Przejdź do treści głównej
PRZEJDŹ NA NOWĄ STRONĘ
FUNDUSZE EUROPEJSKIE DLA ŚLĄSKIEGO
2021-2027

Często zadawane pytania

Dział, w którym się znajdujesz, może Tobie pomóc w uzyskaniu szybkiej odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania. W przypadku, gdy nie znajdziesz tu odpowiedzi na interesujący Cię temat prosimy o kontakt z Punktami Informacyjnymi Funduszy Europejskich.


Użyj filtrów, aby szybko odnaleźć interesujące Cię informacje:
Dostępne 6 pytania i odpowiedzi z wszystkich 211 dla zadanych warunków:
tematyka: Nabory;

Pytanie 1. Mając na uwadze obowiązywanie Wytycznych w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014-2020 (z 5 kwietnia 2018 r.), proszę o określenie jakiego rodzaju informacje należy przedstawić we wniosku o dofinansowanie odnośnie standardów dostępności, w konkursach ogłoszonych w listopadzie 2018 r.
Dotyczy realizacji standardów dostępności w projektach ubiegających się o wsparcie w ramach naborów wniosków ogłoszonych w listopadzie 2018 r: (tj. nabór: RPSL.04.01.02-IZ.01-24-294/18, RPSL.04.04.00-IZ.01-24-295/18, RPSL.06.01.00-IZ.01-24-296/18).

Odpowiedź
Wnioskodawca w ramach pola B.21. powinien wskazać jaki wpływ ma projekt na zapobieganie dyskryminacji. W polu tym należy przedstawić wyczerpujące uzasadnienie – należy opisać, w jaki sposób będzie przestrzegana zasada niedyskryminacji i za pomocą jakich konkretnych działań.W polu B.21 należy również odnieść się do standardów określonych w załączniku nr 2 „Standardy dostępności dla polityki spójności 2014-2020” do Wytycznych w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014-2020 (dalej: wytyczne równościowe). Należy odnieść się do każdego -adekwatnego zakresowo dla projektu - elementu standardu. Przykładowo, w projektach z zakresu transportu należy opisać realizację standardu transportowego (np. w zakresie zatok autobusowych, przystanków, wymagań dla autobusów, taboru kolejowego etc.). W przypadku, jeśli jakiś element nie dotyczy przedmiotu projektu, należy to wyjaśnić (np. w standardzie architektonicznym projekt nie przewiduje budowy parkingów, tak więc ten element standardu nie dotyczy projektu).
Link do Wytycznych równościowych oraz standardów dostępności dla polityki spójności 2014-2020

Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego 

    Bezpośredni link do zagadnienia:
    https://rpo.slaskie.pl/czytaj/standardy_dostepnosci_w_projektach_realizowanych_z_rpo_wsl_2014_2020

    Pytanie 1. Stosowanie nowych wytycznych w zakresie promocji już realizowanych od ubiegłego roku projektów, w których wykonano tablice wg dotychczasowych zasad.

    Odpowiedź, 22.02.2018 r.
    Beneficjentów, którzy podpisali swoje umowy przed 2018 r. wciąż obowiązują stare zasady promocji, co oznacza, że nie muszą umieszczać barw narodowych przy oznaczaniu swoich projektów http://rpo.slaskie.pl/czytaj/zasady_promocji_do_31_grudnia_2017

    Opracowane przez Wydział Rozwoju Regionalnego

      Bezpośredni link do zagadnienia:
      https://rpo.slaskie.pl/czytaj/realizacja_projektu_dofinansowanego_z_efrr_lsi_6022018
      Informujemy, że w grudniu 2017 r. Komisja Europejska zamieściła na swojej stronie internetowej zaktualizowane siatki analitycznych dotyczących pomocy na inwestycje w projekty infrastrukturalne.
      Siatki te, choć nie stanowią wiążących prawnie aktów normatywnych, mogą być pomocne przy ocenie, czy w danym przypadku dofinansowanie projektu stanowić będzie pomoc publiczną, a jeśli tak, jakie są możliwe podstawy prawne jej udzielenia.
      Siatki mają charakter ogólny i nie są one sporządzone wyłącznie na potrzeby wdrażania programów operacyjnych, stąd też w praktyce nie wszystkie ich zapisy będą mogły znaleźć zastosowanie do projektów realizowanych przy wsparciu środków RPO WSL 2014-2020 (np. zakres podstaw prawnych udzielania pomocy publicznej określony w regulaminie danego naboru może być węższy niż określono w siatkach analitycznych).
      Oprócz zaktualizowanych siatek na stronie Komisji dostępne są również przygotowane w roku 2016.
      LINK do siatek analitycznych:
      http://ec.europa.eu/competition/state_aid/modernisation/notice_aid_en.html --> Analytical grids on state aid to Infrastructure 2016 – 2017:

        Bezpośredni link do zagadnienia:
        https://rpo.slaskie.pl/czytaj/pomoc_publiczna

        Pytanie 1. W związku z licznymi wątpliwościami w zakresie ujmowania w budżetach projektów dot. subsydiowanego zatrudnienia wkładu własnego wymaganego przepisami pomocy publicznej w sytuacji, gdy wnioskodawca jest jedynie operatorem pomocy publicznej, nie zaś jej beneficjentem, zwracam się z prośbą o pomoc w rozwiązaniu nw. kwestii problemowej.

        Zgodnie z Rozporządzeniem z 2 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis oraz pomocy publicznej w ramach programów operacyjnych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020: § 22. 1. Kosztami kwalifikowalnymi w ramach pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia są koszty wynagrodzeń pracownika, na które składają się wynagrodzenie brutto oraz opłacane od wynagrodzeń obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne
        § 24. 1. Intensywność pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji oraz pracowników znajdujących się w bardzo niekorzystnej sytuacji wynosi maksymalnie 50% wartości kosztów kwalifikowalnych.
        2. Intensywność pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych wynosi maksymalnie 75% wartości kosztów kwalifikowalnych.
        Czy biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, iż zatrudnienie subsydiowane będzie realizowane w podmiotach trzecich, którym Wnioskodawca będzie udzielał pomocy publicznej (jako operator):
        1. W budżecie projektu winna znaleźć się jedynie ta część kosztów kwalifikowalnych (tj. wynagrodzenia brutto wraz ze składkami pracodawcy), która jest finansowana z dotacji, zgodnie z intensywnością pomocy publicznej, wskazaną w § 24 ww. Rozporządzenia,
        czy też
        2. W budżecie projektu należy wykazać zarówno część wynagrodzenia Uczestników Projektu finansowaną ze środków publicznych, zgodnie z intensywnością pomocy publicznej, jak i część stanowiącą wkład własny przedsiębiorstw (podmiotów trzecich), zatrudniających Uczestników projektu. A jeśli tak – czy w takiej sytuacji wykazane w projekcie koszty wkładu własnego przedsiębiorstw winny być przyporządkowane Wnioskodawcy – jako podmiotowi realizującemu zadanie i czy zastosowanie ww. rozwiązania nie byłoby sprzeczne z uzasadnieniem dla wkładu własnego, w którym wykazalibyśmy, iż wkład własny wnoszony jest przez podmioty zewnętrzne względem Wnioskodawcy, a nie Wnioskodawcę?
        Odpowiedź, 2.06.2017 r.
        W przypadku zaplanowania w ramach projektu subsydiowanego zatrudnienia, w budżecie powinna zostać wskazana wartość kosztów kwalifikowalnych tego instrumentu. Zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej, zarówno zatem rozporządzenia krajowego, tj. rozporządzenia z 2 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis oraz pomocy publicznej w ramach programów operacyjnych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020, które przytoczyła Pani w swoim pytaniu, jak i w rozporządzeniu KE 651/2014: Kosztami kwalifikowalnymi w ramach pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia są koszty wynagrodzeń pracownika, na które składają się wynagrodzenie brutto oraz opłacane od wynagrodzeń obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne, ponoszone w okresie:
        1. do 12 miesięcy od dnia zatrudnienia pracownika znajdującego się w szczególnie niekorzystnej sytuacji;
        2. do 24 miesięcy od dnia zatrudnienia pracownika znajdującego się w bardzo niekorzystnej sytuacji;
        3. zatrudniania pracownika niepełnosprawnego.

        W przypadku gdy okres subsydiowania zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, jest krótszy niż odpowiednio 12 lub 24 miesiące, wówczas wysokość pomocy publicznej na subsydiowanie zatrudnienia zostaje proporcjonalnie pomniejszona. Wartość kosztu kwalifikowalnego należy zatem uwzględnić w budżecie projektu. Następnie, zgodnie z intensywnością pomocy w związku ze wsparciem określonej kategorii pracowników należy określić wartość wnioskowanego dofinansowania. Pozostała wartość kosztu kwalifikowalnego stanowić może wkład własny do projektu. Środki wnoszone przez podmioty trzecie są dozwoloną formą wkładu własnego w projekcie. W przypadku pomocy publicznej na subsydiowane zatrudnienie wymagane jest wniesienie wkładu prywatnego. W przypadku beneficjentów niebędących jednocześnie beneficjentami pomocy wysokość oraz terminy wpłat wkładu prywatnego powinny wynikać z umowy zawartej pomiędzy beneficjentem projektu a przedsiębiorcą będącym beneficjentem pomocy.

        W przypadku projektów z subsydiowanym zatrudnieniem montaż finansowy może być inny niż wynika to regulaminu konkursu tzn. wkład własny może być wyższy od wymaganego w konkursie.
        Proszę pamiętać, aby zarówno w polu B.6 oraz w polu opisowym pod danym wydatkiem zawrzeć istotne informacje z punktu widzenia danego rodzaju pomocy publicznej. Zachęcamy do zapoznania się z zapisami Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie w ramach EFS.

