
Krajowe inteligentne specjalizacje w Polsce zostały określone w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r. opracowanym przez Ministerstwo Gospodarki, a przyjętym przez Radę Ministrów 8 kwietnia 2014 roku. Dokument przedstawia proces analityczny wyłaniania inteligentnych specjalizacji na poziomie krajowym oraz zarys procesu ich monitorowania i aktualizacji. Określa priorytety gospodarcze w obszarze B+R+I, których rozwój zapewni tworzenie innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych, zwiększenie wartości dodanej gospodarki i podniesienie jej konkurencyjności na rynkach zagranicznych.
Krajowa inteligentna specjalizacja jest dokumentem otwartym, który będzie podlegał ciągłej weryfikacji i aktualizacji w oparciu o system monitorowania oraz zachodzące zmiany społeczno-gospodarcze.
1. Zdrowe społeczeństwo ,
- Technologie inżynierii medycznej, w tym biotechnologie medyczne,
- Diagnostyka i terapia chorób cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej,
- Wytwarzanie produktów leczniczych.
2. Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa:
- Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego i leśno-drzewnego.
- Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji).
3. Biotechnologiczne procesy i produkty chemii specjalistycznej oraz inżynierii środowiska:
- Zrównoważona energetyka.
- Wysokosprawne, niskoemisyjne i zintegrowane układy wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii.
- Inteligentne i energooszczędne budownictwo.
- Rozwiązania transportowe przyjazne środowisku.
4. Surowce naturalne i gospodarka odpadami,
- Nowoczesne technologie pozyskiwania, przetwórstwa i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów,
- Minimalizacja wytwarzania odpadów, w tym niezdatnych do przetworzenia oraz wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku)..
- Innowacyjne technologie przetwarzania i odzyskiwania wody oraz zmniejszające jej zużycie.
5. Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzontalnym):
- Wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, w tym nanoprocesy i nanoprodukty.
- Sensory (w tym biosensory) i inteligentne sieci sensorowe.
- Inteligentne sieci i technologie geoinformacyjne.
- Elektronika oparta na polimerach przewodzących.
- Automatyzacja i robotyka procesów technologicznych.
- Optoelektroniczne systemy i materiały.
Każde województwo określa własne inteligentne specjalizacje. Opracowywane są specjalne dokumenty, tzw. regionalne strategie innowacji, których integralną część stanowi także wykaz regionalnych inteligentnych specjalizacji.
Spełnienie wymagań unijnych i przygotowanie strategii rozwoju uwzględniających inteligentną specjalizację jest istotnym wyzwaniem dla regionów. W celu wsparcia regionów w przygotowaniu regionalnych strategii innowacji uwzględniających koncepcję inteligentnej specjalizacji opracowany został przewodnik RIS 3 Guide. Powstał on w ramach Platformy S3.
Większość regionów wszystkie procedury ma już za sobą. Województwa wyłoniły już swoje inteligentne specjalizacje.
Wnioskodawcy, którzy będą chcieli realizować przedsięwzięcia w pierwszym celu tematycznym, poświęconym zagadnieniom badawczo – rozwojowym i innowacyjnym, będą musieli wpisywać się w tą koncepcję. Przedsiębiorcy planujący projekty zwiększające konkurencyjność swoich firm będą natomiast mogli skorzystać na tym, że realizują przedsięwzięcia zgodne z inteligentnymi specjalizacjami. Projekty w trzecim celu tematycznym będą bowiem przewidywać dodatkowe punkty przy wyborze wniosków, jeśli będą one zgodne z koncepcją inteligentnej specjalizacji.
https://rpo.slaskie.pl/czytaj/pytania_dotyczace_naborow_do_wszystkich_osi_priorytetowych_rpo_wsl_2014_2020