        Pytanie 2. Gmina Kroczyce zamierza realizować projekt o charakterze "słonecznej gminy" polegającej na montażu instalacji fotowoltaicznych na budynkach prywatnych na cele socjalno-bytowe mieszkańców, z wyłączeniem obiektów, w których prowadzona jest działalność gospodarcza na wspólnym liczniku energii. Czy obiekty mieszkalne, w których świadczone są usługi agroturystyczne należy potraktować analogicznie do budynków, w których prowadzona jest inna działalność gospodarcza? Czy osoby prowadzące agroturystykę należy traktować, jako przedsiębiorców w rozumieniu funkcjonalnym (wykorzystuje produkty projektu do działalności o charakterze gospodarczym)?
        Odpowiedź, 2.06.2017 r.
        Pojęcie działalności gospodarczej i przedsiębiorstwa na gruncie przepisów o pomocy publicznej ma charakter funkcjonalny, oznacza to, że istotna jest kwestia czy dany podmiot oferuje towary i usługi na rynku. Kwestię tę poruszono m. in. w zawiadomieniu Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
        Oznacza to, że po pierwsze, status podmiotu na podstawie prawa krajowego nie jest decydujący. Na przykład podmiot zaklasyfikowany zgodnie z prawem krajowym jako stowarzyszenie lub klub sportowy może jednak zostać uznany za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu. Ta sama zasada ma zastosowanie do podmiotu, który formalnie jest częścią administracji publicznej. Jedynym istotnym kryterium jest fakt, czy podmiot ten prowadzi działalność gospodarczą.
        Po drugie o stosowaniu zasad pomocy państwa nie decyduje to, czy dany podmiot utworzono po to, aby przynosił zyski. Podmioty nienastawione na zysk również mogą oferować na rynku towary i usługi.
        Po trzecie klasyfikacja podmiotu jako przedsiębiorstwa zawsze odnosi się do konkretnej działalności. Podmiot prowadzący jednocześnie działalność gospodarczą i działalność o charakterze niegospodarczym powinien być traktowany jako przedsiębiorstwo jedynie w odniesieniu do działalności gospodarczej
        Dopytanie 
        Reasumując, status agroturystyk należy potraktować analogicznie do innych podmiotów świadczących usługi okołoturystyczne/turystyczne?
        Odpowiedź, 2.06.2017 r.
        Tak, wydaje się, że agroturystyka stanowi jeden z rodzajów działalności turystycznej, a ta bez wątpienia ma charakter gospodarczy

        Pytanie 3. Zamek Sp. z o.o. zamierza realizować projekt polegający na pracach konserwatorskich na zamku Ogrodzienieckim.
        Czy prawidłowym będzie uznanie, że pomoc publiczna wystąpi w projekcie, gdyż:
        -Wnioskodawca jest spółką prawa handlowego, przedsiębiorcą w rozumieniu funkcjonalnym, bowiem wykorzystuje produkty projektu do działalności o charakterze gospodarczym. Jako dzierżawca Zamku Ogrodzienieckiego administruje obiektem, a jego przychody pochodzą ze sprzedaży biletów wstępu na zamek, jak również ze sprzedaży produktów turystycznych tj. nocne zwiedzanie zamku, biesiady, odpłatne wystawy tematyczne, inne produkty realizowane na terenie zamku.
        -Transfer zasobów przypisywalny władzy publicznej jest selektywny – tzn. uprzywilejowuje określone podmioty, w tym przypadku – Zamek Sp. z o.o.
        -Transfer skutkuje przysporzeniem na rzecz określonego podmiotu, na warunkach korzystniejszych niż rynkowe, bowiem beneficjent zaangażuje niewspółmiernie mniej środków własnych do realizacji zadania, w przypadku pozyskania dofinansowania.
        -W efekcie transferu może wystąpić zakłócenie konkurencji. Istnieją inne podmioty na rynku i mogą powstać inne podmiotu w obszarze kultury, które zorganizują biesiady, odpłatne wystawy czy inne imprezy kulturalne o podobnym charakterze.
        -Może zaistnieć wpływ na wymianę międzynarodową - Zamek Bonerów jest jednym z najważniejszych i rozpoznawalnych zabytków na terenie południowej Polski, o dużym nasileniu ruchu turystycznego, Skala organizowanych na zamku wydarzeń jest bardzo duża. Tematyka wydarzeń obejmuje kwestie związane z kulturą, historią oraz o charakterze rekreacyjnym. Nie bez znaczenia jest lokalizacja zamku w niedalekiej odległości od Krakowa i Częstochowy, co oznacza, że zamek często odwiedzają turyści zagraniczni. Zamek Sp. z o.o. publikuje materiały promocyjne w językach obcych oraz oferuje opisy na atrakcjach w języku: angielskim i zatrudnia przewodników posługujących się językami obcymi.
        Na mocy z art. 53 ust. 2 ROZPORZĄDZENIA KOMISJI (UE) NR 651/2014 pomoc na materialne zasoby dziedzictwa kulturowego - obiekty archeologiczne, pomniki, obiekty i budynki historyczne, dziedzictwo naturalne formalnie uznane przez władze jest dopuszczalna. Nadmieniam, że obiekt jest uznany przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w rejestrze A pod numerem 771/67.
        Pomoc inwestycyjna dotyczy w tym przypadku zabezpieczenia, ochrony i renowacji zasobów dziedzictwa kulturowego, zatem stosownie do art. 53 ust. 8 Rozporządzenia Komisji (UE) NR 651/2014 w przypadku, gdy pomoc nie przekracza kwoty 1 mln EUR (wartość projektu szacujemy na około 1,5 zł), czy maksymalną kwotę pomocy można ustalić na poziomie 80% kosztów kwalifikowanych?
        Odpowiedź, 2.06.2017 r.
        Kwestia występowania pomocy publicznej zawsze rozpatrywana jest indywidualnie w odniesieniu do rozpatrywanego przypadku. Tym niemniej w sektorze kultury, jak wynika z przywołanego już Zawiadomienia Komisji wsparcie publiczne może nie wypełniać wszystkich przesłanek wynikających z art. 107 TFUE.
        Niektóre działania związane z kulturą, zachowaniem dziedzictwa kulturowego i ochroną przyrody mogą być organizowane w sposób niekomercyjny i nie mieć charakteru gospodarczego. Ich finansowanie ze środków publicznych nie musi więc stanowić pomocy państwa. Komisja uważa, że finansowanie publiczne kultury lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, których wyniki są dostępne dla ogółu społeczeństwa nieodpłatnie, spełnia czysto społeczny i kulturowy cel o charakterze niegospodarczym. Podobnie fakt, że odwiedzający instytucje kultury lub uczestnicy wydarzeń kulturalnych lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, w tym ochronie przyrody, otwartych dla ogółu społeczeństwa są zobowiązani do wniesienia świadczenia pieniężnego, które pokrywa jedynie ułamek kosztów rzeczywistych, nie zmienia niegospodarczego charakteru tej działalności, ponieważ takiego świadczenia nie można uznać za rzeczywiste wynagrodzenie za świadczoną usługę.
        Z drugiej strony, wydarzenia kulturalne lub działania służące zachowaniu dziedzictwa kulturowego (w tym ochronie przyrody) finansowane głównie z opłat wnoszonych przez odwiedzających lub użytkowników lub w inny komercyjny sposób (np. wystawy komercyjne, kina, komercyjne spektakle muzyczne i festiwale, szkoły artystyczne finansowane głównie z czesnego) należy uznać za mające charakter gospodarczy. Podobnie wydarzenia kulturalne lub działania służące zachowaniu dziedzictwa kulturowego przynoszące korzyści wyłącznie niektórym przedsiębiorstwom, a nie ogółowi społeczeństwa (np. renowacja zabytkowego budynku wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo prywatne) należy zasadniczo uznać za działalność gospodarczą.
        Niezależnie od powyższego zbadaniu powinna również podlegać w szczególności przesłanka dot wpływu na wymianę handlową w ujęciu transgraniczny. Istotne jest zatem, aby zweryfikować, czy dany obiekt dziedzictwa kulturowego może być atrakcyjny dla odbiorców zagranicznych oraz czy inne podmioty (w szczególności zagraniczne lub wchodzące w skład międzynarodowych grup kapitałowych) mogą oferować podobne usługi/towary. Pomocne może być zatem ustalenie jaki jest krąg odbiorców, czy w wyniku realizacji projektu ulegnie on rozszerzeniu, czy oferta kierowana jest (np. poprzez działania reklamowe i marketingowe) wprost do odbiorców zagranicznych , jaki jest język w jakim oferowana jest usługa (tylko polski czy również języki innych państw UE).
        Niezależnie od powyższego zbadaniu powinna również podlegać w szczególności przesłanka dot wpływu na wymianę handlową w ujęciu transgraniczny. Istotne jest zatem, aby zweryfikować, czy dany obiekt dziedzictwa kulturowego może być atrakcyjny dla odbiorców zagranicznych oraz czy inne podmioty (w szczególności zagraniczne lub wchodzące w skład międzynarodowych grup kapitałowych) mogą oferować podobne usługi/towary. Pomocne może być zatem ustalenie jaki jest krąg odbiorców, czy w wyniku realizacji projektu ulegnie on rozszerzeniu, czy oferta kierowana jest (np. poprzez działania reklamowe i marketingowe) wprost do odbiorców zagranicznych , jaki jest język w jakim oferowana jest usługa (tylko polski czy również języki innych państw UE).
        W zakresie analizy ww. kwestii zachęcamy do zapoznania się z Zawiadomieniem KE dostępnym pod adresem: http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52016XC0719%2805%29&from=EN
        Natomiast w przypadku stwierdzenia, iż projekt faktycznie spełnia wszystkie przesłanki pomocy publicznej, można zastosować pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego. W przypadku, gdy wartość pomocy nie przekracza 1 mln EUR, zgodnie z art. 53 ust. 9 rozporządzenia 651/2014 maksymalną kwotę pomocy można ustalić na poziomie 80 % kosztów kwalifikowalnych.

        Pytanie 4. Badanie przesłanki dot. wpływu na wymianę handlową w ujęciu transgraniczny jest trudne. Bowiem, zakładamy, że nasz obiekt dziedzictwa kulturowego jest atrakcyjny dla odbiorców zagranicznych oraz istnieją inne podmioty (w szczególności zagraniczne lub wchodzące w skład międzynarodowych grup kapitałowych np. szereg zamków na Słowacji, czy w Czechach), które mogą oferować podobne usługi/towary. Jak ustalić, jaki może być krąg odbiorców i czy w wyniku realizacji projektu ulegnie on rozszerzeniu. Oferta kierowana jest w jednakowy sposób do wszystkich, nie planuje się szczególnej kampanii reklamowej do turystów zagranicznych. Niemniej obserwujemy wzrost ilości podmiotów zagranicznych ale wynika to z ogólnej koniunktury - odczuwalnej dla całego regionu. Czy to już wystarczyć, aby zweryfikować tę ostatnią przesłankę za pozytywną?
        Odpowiedź, 2.06.2017 r.
        W przypadkach, co do których nie da się jednoznacznie rozstrzygnąć, czy pomoc publiczna wystąpi, zalecamy przyjęcie założenia, iż projekt jest objęty pomocą. W przypadku dziedzictwa kulturowego, potencjalna podstawa prawna tj. art. 53 rozporządzenia 651/2014 wydaje się dość atrakcyjna. Oczywiście wszystkie warunki udzielenia tego rodzaju pomocy powinny zostać spełnione.

        Pytanie 5. 
        Witam, czy w sytuacji, gdy wstęp do muzeum jest biletowany, jednak przychody z tego tytułu są marginalne w stosunku do kosztów ponoszonych przez muzeum (np. utrzymanie budynku, pensje pracowników, itp) to można mówić o działalności mającej charakter gospodarczy? Czy w przypadku uniknięcia pomocy publicznej należy udostępnić wstęp do muzeum bezpłatnie? Jeżeli można by nadal biletować wstęp to do jakiego poziomu przychody z tego tytułu nie będą uznawane za działalność mającą charakter gospodarczy?
        Odpowiedź, 2.06.2017 r.
        Zgodnie ze stanowiskiem KE wyrażonym w przywoływanym już Zawiadomieniu (pkt 34), Komisja finansowanie publiczne kultury lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, których wyniki są dostępne dla ogółu społeczeństwa nieodpłatnie, spełnia czysto społeczny i kulturowy cel o charakterze niegospodarczym. Podobnie fakt, że odwiedzający instytucje kultury lub uczestnicy wydarzeń kulturalnych lub działań służących zachowaniu dziedzictwa kulturowego, w tym ochronie przyrody, otwartych dla ogółu społeczeństwa są zobowiązani do wniesienia świadczenia pieniężnego, które pokrywa jedynie ułamek kosztów rzeczywistych, nie zmienia niegospodarczego charakteru tej działalności, ponieważ takiego świadczenia nie można uznać za rzeczywiste wynagrodzenie za świadczoną usługę.
        Zatem w przypadku opłat z tytułu wstępu do muzeum, które pokrywają jedynie w ułamkowym stopniu faktyczne koszty działalności muzeum, wówczas, wydaje się, że działalność taka może być uznana za niegospodarczą, jeśli w dominującym zakresie koszty działalności pokrywane są ze środków publicznych . Niestety KE nie wskazała progu, który można by uznać za „bezpieczny”


          Bezpośredni link do zagadnienia:
          https://rpo.slaskie.pl/czytaj/webinar_pp_pomocy_de_minimis_pytania

          Pytanie 7. Przesyłanie wniosku za pośrednictwem platformy SEKAP.
          Odpowiedź, 06.06.2017 r.
          Zgodnie z „Instrukcją składania wniosków, korespondencji i protestów w ramach naborów dotyczących projektów finansowanych ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego 2014-2020” (znajdującą się na stronie http://rpo.slaskie.pl/czytaj/lokalny_system_informatyczny_2014), rozdziałem II.2.3. Podpisywanie tego samego dokumentu przez więcej niż jedną osobę na SEKAP:

          Jeżeli do złożenia wniosku przez instytucje wymagane jest jego podpisanie przez więcej niż jedną osobę, można to zrobić, należy jednak uwzględnić fakt, że z przyczyn technicznych nie jest możliwe dwukrotne podpisanie formularza z wykorzystaniem Profilu Zaufanego, natomiast w przypadku wystąpienia konieczności złożeniach dwóch podpisów pod formularzem wykorzystywanym do przesyłania Wniosków o dofinansowanie jeżeli składający podpis zamierza wykorzystać Profil Zaufany to drugi (i ewentualnie kolejne) podpis powinien być złożony z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem kwalifikowanym, lub z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem CC SEKAP

          Przesyłanie wniosku za pośrednictwem platformy ePUAP entW przypadku przesyłania wniosku za pośrednictwem platformy ePUAP identycznie jak za pośrednictwem platformy SEKAP z tym wyjątkiem, że na platformie ePUAP nie można podpisać z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem CC SEKAP.

          Reasumując w sytuacji kiedy wymagane są podpisy więcej niż jednej osoby a do podpisu wykorzystywany jest profil zaufany ePUAP to ten podpis należy użyć tylko raz i wyłącznie jako pierwszy, drugi oraz kolejne podpisy muszą być złożone:
          -z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem kwalifikowanym (w przypadku przesyłania wniosku za pośrednictwem platformy ePUAP),
          -z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem kwalifikowanym, lub z wykorzystaniem klucza potwierdzonego certyfikatem CC SEKAP (w przypadku przesyłania wniosku za pośrednictwem platformy SEKAP).
          Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

          Pytanie 6. Czy na etapie podpisywania umowy sp. z o.o. przedstawiająca VAT jako koszt niekwalifikowalny wystarczy, że posiada promesę kredytową na 15% kosztów kwalifikowalnych jako wkładu własnego bez wykazywania kosztów VAT? Ich pokrycia?Odpowiedź z 25.10.2016
          Zgodnie z kryteriami wyboru projektów zabezpieczenie środków na pokrycie minimum wkładu własnego odnosi się do kosztów kwalifikowanych projektu. Tym samym na etapie podpisywania umowy o dofinasowanie nie jest wymagane przedstawianie dokumentów poświadczających posiadanie wkładu własnego dla części niekwalifikowanej projektu, nawet wówczas gdy kosztem niekwalifikowanym projektu będzie wartość podatku VAT. Dokumentem potwierdzającym posiadanie, wynikającego z wniosku o dofinansowanie, wkładu własnego może być promesa.
          Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego UMWSL

          Pytanie 5. Czy amortyzację w projekcie należy przeprowadzać w sposób uproszczony czy zgodnie z polityką rachunkowości beneficjenta/operatora?Analizę finansową należy przeprowadzić zgodnie z zaleceniami/warunkami określonymi w Wytycznych w zakresie zagadnień związanych z przygotowaniem projektów inwestycyjnych, w tym projektów generujących dochód i projektów hybrydowych na lata 2014-2020. Odnośnie sposobu kalkulacji amortyzacji i uwzględniania w analizie nakładów odtworzeniowych należy zastosować zapisy Wytycznych, tj. amortyzować każdy typ aktywa zgodnie z polityką rachunkowości beneficjenta/operatora. Natomiast nakłady odtworzeniowe zgodnie z Wytycznymi powinny być zaliczone do kosztów operacyjnych projektu.

           Pytanie 4. Czy trzeba czekać z rozliczeniem projektu EFRR na zrealizowanie projektu miękkiego?Rozliczenie projektu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nastąpi niezależnie od rozliczenia projektu z Europejskiego Funduszu Społecznego. W związku z tym, płatność końcowa z tytułu rozliczenia projektu złożonego w ramach EFRR nie będzie wstrzymywana do czasu zrealizowania projektu z EFS.W tym miejscu należy podkreślić, że egzekwowanie zobowiązań wynikających z realizacji projektu EFS będzie weryfikowanie na etapie trwałości projektu z EFRR. Obowiązki wnioskodawcy w zakresie podlegania okresowi zachowania trwałości projektu zostały zawarte w § 7 wzoru umowy o dofinansowanie, który nawiązuje do art. 71 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006.

          Pytanie 3. Jak prawidłowo pobrać wniosek o dofinansowanie z Lokalnego Systemu Informatycznego (LSI)?
          Z uwagi na możliwe problemy z błędnym zapisem Wniosku o dofinansowanie, a co za tym idzie z negatywną autoryzacją autentyczności Wniosku proszę o postępowanie zgodnie ze wzorem umieszczonym TUTAJ.

          Pytanie 2. Jak skutecznie złożyć wniosek o dofinansowanie za pośrednictwem platformy SEKAP ? 
          W celu skutecznego przesłania platformą SEKAP wniosku o dofinansowanie należy uzupełnić formularz elektroniczny: „Korespondencja w sprawie projektu finansowanego ze środków RPO WSL 2014-2020” znajdujący się pod adresem https://www.sekap.pl/katalogstartk.seam?id=56000.
          Aby ułatwić identyfikację wniosku w obiegu kancelaryjnym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego zalecamy wypełnienie ww. formularza zgodnie ze wzorem umieszczonym TUTAJ.

          Pytanie 1. Co to znaczy, że część projektów w funduszach na lata 2014 – 2020 powinna wpisywać się w koncepcję inteligentnej specjalizacji.Fundusze unijne w latach 2014 – 2020 podlegają silnej koncentracji. Skupiają się na konkretnych obszarach, określonych w dokumentach strategicznych. Komisja Europejska, przygotowując państwa członkowskie do wdrażania nowych środków, określiła 11 celów tematycznych, czyli obszarów przewidzianych do wsparcia. Pierwszym z nich jest sfera badań, rozwoju i innowacji. Warunkiem realizacji projektów w tym celu tematycznym jest jednak wpisanie się w koncepcję inteligentnej  specjalizacji. Na czym to polega? Każde państwo dokonuje analizy swoich potencjałów i możliwości rozwojowych, a następnie wybiera te dziedziny, które świadczą o jego największej konkurencyjności i stanowią największą szansę na osiągnięcie sukcesu, zwiększenie przewagi nad innymi regionami, czyli na wyspecjalizowanie się w konkretnych branżach. Ponieważ specjalizacje te dotyczą najczęściej obszarów badawczych i innowacyjnych, nazywane są inteligentnymi specjalizacjami.
          Sporządzenie strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji stanowi duże wyzwanie dla państw członkowskich, szczególnie dla tych z niewielkim doświadczeniem w zakresie kreowania, wdrażania i oceny polityki innowacyjnej. Aby to ułatwić, Komisja Europejska udostępniła w 2011 r. tzw. Platformę S3 (Smart Specialization Platform)– narzędzie wspomagające opracowywanie strategii. Platforma obsługiwana przez Instytut Perspektywicznych Studiów Technologicznych nie oferuje gotowych do zastosowania rozwiązań, lecz służy wymianie kontaktów, poglądów i doświadczeń, a także dostarcza pomysłów i wskazówek, udostępnia case studies i metodologię. W ramach platformy dochodzi do warsztatów, szkoleń oraz corocznych spotkań polityków i podmiotów zajmujących się przygotowywaniem inteligentnych specjalizacji, które reprezentują ponad 100 regionów i państw członkowskich UE. Platforma S3.
          Krajowe inteligentne specjalizacje w Polsce zostały określone w Programie Rozwoju Przedsiębiorstw do 2020 r. opracowanym przez Ministerstwo Gospodarki, a przyjętym przez Radę Ministrów 8 kwietnia 2014 roku. Dokument przedstawia proces analityczny wyłaniania inteligentnych specjalizacji na poziomie krajowym oraz zarys procesu ich monitorowania i aktualizacji. Określa priorytety gospodarcze w obszarze B+R+I, których rozwój zapewni tworzenie innowacyjnych rozwiązań społeczno-gospodarczych, zwiększenie wartości dodanej gospodarki i podniesienie jej konkurencyjności na rynkach zagranicznych.
          Krajowa inteligentna specjalizacja jest dokumentem otwartym, który będzie podlegał ciągłej weryfikacji i aktualizacji w oparciu o system monitorowania oraz zachodzące zmiany społeczno-gospodarcze.
          1. Zdrowe społeczeństwo ,
            - Technologie inżynierii medycznej, w tym biotechnologie medyczne,
            - Diagnostyka i terapia chorób cywilizacyjnych oraz w medycynie spersonalizowanej,
            - Wytwarzanie produktów leczniczych.
          2. Biogospodarka rolno-spożywcza, leśno-drzewna i środowiskowa:
            - Innowacyjne technologie, procesy i produkty sektora rolno-spożywczego i leśno-drzewnego.
            - Zdrowa żywność (o wysokiej jakości i ekologiczności produkcji).
          3. Biotechnologiczne procesy i produkty chemii specjalistycznej oraz inżynierii środowiska:
            - Zrównoważona energetyka.
            - Wysokosprawne, niskoemisyjne i zintegrowane układy wytwarzania, magazynowania, przesyłu i dystrybucji energii.
            - Inteligentne i energooszczędne budownictwo.
            - Rozwiązania transportowe przyjazne środowisku.
          4. Surowce naturalne i gospodarka odpadami,
            - Nowoczesne technologie pozyskiwania, przetwórstwa i wykorzystania surowców naturalnych oraz wytwarzanie ich substytutów,
            - Minimalizacja wytwarzania odpadów, w tym niezdatnych do przetworzenia oraz wykorzystanie materiałowe i energetyczne odpadów (recykling i inne metody odzysku)..
            - Innowacyjne technologie przetwarzania i odzyskiwania wody oraz zmniejszające jej zużycie.
          5. Innowacyjne technologie i procesy przemysłowe (w ujęciu horyzontalnym):
            - Wielofunkcyjne materiały i kompozyty o zaawansowanych właściwościach, w tym nanoprocesy i nanoprodukty.
            - Sensory (w tym biosensory) i inteligentne sieci sensorowe.
            - Inteligentne sieci i technologie geoinformacyjne.
            - Elektronika oparta na polimerach przewodzących.
            - Automatyzacja i robotyka procesów technologicznych.
            - Optoelektroniczne systemy i materiały.

          Każde województwo określa własne inteligentne specjalizacje. Opracowywane są specjalne dokumenty, tzw. regionalne strategie innowacji, których integralną część stanowi także wykaz regionalnych inteligentnych specjalizacji.
          Spełnienie wymagań unijnych i przygotowanie strategii rozwoju uwzględniających inteligentną specjalizację jest istotnym wyzwaniem dla regionów. W celu wsparcia regionów w przygotowaniu regionalnych strategii innowacji uwzględniających koncepcję inteligentnej specjalizacji opracowany został przewodnik RIS 3 Guide. Powstał on w ramach Platformy S3.
          Większość regionów wszystkie procedury ma już za sobą. Województwa wyłoniły już swoje inteligentne specjalizacje.
          Wnioskodawcy, którzy będą chcieli realizować przedsięwzięcia w pierwszym celu tematycznym, poświęconym zagadnieniom badawczo – rozwojowym i innowacyjnym, będą musieli wpisywać się w tą koncepcję. Przedsiębiorcy planujący projekty zwiększające konkurencyjność swoich firm będą natomiast mogli skorzystać na tym, że realizują przedsięwzięcia zgodne z inteligentnymi specjalizacjami. Projekty w trzecim celu tematycznym będą bowiem przewidywać dodatkowe punkty przy wyborze wniosków, jeśli będą one zgodne z koncepcją inteligentnej specjalizacji.

              Bezpośredni link do zagadnienia:
              https://rpo.slaskie.pl/czytaj/pytania_dotyczace_naborow_do_wszystkich_osi_priorytetowych_rpo_wsl_2014_2020

              Ogólne zasady

              Pytanie 30. Gdzie w Wytycznych jest mowa o konieczności dopuszczenia składania ofert częściowych?

              Odpowiedź, 25.01.2018 r.
              Wytyczne w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020 w dziale 6.5.2 pkt 11 tiret x wskazują, że zapytanie ofertowe powinno zawierać informację o możliwości składania ofert częściowych, o ile zamawiający taką możliwość przewiduje. Zgodnie z treścią znowelizowanego art. 96 ust. 1 pkt 11 ustawy Pzp w trakcie prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia zamawiający sporządza protokół, zawierający powody niedokonania podziału zamówienia na części. Zamawiający, uzasadniając przyczyny braku podziału zamówienia na części, nie może powoływać się wyłącznie na korzyści organizacyjne, wynikające z prowadzenia jednego, a nie większej liczby postępowań o udzielenie zamówienia publicznego. Powyższy przepis stanowi transpozycję do polskiego porządku prawnego normy zawartej w art. 46 ust. 1 dyrektywy klasycznej, który stanowi m. in., że instytucje zamawiające dokonują wskazania najważniejszych powodów swojej decyzji o niedokonaniu podziału na części, które zamieszcza się w dokumentach zamówienia lub w indywidualnym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 84 dyrektywy klasycznej. Należy zauważyć, że jednym z głównych celów dyrektyw z zakresu zamówień publicznych jest zwiększenie udziału sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w rynku zamówień publicznych. Działanie takie powinno zaowocować również zwiększeniem konkurencji między wykonawcami. Zgodnie z motywem 78 preambuły do dyrektywy klasycznej w przypadku, gdy instytucja zamawiająca zdecyduje, że podział zamówienia na części nie byłby właściwy, stosowne indywidualne sprawozdanie lub dokumenty zamówienia powinny zawierać wskazanie głównych przyczyn decyzji instytucji zamawiającej. Powyższy motyw preambuły wymienia następujące przykładowe przyczyny: instytucja zamawiająca mogłaby stwierdzić, że taki podział groziłby ograniczeniem konkurencji albo nadmiernymi trudnościami technicznymi lub nadmiernymi kosztami wykonania zamówienia, lub też potrzeba skoordynowania działań różnych wykonawców realizujących poszczególne części zamówienia mogłaby poważnie zagrozić właściwemu wykonaniu zamówienia. Należy zauważyć, że ustawodawca europejski za okoliczność uzasadniającą rezygnację z podziału na części uznał jedynie nadmierne trudności czy koszty oraz brak koordynacji, skutkujący poważną groźbą nieprawidłowej realizacji zamówienia. A contrario uznać należy, iż obawy związane z ewentualnymi niewielkimi trudnościami czy kosztami bądź nieznacznymi problemami z koordynowaniem działań wykonawców, a tym bardziej wygoda zamawiającego, nie powinny stanowić dostatecznej podstawy do zaniechania podziału zamówienia na części. Jednakże zastrzec należy, że ocena ta powinna być dokonywana każdorazowo z uwzględnieniem wszystkich okoliczności danego przypadku. Reasumując: w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia składa się więcej niż z jednego elementu, zamawiający (beneficjent) powinien więc dopuścić do składania ofert częściowych w przypadku, gdy możliwe jest dostarczenie przedmiotu zamówienia przez różnych oferentów, bez istotnej zmiany przedmiotu zamówienia oraz jego wartości. Wówczas zamawiający (beneficjent) wskazuje w zapytaniu ofertowym poszczególne części zamówienia, których realizację może powierzyć różnym wykonawcom. Jest to szczególnie uzasadnione w przypadku, gdy to samo zamówienie dotyczy zarówno przedmiotów powszechnie dostępnych na rynku, jak i tych, które mogą zaoferować nieliczni oferenci. W takim przypadku zamawiający nie dopuszczając możliwości składania ofert częściowych ogranicza zarówno dostawców przedmiotów powszechnie dostępnych, jak i specjalistycznych, gdyż na rynku istnieje ograniczona liczba oferentów, mogących wziąć udział w takim postepowaniu. Dopuszczenie w postepowaniu ofertowym możliwości składania ofert częściowych ma na celu zapewnienie większej dostępności udziału w postepowaniach o znacznych rozmiarach dla małych i średnich przedsiębiorców oraz zwiększenie konkurencyjności. Nie dopuszczając w postepowaniu możliwości składania ofert częściowych, zamawiający (beneficjent) powinien przedstawić szczegółowe uzasadnienie zastosowania takiego ograniczenia. Dodatkowo przedmiot zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności mogące mieć wpływ na sporządzenie oferty. Równocześnie stabilność funkcjonowania powinna być zapewniona bez względu na to, ilu wykonawców będzie realizować zamówienie.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 29. Czy potrzebne jest prowadzenie odrębnej księgowości (inne konta) dla projektu (każdego?)

              Odpowiedź, 25.01.2018 r.
              Zgodnie z Wytycznymi programowymi - wszyscy beneficjenci, niezależnie od formy prowadzonej księgowości oraz terminu poniesienia wydatków, zobowiązani są do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej dla projektu dofinansowanego w ramach RPO WSL 2014-2020. Beneficjent w ramach oświadczeń powinien wskazać, w jaki sposób Beneficjent prowadzi wyodrębnioną ewidencję księgową. Należy mieć na uwadze, że: - w przypadku pełnej księgowości należy wprowadzić wyodrębnione konta, np. analityczne w zespołach 010, 020, 400, 070, 800, 130, a wprowadzone dla potrzeb projektu konta wyodrębnione ująć w ramach aneksu do polityki rachunkowości; - w przypadku podatkowej książki przychodów i rozchodów wprowadzić  w polu „uwagi” numeru umowy o dofinansowanie, np. przy pozycji dot. amortyzacji.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 28. Proszę o informację czy poniższy projekt jest skierowany również do podmiotów, które posiadają pośrednio w akcjonariacie fundusz private equity?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              W zapisach konkursowych ogłoszonego naboru RPSL.01.02.00-IP.01-24-008/17 nie ma ograniczeń wskazujących, iż podmioty, które posiadają pośrednio w akcjonariacie fundusz private equity nie mogą się ubiegać o dofinansowanie.

              Należy jednak pamiętać, że przedmiotowy konkurs wiąże się z udzielaniem pomocy publicznej, dlatego też każdego Wnioskodawcę obowiązują właściwe regulacje prawne, w szczególności dotyczące wielkości przedsiębiorstwa oraz definicji jednego przedsiębiorstwa.

              Powyższe powoduje, że Wnioskodawca powinien przeanalizować czy w opisanej sytuacji dochodzi do powiązania przedsiębiorstw i jaki będzie miało to wpływ na wielkość przedsiębiorstwa wnioskującego o wsparcie.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 27. Czy w ramach typu 2 projektu składanego w naborze nr. RPSL.01.02.00-IP.01-24-008/17 występuje konieczność przeprowadzania postępowania konkursowego w odniesieniu do zatrudnienia osób, w tym kadry b+r? Jak wyglądają wymogi w przypadku zatrudnienia w oparciu a umowę o pracę, a jak w przypadku umowy cywilno-prawnej?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              W przypadku zatrudnienia personelu na umowę o pracę nie ma zastosowania zasada konkurencyjności, należy stosować się do przepisów krajowych m.in. kodeks pracy. Należy jednak mieć na uwadze zasady dotyczące wyliczenia wartości stawki godzinowej zatrudnianego w ramach projektu personelu (proszę w tym zakresie kierować się wytycznymi w zakresie kwalifikowalności wydatków stanowiącymi załącznik do wzoru umowy).

              W przypadku zawierania umów cywilnoprawnych, w związku z faktem, że są to zlecenia usług oraz koszty rzeczywiście ponoszone, należy stosować procedurę konkurencyjności.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 26. Mam pytanie odnośnie działania 1.2. Badania, rozwój i innowacje w przedsiębiorstwach: gdybym jako dokument potwierdzający posiadanie środków na sfinansowanie inwestycji chciała dołączyć promesę, to jaka to może być promesa? W poprzednim naborze znajoma firma dołączyła promesę warunkową i z tego powodu zostali odrzuceni. Druga sprawa to czy kwota ma być na całą wartość projektu czy na wkład własny?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Wykazanie środków finansowych możliwe jest w przedmiotowym konkursie poprzez załączenie:

              - promesy kredytowej/promesy leasingu/promesy pożyczki inwestycyjnej wystawionej na podstawie zweryfikowanej zdolności finansowej Wnioskodawcy przez instytucję finansową typu bank, fundusz pożyczkowy, fundusz leasingowy zgodną z definicją zawartą w Kodeksie Spółek Handlowych.

              W przypadku gdy Wnioskodawca ubiega się o wsparcie na raty leasingu finansowego wówczas załącza promesę leasingu.

              W związku z powyższym nie ma możliwości wykazania środków finansowych poprzez złożenie promesy warunkowej. Informuję, że dokumenty potwierdzające finansowanie projektu stanowią katalog zamknięty i znajdują się na stronie internetowej Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości w Instrukcji wypełniania wniosku. Pozostałe dokumenty potwierdzające posiadanie środków własnych, niewpisujące się w katalog, stanowić będą dodatkowy załącznik. W przypadku gdy Wnioskodawca nie załączy co najmniej jednego dokumentu z katalogu, wówczas zostanie wezwany do jego dostarczenia. Niedostarczenie dokumentu z katalogu prowadzić będzie do negatywnej oceny formalnej wniosku. Ponadto informuję, iż Wnioskodawca, któremu będzie udzielana pomoc w oparciu o Rozporządzenie RPI, musi wnieść wkład finansowy w wysokości co najmniej 25% kosztów kwalifikowalnych, pochodzących ze środków własnych lub zewnętrznych źródeł finansowania, w postaci wolnej od wszelkiego publicznego wsparcia finansowego. Informuje, że w dokumentach programowych nie ustalono minimalnych kwot dotyczących posiadania środków na realizację projektu. Natomiast zgodnie z instrukcją wypełniania wniosku Wnioskodawca zobowiązany jest do załączenia udokumentowania posiadania środków finansowych na realizację projektu. Należy pamiętać, że to eksperci będą analizować czy projekt będzie wykonalny finansowo, zgodnie z kryteriami oceny merytorycznej. W ocenie eksperci wezmą pod uwagę m.in. fakt, iż dotacja ma charakter refundacji, czy Wnioskodawca sygnalizuje w dokumentacji, iż będzie rozliczał się płatnościami pośrednimi, zakres rzeczowy wydatków. Weryfikacja zostanie dokonana na podstawie załączonych dokumentów finansowych sprawozdawczych (głównie w zakresie kondycji finansowej Wnioskodawcy), dokumentu potwierdzającego posiadanie środków własnych, ewentualnych dodatkowych załączników oraz opisu wniosku o dofinansowanie.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 25. Jaki jest sens dołączania np. Oświadczeń de minimis do złożonego wniosku o dofinansowanie jak i do podpisania umowy dotacji? Czy nie warto pójść np. ścieżką NCBiR i ułatwić beneficjentom aplikowanie?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              W przypadku składania obowiązkowych załączników ŚCP dokłada wszelkich starań w zakresie uproszczenia procesu naboru i wniosków i wymaga tylko złożenia niezbędnych załączników istotnych z punktu widzenia oceny formalnej oraz merytorycznej. W związku z faktem, iż stosowne informacje zawarte są we wniosku o dofinansowanie, w ramach konkursu RPSL.01.02.00-IP.01-24-008/17 nie ma wymogu załączania zaświadczeń o udzielonej pomocy de minimis do wniosku o dofinansowanie. Ponadto należy mieć na uwadze, że każda IOK organizując konkurs określa wymogi w zależności od potrzeb (związanych z prawidłowym przebiegiem oceny projektów) czy też innych uwarunkowań np. na gruncie prawa krajowego.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 24. Wskaźnik wzrost zatrudnienia – wartość bazowa liczymy na dzień składania wniosku czy rozpoczęcia realizacji projektu? Co jeśli pomiędzy złożeniem wniosku a rozpoczęciem realizacji liczba zatrudnienia spadnie?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              W ramach konkursu RPSL.01.02.00-IP.01-24-008/17, nie określono wskaźnika wzrost zatrudnienia. Natomiast we wskaźnikach horyzontalnych został ujęty wskaźnik: Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa). We wnioskach o dofinansowanie Wnioskodawca jest zobligowany do wybrania (tj. oznaczenia check-boxów w części F wniosku o dofinansowanie) wszystkich horyzontalnych wskaźników produktu i określenia ich wartości docelowych na poziomie 0. Natomiast na etapie realizacji projektu powinien zostać odnotowany faktyczny przyrost wybranego wskaźnika w kolejnych wnioskach o płatność beneficjenta (o ile nastąpił).

              W związku z powyższym zarówno wartość bazowa jak i docelowa będą wynosiły na etapie składania wniosku „0”.

              Należy jednak mieć na uwadze, ze powyższy wskaźnik dotyczy podmiotów innych niż przedsiębiorstwa i ujmuje wzrost zatrudnienia, który jest bezpośrednią konsekwencją realizacji projektu (nie wlicza się pracowników zatrudnionych do realizacji projektu). Stanowiska muszą być obsadzone (wakaty nie są liczone) oraz zwiększać całkowitą liczbę miejsc pracy w podmiocie.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 23. W związku z konkursami dotyczącymi możliwości dofinansowania prac B-R zwracam się z następującym pytaniem: Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (Art. 18 d.) dopuszcza możliwość odliczenia od podstawy opodatkowania do 50% kosztów kwalifikowanych prowadzonych prac B+R. Czy skorzystanie przez Wnioskodawcę z tej możliwości nie uniemożliwi uzyskania dofinansowania w postaci dotacji na działalność badawczą w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych lub Programu Inteligentny Rozwój? Możliwa jest również sytuacja odwrotna to znaczy: czy uzyskanie dotacji na prowadzenie projektu B+R w ramach Programów Operacyjnych nie stanowić będzie przeszkody w możliwości odliczania kosztów prac B+R w ramach ustawy o podatku dochodowym?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Zgodnie z Ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych art. 18d ust 5 Koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie. Z powyższego wynika, że absolutnie nie ma możliwości skorzystania ze ulgi podatkowej oraz dotacji w ramach działania 1.2  na ten sam projekt. Skorzystanie z ulgi dot. danych nakładów B+R jest jednoznaczna z wykluczeniem tych wydatków z kwalifikowalności w RPO. Zasada łączenia pomocy jednej i drugiej skutkuje tym samym, co w przypadku podwójnego finansowania tych samych wydatków, co oznacza całkowite wykluczenie wydatków kwalifikowalnych w ramach pomocy, która miałaby wystąpić jako druga z kolei.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 22. Proszę o informację, czy w obecnej perspektywie, w pkt. A.6. Dane stosowane do określenia statusu przedsiębiorstwa wniosku o dofinansowanie wnioskodawca (mikroprzedsiębiorca) powinien wskazać podmioty zagraniczne (spółka x), które posiadają 100% udziałów w spółce z o.o. (wnioskodawca działający i zarejestrowany na terenie Polski). Właścicielem obu podmiotów jest ta sama osoba - Polak. Czy podmiot spółka z o.o. może wnioskować o środki unijne z RPO w ramach działania 1.2 RPO?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Wnioskodawca zobowiązany jest do wykazania wszystkich podmiotów, którymi pozostaje w relacjach partnerskich lub powiązanych zarówno przedsiębiorstw krajowych jak i zagranicznych. W sytuacji, gdy Wnioskodawca pozostaje w relacji przedsiębiorstw/ podmiotów powiązanych/partnerskich przy określeniu statusu uwzględnia się odpowiednie dane dotyczące zatrudnienia oraz dane finansowe przedsiębiorstw/podmiotów partnerskich/ powiązanych. W załączniku nr 1 do Rozporządzenia Komisji nr 651/2014, o którym mowa wyżej, znajdują się wszystkie niezbędne informacje na temat sposobu ustalania statusu przedsiębiorstwa. W przypadku gdy Wnioskodawca pozostaje w relacji partnerskiej/powiązanej z pomiotem zagranicznym, wówczas w polach NIP i REGON należy wpisać wartości zerowe, natomiast przy nazwie przedsiębiorstwa należy podać jego numer identyfikacyjny.

              Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być Wnioskodawcą jeśli spełnia wszelkie wymogi określone w regulaminie konkursu.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 21. Zamierzamy złożyć projekt dotyczący optymalizacji zużycia energii elektrycznej z OZE na potrzeby własne poprzez zastosowanie innowacyjnego systemu akumulowania energii. W dokumencie: czytamy o wykluczeniach w zakresie energetyki.  Wykluczenia te mówią cyt. str. 20: „nie jest możliwe udzielanie regionalnej pomocy inwestycyjnej wspierającej działalność w sektorze wytwarzania energii, jej dystrybucji i infrastruktury”. Czy jeżeli nasz projekt dotyczy tylko typu II, a zaplanowana w nim pomoc publiczna udzielana będzie na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 21 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy na badania podstawowe, badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe (a więc nie będzie stanowiło regionalnej pomocy inwestycyjnej), to czy Załącznik nr 5 i wykluczenia obejmują nasz projekt?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Załącznik nr 5 - Opracowanie sektorów wykluczonych 1.2/2017 konkurs 007, stanowi dokument pomocniczy i dotyczy możliwości wykluczeń w ramach obu typów projektów (w treści podano informacje, czy wykluczenie jest ogólne, a więc dotyczy zarówno 1 i 2 typu projektu czy też wykluczenie obejmuje wyłącznie Regionalną Pomoc Inwestycyjną (wynika z art. 13 ) i dotyczy wyłącznie 1 typu projektu). W ramach 2 typu projektu dla działania 1.2 pomoc udzielana jest w oparciu o art. 25 i 28 ww.  Rozporządzenia, co oznacza, iż projekty realizowane w ramach kodów PKD dotyczących energetyki  nie są wykluczone z możliwości uzyskania wsparcia. Wykluczenie to dotyczy wyłącznie projektów składanych w ramach 1 typu.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 20. Rozporządzenie 2017/1084 wprowadziło zmiany zapisów w Rozporządzeniu 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu odnoszące siędo kwestii nieudzielania RPI na rzecz beneficjenta (na poziomie grupy), który dokonał przeniesienia do zakładu, w którym ma zostać dokonana inwestycja początkowa, której dotyczy wniosek o pomoc, w ciągu dwóch lat poprzedzających złożenie wniosku o pomoc albo nie zobowiązał się, że nie dokona takiego przeniesienia przez okres dwóch lat od zakończenia inwestycji początkowej, której dotyczy wniosek o pomoc. Na czym polega wykluczenie i wprowadzone zmiany?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Powyższe wykluczenie dotyczy sytuacji, w której zachodzą następujące przesłanki:

              -przeniesienie musi dotyczyć tej samej lub podobnej działalności (w weryfikacji należy uwzględnić czterocyfrowy kod NACE),

              -przeniesienie musi nastąpić do innego państwa,

              -nastąpi jakakolwiek likwidacja miejsc pracy (nie obowiązuje dotychczas weryfikowany limit 100 miejsc pracy lub 50% posiadanej przez zakład siły roboczej)

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 19. Mam pytanie dotyczące aktualnie wydłużonego konkursu i przyszłego naboru. W liście kodów PKD pojawiły się "proponowane PKD wg. badania ewaluacyjnego pn.: Procesy przedsiębiorczego odkrywania w kontekście rozwoju innowacyjnego województwa śląskiego do roku 2020". Pytanie jest takie: czy w ramach tego konkursu można starać się o dofinansowanie jeżeli wpisuję się w te proponowane według badania ewaluacyjnego kody? Oraz czy te kody zostaną umieszczone na stałe, dla przyszłych konkursów czy jest to tylko rozwiązanie dla aktualnie realizowanego konkursu?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              W odpowiedzi na pytanie informuję, że w ramach aktualizacji usunięto zapis ” proponowane PKD wg. badania ewaluacyjnego pn.: Procesy przedsiębiorczego odkrywania w kontekście rozwoju innowacyjnego województwa śląskiego do roku 2020”. Rozszerzenie kodów PKD w ramach trzech inteligentnych specjalizacji nastąpiło wskutek przeprowadzonego badania ewaluacyjnego, które w ramach procesów przedsiębiorczego odkrywania, pozwoliło na aktualizację kodów PKD. Jednocześnie informuję, że nadal najistotniejszą sprawą jest wpisywanie się działalności badawczej określonej właściwym kodem PKD w jedną z trzech inteligentnych specjalizacji określonych dla województwa śląskiego. Oznacza to, że w przypadku wybrania – przykładowo – kodu 18.11. Drukowanie gazet, należy uzasadnić w jaki sposób działalność w zakresie drukowania gazet wpisuje się w inteligentną specjalizację ICT.

              Należy mieć na uwadze, że kwestia wpisywana się projektu w jedną z trzech inteligentnych specjalizacji jest weryfikowana na etapie oceny formalnej w ramach kryterium: Kwalifikowalność przedmiotowa projektu podczas, którego  weryfikowane będzie czy projekt zakłada inwestycję w obszarze inteligentnych specjalizacji regionu zgodnych z Regionalną Strategią Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013-2020 - weryfikacja na podstawie listy kodów PKD definiującej Regionalne Inteligentne Specjalizacje. W trakcie oceny formalnej weryfikowane jest również czy Wnioskodawca wybrał adekwatnie kod PKD projektu w kontekście przedsięwzięcia opisanego we wniosku o dofinansowanie.

              Ponadto również na etapie oceny merytorycznej Eksperci w ramach kryterium Zgodność projektu z Regionalną Strategią Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013-2020 weryfikują czy projekt zakłada inwestycję w obszarze inteligentnych specjalizacji regionu zgodnych z Regionalną Strategią Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013-2020.

              W przypadku 1 typu projektu kryterium będzie uznane za spełnione jeśli Wnioskodawca wykaże, że infrastruktura planowana w ramach projektu służyć będzie działalności badawczo-rozwojowej w obszarach regionalnej inteligentnej specjalizacji (co ma odzwierciedlenie w planie badań), a w przypadku 2 typu projektu kryterium będzie uznane  za spełnione jeśli Wnioskodawca wykaże, że projekt zakłada inwestycję w obszarze inteligentnych specjalizacji regionu.

              Ocena dokonywana będzie na podstawie listy kodów PKD definiujących inteligentne specjalizacje RIS, informacji wskazanych we wniosku o dofinansowanie oraz załączników do wniosku.

              W odpowiedzi na drugą cześć pytania dotyczącą przyszłych konkursów informuję, że obecnie obowiązujące listy kodów PKD nie zostaną zawężone. Natomiast szczegółowe informacje będą Państwu przekazane w momencie ogłoszenia nowego konkursu.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 18. Do obecnie trwającego naboru 1.2 (konkurs 007) zamierzamy złożyć projekt dotyczący optymalizacji zużycia energii elektrycznej z OZE na potrzeby własne poprzez zastosowanie innowacyjnego systemu akumulowania energii. W dokumencie: czytamy o wykluczeniach w zakresie energetyki.  Wykluczenia te mówią cyt. str. 20: „nie jest możliwe udzielanie regionalnej pomocy inwestycyjnej wspierającej działalność w sektorze wytwarzania energii, jej dystrybucji i infrastruktury”. Czy jeżeli nasz projekt dotyczy tylko typu II, a zaplanowana w nim pomoc publiczna udzielana będzie na podstawie Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 21 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy na badania podstawowe, badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe (a więc nie będzie stanowiło regionalnej pomocy inwestycyjnej), to czy Załącznik nr 5 i wykluczenia obejmują nasz projekt?

              Odpowiedź, 26.06.2017 r.
              Załącznik nr 5 - Opracowanie sektorów wykluczonych 1.2/2017 konkurs 007, stanowi dokument pomocniczy i dotyczy możliwości wykluczeń w ramach obu typów projektów (w treści podano informacje, czy wykluczenie jest ogólne, a więc dotyczy zarówno 1 i 2 typu projektu czy też wykluczenie obejmuje wyłącznie Regionalną Pomoc Inwestycyjną (wynika z art. 13 ) i dotyczy wyłącznie 1 typu projektu). W ramach 2 typu projektu dla działania 1.2 pomoc udzielana jest w oparciu o art. 25 i 28 ww.  Rozporządzenia, co oznacza, iż projekty realizowane w ramach kodów PKD dotyczących energetyki  nie są wykluczone z możliwości uzyskania wsparcia. Wykluczenie to dotyczy wyłącznie projektów składanych w ramach 1 typu.

              Proszę pamiętać o tym, aby kody PKD projektu wpisywały się wymieniony w Listy kodów PKD wraz z opisem, wskazujących działalności wpisujące się w inteligentne specjalizacje Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2014-2020: medycynę, energetykę oraz technologie informacyjne i komunikacyjne - Klasyfikacje poszczególnych rodzajów działalności dla poziomu czwartego (klas PKD) w ramach trzech inteligentnych specjalizacji, tj.  energetyki, ICT i medycyny.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 17. Jak należy weryfikować spełnienie warunku dot. wpisywania się projektu w typ inwestycji początkowej w przypadku 1 typu projektów dla działania 1.2 (czyli projektów polegających na tworzeniu/rozbudowie/modernizacji infrastruktury służącej przedsiębiorstwom do prowadzenia prac B+R)?
              Odpowiedź, 4.01.2017 r.
              Wybór typu inwestycji początkowej uzależniony jest od tego, czy przedsiębiorstwo posiadało do tej pory zaplecze B+R oraz czy prowadziło jakąkolwiek inną działalność badawczą. W sytuacji gdy przedsiębiorstwo:
              a)      Nie posiada zaplecza badawczo – rozwojowego w danym zakładzie i zamierza zrealizować inwestycję polegającą na utworzeniu zaplecza (czy to na rzecz prowadzenia badań na własny użytek czy na rzecz świadczenia usług innym podmiotom), wówczas wskazanym typem inwestycji będzie dywersyfikacja produkcji zakładu poprzez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych w zakładzie;
              b)
                    Posiada już własne zaplecze badawczo – rozwojowe w danym zakładzie i zamierza przeprowadzić inwestycję polegająca na modernizacji lub zwiększeniu zdolności tego zaplecza w celu wprowadzenia większej liczby badań (na potrzeby własne lub z myślą o oferowaniu usług w tym zakresie innym podmiotom) lub w celu prowadzenia nowych badań (na potrzeby własne lub z myślą o oferowaniu usług w tym zakresie innym podmiotom), które nie były wcześniej prowadzone, wówczas właściwym typem będzie zwiększenie zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu;
              c)
                     Posiada już własne zaplecze badawczo – rozwojowe w danym zakładzie i zamierza realizować inwestycję polegającą na zmianie dotychczas stosowanego przez zakład procesu badawczego, wówczas właściwym typem pozostaje zasadnicza zmiana procesu produkcyjnego;
              d)      
              Tworzy nowy zakład przy zachowaniu warunków dotyczących, iż celem przedsięwzięcia jest budowa odrębnej jednostki – zakładu, który będzie całkowicie samodzielny pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, wówczas właściwym typem pozostaje utworzenie nowego zakładu.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 16. Czy firma prowadząca działalność w sektorze wykluczonym może uzyskać wsparcie na realizację projektu nie wpisującego się w sektory działalności wykluczonych z możliwości uzyskania wsparcia w ramach Działania 1.2?
              Zgodnie z zapisami Rozporządzenia 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu istnieje możliwość udzielenia dofinansowania na działalność niepodlegającą wykluczeniu pod warunkiem zachowania rozdzielności i zapewnienia, że udzielona pomoc nie będzie wspierała działalności wykluczonych. W sytuacji gdy podmiot prowadzi działalność w sektorze wykluczonym z możliwości uzyskania wsparcia i aplikuje o wsparcie dla działalności niewykluczonej, wówczas musi spełnić warunek, o którym mowa w Rozporządzeniu Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (art. 1 ust.3 ), że zostanie zagwarantowany odpowiedni środek w postaci rozdzielenia działalności lub wyodrębnienia kosztów, który prowadzić będzie do tego, że działalność w wyłączonych sektorach nie odniesie korzyści z pomocy przyznanej zgodnie z Rozporządzeniem 651/2014. Rozdzielność rachunkowa polega na prowadzeniu odrębnej ewidencji dla działalności z sektora wykluczonego oraz prawidłowym przypisywaniu przychodów i kosztów na podstawie konsekwentnie stosowanych i mających obiektywne uzasadnienie metod, a także określeniu w dokumentacji, o której mowa w art. 10 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223, z późn. zm.), zasad prowadzenia odrębnej ewidencji oraz metod przypisywania kosztów i przychodów. W przypadku konieczności uzyskania informacji szczegółowych nt. prowadzenia rozdzielności należy skontaktować się ze stosownym Urzędem Skarbowym.

              Pytanie 15. Jak należy rozumieć i wykazać efekt zachęty w przypadku Wnioskodawcy pozostającego przedsiębiorcą z kategorii MŚP?
              Zgodnie z Rozporządzeniem 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. uznającym niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu pomoc może zostać udzielona jedynie w sytuacji gdy przed rozpoczęciem inwestycji został złożony wniosek o pomoc. Przez rozpoczęcie inwestycji należy rozumieć rozpoczęcie robot budowlanych związanych z inwestycją lub pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń lub inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna, zależnie od tego, co nastąpi najpierw; zakupu gruntów ani prac przygotowawczych, takich jak uzyskanie zezwoleń i przeprowadzenie studiów wykonalności, nie uznaje się za rozpoczęcie prac; za inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna rozumie się pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia innych środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

              Pytanie 14. Jak należy rozumieć pojęcie współpracy z jednostką B+R?
              Jest to sytuacja, w której Wnioskodawca oraz jednostka B+R współpracowały/współpracują jako niezależne strony na rzecz wymiany wiedzy lub technologii albo w celu osiągnięcia wspólnego celu.

              Pytanie 13. Jaką pomoc należy wziąć pod uwagę w ocenie spełnienia wymogu Jednostkowego Projektu Inwestycyjnego?
              W ocenie spełnienia wymogu należy wziąć pod uwagę pomoc łącznie z pomocą uzyskaną przez przedsiębiorcę ze wszystkich źródeł (nie tylko pomoc RPI, ale każdą pomoc, która została udzielona na dany projekt z przeznaczeniem na te same koszty kwalifikowalne). Ponadto zgodnie z art. 14 (13) Rozporządzenia 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu, każdą inwestycję początkową rozpoczętą przez tego samego beneficjenta na poziomie grupy w okresie trzech lat od daty rozpoczęcia prac nad inną inwestycją objętą pomocą w tym samym regionu NUTS 3, uznaje się za część jednostkowego projektu inwestycyjnego (JPI), w związku z czym jeżeli Wnioskodawca realizował w perspektywie 2007-2013 projekt, który jest częścią JPI, wówczas też powinien zostać wzięty pod uwagę.

              Pytanie 12. Rozporządzenie 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu odnosi się również do kwestii nieudzielania RPI na rzecz beneficjenta (na poziomie grupy), który zamknął taką samą lub podobną działalność w obszarze EOG w ciągu dwóch lat poprzedzających jego wniosek o przyznanie pomocy lub który w momencie składania wniosku o pomoc ma konkretne plany zamknięcia takiej działalności w ciągu dwóch lat od zakończenia inwestycji początkowej.
              a) Czy mówimy tu o działalności zamkniętej na obszarze RP czy na innym poza RP obszarze (EOG)? Komisja wyjaśnia, iż w warunku zawartym w art. 13 lit. d, który ma zapobiec zjawisku delokalizacji chodzi o zamykanie działalności pomiędzy państwami EOG, a nie w danym państwie członkowskim. Pomoc udzielona przedsiębiorcy, który zamknął taką samą lub podobną działalność gdziekolwiek na terenie danego państwa członkowskiego nie jest wyłączona ze wsparcia na podstawie GBER.
              b) Czy wskazany wymóg dotyczy również sytuacji zawieszenia działalności? Wskazany w art. 13 lit. d wymóg wyraźnie dotyczy zamknięcia, a nie zawieszenia działalności.
              c) Ponadto czy np. w przypadku, gdy założona została spółka na krótki okres, nie uzyskiwała jednak żadnych przychodów, po czym została rozwiązana w takim przypadku również mówimy o zamknięciu działalności, o której mowa w przytoczonym zapisie Rozporządzenia 651/2014? KE nie interpretuje warunku związanego z delokalizacją poprzez odniesienie do uzyskiwanych przychodów. Jeżeli będą miały miejsce warunki wymienione w art. 13 lit. d Rozporządzenia nr 651/2014, tj. nastąpi zamknięcie takiej samej lub podobnej działalności (działalność wchodząca w zakres tej samej klasy działalności – czterocyfrowy kod numeryczny NACE), należy to potraktować, jako niezachowanie warunków z art. 13 lit. d.

              Pytanie 11. Rozporządzenie 651/2014 nanosi obowiązek co do wysokości kosztów kwalifikowalnych w przypadku zasadniczej zmiany procesu produkcji czy dywersyfikacji istniejącego zakładu (art. 14 pkt 7). W związku z powyższym pojawiają się wątpliwości:
              a) Co należy rozumieć przez zasadniczą zmianę procesu produkcji. Zasadnicza zmiana procesu produkcji oznacza wdrożenie fundamentalnej (w przeciwieństwie do rutynowej) innowacji procesowej. Jest to generalnie wprowadzenie nowego rozwiązania technologicznego lub organizacyjnego zasadniczo odmiennego od stosowanego dotychczas. Kluczowym jest również to, by zmiana miała charakter zasadniczy oraz dotyczyła całościowego procesu produkcyjnego, a nie tylko drobnego ulepszenia procesu dotychczasowego. Powinna być związana z całym procesem produkcyjnym, a nie jedynie z produktem. Prosta wymiana poszczególnych aktywów bez gruntownej zmiany procesu produkcyjnego stanowi inwestycję zastępczą, która nie kwalifikuje się do regionalnej pomocy inwestycyjnej, ponieważ nie kwalifikuje się jako zasadnicza zmiana całościowego procesu produkcji.

              b) Co należy rozumieć jako ponownie wykorzystane aktywa. Czy należy skupić się wyłącznie na aktywach, które są niezbędne do wygenerowania nowego produktu? Czy też na infrastrukturze wspierającej (typu biurowa, która też może być wykorzystana w przedsiębiorstwie przy danej działalności)? Zgodnie z art. 14 ust. 7 zdanie drugie Rozporządzenia 651/2014 w przypadku pomocy przyznanej na dywersyfikację istniejącego zakładu koszty kwalifikowalne musza przekraczać o co najmniej 200 % wartość księgową ponownie wykorzystanych aktywów odnotowaną w roku obrotowym poprzedzającym rozpoczęcie prac. Ten warunek odnosi się do inwestycji początkowej w formie dywersyfikacji produkcji poprzez wprowadzenie produktu uprzednio nieprodukowanego w zakładzie (art. 2 pkt 49 lit. a Rozporządzenia 651/2014) oraz inwestycji początkowej na rzecz nowej działalności gospodarczej związanej z dywersyfikacją działalności zakładu (art. 2 pkt 51 lit a Rozporządzenia 651/2014). Pojęcie aktywów w kontekście inwestycji początkowej należy odnosić do rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Rzeczowe aktywa trwałe składają się z gruntów, budynków, zakładów, urządzeń i wyposażenia (patrz art. 2 pkt 29 Rozporządzenia 651/2014). Dlatego też infrastruktura wspierająca, o której mowa w pytaniu (np. budynki do przechowywania produktów wytwarzanych w wyniku nowej inwestycji, biurowce) w zasadzie są objęte art 14 (7) 2. zdanie Rozporządzenia 651/2014, pod warunkiem, że aktywa te będą wykorzystywane w ramach dywersyfikacji istniejącego zakładu. Istotnym warunkiem jest to, aby wziąć pod uwagę zakres, w którym aktywa te będą ponownie wykorzystane. Na przykład, jeśli ma być używane tylko 30% pojemności składnika aktywów, tylko proporcjonalną wartość księgową tych aktywów należy brać pod uwagę.

              c) Co w przypadku działalności usługowej, w której wprowadza się zasadniczą zmianę świadczenia usług lub dywersyfikację usług. Przy takiego typu działalności trudno wskazać aktywa związane ze świadczeniem tylko danej usługi. Pomimo, iż działalność usługowa z reguły wymaga ponoszenia większych kosztów zatrudnienia niż kosztów inwestycyjnych, zwykle, podobnie jak działalność produkcyjna, również wymaga nakładów na zakup określonych aktywów. Do takich aktywów zaliczamy zazwyczaj zakup infrastruktury technicznej, sprzętu biurowego, czy wynajem powierzchni biurowych. W inwestycjach usługowych do infrastruktury technicznej przykładowo zaliczyć można zakup telefonów, sieci komputerowej czy serwerów komputerowych, natomiast w zakresie wyposażenia technicznego (biurowego) będą to komputery, biurka, krzesła, szafy, drukarki, faksy, itp. Należy pamiętać, iż musi to być infrastruktura niezbędna do realizacji inwestycji początkowej.

              Pytanie 10. Co należy rozumieć za utworzenie nowego zakładu, dywersyfikację produkcji, zasadniczą zmianę dotyczącą procesu produkcyjnego istniejącego zakładu a co jako rozszerzenie zdolności produkcyjnych istniejącego zakładu?
              Utworzenie nowego zakładu może dotyczyć sytuacji, w której budowana jest nowa fabryka. Oznacza to utworzenie zupełne nowej jednostki poprzez budowę nowych obiektów, instalowanie urządzeń i uruchamianie działalności gospodarczej. Rozszerzenie zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu to zasadniczo zwiększenie zdolności wytwórczych (produkcyjnych) w istniejącym już zakładzie poprzez uruchomienie drugiej lub kolejnej linii produkcyjnej dla tego samego produktu. W praktyce jest to rozbudowa istniejącego już zakładu o kolejne linie produkcyjne będące następnymi etapami wcześniej prowadzonej produkcji. Zakwalifikowanie inwestycji jako utworzenie nowego zakładu, a nie zwiększenie zdolności produkcyjnej istniejącego zakładu zależy między innymi od tego, czy samo przedsiębiorstwo ma już zakład w tym konkretnym miejscu. Utworzenie nowego zakładu powinno wiązać się z utworzeniem nowego obiektu, z reguły w nowej lokalizacji, który powinien być jednostką samostanowiącą, nie opierającą się na wspólnych zasobach technicznych dotychczas istniejącego zakładu. Jeżeli odrębna lokalizacja gwarantuje, że zakład jest przestrzennie, organizacyjnie i funkcjonalnie jednostką odrębną, która charakteryzuje się wysokim stopniem autonomii, wówczas w takim przypadku możemy mówić o założeniu nowego zakładu jako jednej z form inwestycji początkowej. Warto w tym miejscu podkreślić, iż w przypadku utworzenia nowego zakładu nie rozpatrujemy już warunków dotyczących tego, czy produkowany produkt będzie takim samym produktem jaki przedsiębiorca wytwarzał dotychczas w poprzednim zakładzie oraz czy może dojdzie do zasadniczej zmiany procesu produkcyjnego w porównaniu z produkcją poprzedniego zakładu. Jednakże, jeżeli każdorazowo w trakcie dodatkowej produkcji podjętej w dotychczasowym zakładzie będzie powstawał produkt, który nie był dotychczas produkowany w tym zakładzie – inwestycja początkowa przyjmie formę dywersyfikacji produkcji poprzez wprowadzenie produktów uprzednio nieprodukowanych. O zasadniczej zmianie procesu produkcyjnego istniejącego zakładu będziemy mówili w sytuacji, w której dochodzi do zmiany całościowego procesu produkcyjnego istniejącego zakładu.

              Pytanie 9. Czy w ramach działania 1.2 można ubiegać się o dofinansowanie tylko i wyłącznie w ramach kodów PKD dotyczących RIS?
              Kod PKD projektu musi wpisywać się (widnieć) na liście kodów PKD wskazującej działalności wpisujące się w inteligentne specjalizacje Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013-2020: medycynę, energetykę oraz technologie informacyjne i komunikacyjne. W przypadku, gdy projekt będzie wpisywał się w kod PKD wymieniony na liście (na przykład: 32.50.Z Produkcja urządzeń, instrumentów oraz wyrobów medycznych, włączając dentystyczne), wówczas będzie spełniał wymóg zgodności z RIS w zakresie formalnym. W przypadku prowadzenia badań adekwatnym rozwiązaniem będzie wybranie jako kodu PKD projektu kodu 72.19.Z Badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i technicznych wraz z kodem wymienionym na liście (np. 32.50.Z).

              Pytanie 8. Na czym polega weryfikacja zgodności projektu z Inteligentnymi Specjalizacjami Regionu - czy zgodnie z opublikowanymi kodami PKD?
              Opublikowane kody PKD specjalizacji w zakresie medycyny zawierają dwie kategorie kodów - jedna kategoria oznaczona w kolorze zielonym określona jako „medycyna”, druga w kolorze pomarańczowym oznaczona jako „składowa edukacyjno-badawcza wspólna dla kilku specjalizacji”. Jaką metodologię należy przyjąć w celu potwierdzenia, że projekt jest zgodny z inteligentnymi specjalizacjami regionu - czy wystarczającym jest wskazanie kodu 72.19 „Badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie pozostałych nauk przyrodniczych i technicznych”, czy też koniecznym jest wskazanie oprócz powyższego kodu - kodu oznaczonego jako „medycyna” (zaznaczonym na zielono)?

              Weryfikacja będzie odbywała się w oparciu o Listy Kodów PKD RIS. Zgodnie z informacją widniejącą w instrukcji wypełniania wniosków w pkt. B.4. Klasyfikacja projektu i zakres interwencji wniosku aplikacyjnego należy dokonać wyboru „Obszaru działalności gospodarczej” oraz „PKD projektu” (z listy do wyboru). W przypadku, gdy realizacja projektu dotyczy kilku kodów PKD, w punkcie „PKD projektu” Wnioskodawca wskazuje dominujący kod, a w polu „Pozostałe kody PKD projektu” wpisuje kody wraz z charakterystyką, które dotyczą realizacji projektu, a które nie zostały ujęte w polu „PKD projektu”. Z listy do wyboru w polu „PKD projektu” zarówno dla 1 jak i 2 typu projektu należy wybrać kod PKD wymieniony w Liście kodów PKD wraz z opisem, wskazująca działalności wpisujące się w inteligentne specjalizacje Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2014-2020: medycynę, energetykę oraz technologie informacyjne i komunikacyjne. Klasyfikację poszczególnych rodzajów działalności dla poziomu czwartego (klas PKD) w ramach trzech inteligentnych specjalizacji, tj. energetyki, ICT i medycyny. W polu „Pozostałe kody PKD projektu” dla 1 typu projektu należy wybrać pozostały adekwatny dla projektu kod PKD, a dla 2 typu projektu kod PKD wskazujący na prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, który został wymieniony w Liście kodów PKD wraz z opisem, wskazująca działalności wpisujące się w inteligentne specjalizacje Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2014-2020: medycynę, energetykę oraz technologie informacyjne i komunikacyjne.
              W przypadku wskazania w polu „PKD projektu” kodu PKD stanowiącego składowe edukacyjno-badawcze wspólne dla kilku specjalizacji: tj. następujące klasy PKD: 72.19/07, 77.40/07 oraz 85.42/07 (w tym: 85.42.A. oraz 85.42.B) należy wskazać w polu „Pozostałe kody PKD projektu” dodatkowe kody PKD odnoszące się do poszczególnych inteligentnych specjalizacji (medycyna, energetyka, ICT).

              Pytanie 7. Czy możliwe jest dokonanie zgłoszenia patentowego przed złożeniem wniosku o dofinansowanie? Czy dokonanie zgłoszenia świadczy o rozpoczęciu realizacji projektu i dyskwalifikuje projekt do ubiegania się o dofinansowanie? Czy koszty zgłoszenia poniesione przed złożeniem wniosku o dofinansowanie można ująć w wydatkach kwalifikowalnych projektu z uwagi na fakt, iż koszty te ponoszone są w ramach art. 28?
              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Założenia konkursów informują o konieczności dochowania efektu zachęty. W przypadku rozpoczęcia przez Wnioskodawcę realizacji projektu przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, projekt nie kwalifikuje się do objęcia wsparciem.

              Przez rozpoczęcie realizacji projektu rozumie się rozpoczęcie robót budowlanych związanych z inwestycją lub pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń lub inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna, zależnie od tego, co nastąpi najpierw. Zakupu gruntów ani prac przygotowawczych, takich jak uzyskanie zezwoleń i przeprowadzenie studiów wykonalności, nie uznaje się za rozpoczęcie prac.
              W związku z powyższymi zapisami stwierdza się, że:

              a) wydatek poniesiony w związku z pierwszym zgłoszeniem patentowym przed złożeniem wniosku o dofinansowanie nie będzie mógł zostać wskazany w harmonogramie rzeczowym projektu (zarówno jako wydatek kwalifikowalny jak i niekwalifikowalny);

              b) poniesienie ww. wydatku nie będzie stanowiło przesłanki wystarczającej, aby uznać, że całość projektu nie kwalifikuje się do wsparcia, ponieważ znaczenie/ważność poniesionego wydatku nie są na tyle duże, aby można było uznać, iż inwestycja stanie się nieodwracalna.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Zgodnie z treścią podrozdziału 2.7 Regulaminu konkursu dot. działania 1.2: „6. Rozpoczęcie realizacji projektu nie może nastąpić wcześniej niż po złożeniu wniosku o dofinansowanie, zgodnie z pkt. 13 Rozdziału 3. W przypadku rozpoczęcia przez Wnioskodawcę realizacji projektu przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, projekt nie kwalifikuje się do objęcia wsparciem. 7. Przez rozpoczęcie realizacji projektu rozumie się rozpoczęcie robót budowlanych związanych z inwestycją lub pierwsze prawnie wiążące zobowiązanie do zamówienia urządzeń lub inne zobowiązanie, które sprawia, że inwestycja staje się nieodwracalna, zależnie od tego, co nastąpi najpierw. Zakupu gruntów ani prac przygotowawczych, takich jak uzyskanie zezwoleń i przeprowadzenie studiów wykonalności, nie uznaje się za rozpoczęcie prac."
              W związku z powyższymi zapisami stwierdza się, że:
              a) wydatek poniesiony w związku z pierwszym zgłoszeniem patentowym przed złożeniem wniosku o dofinansowanie nie będzie mógł zostać wskazany w harmonogramie rzeczowym projektu (zarówno jako wydatek kwalifikowalny jak i niekwalifikowalny);
              b) poniesienie ww. wydatku nie będzie stanowiło przesłanki wystarczającej, aby uznać, że całość projektu nie kwalifikuje się do wsparcia, ponieważ znaczenie/ważność poniesionego wydatku nie są na tyle duże, aby można było uznać, iż inwestycja stanie się nieodwracalna.

              Pytanie 6. Jeśli projekt dotyczy opracowania prototypu urządzenia, czy można w ramach prac rozwojowych ująć zadania związane z uruchomieniem pierwszej produkcji - tj. wyprodukowania kilku prototypów urządzenia i przetestowania ich u docelowych użytkowników urządzenia? Włączenie końcowych użytkowników w proces tworzenia nowego produktu ma na celu badanie odbioru rynku na rozwiązanie będące przedmiotem projektu.
              Eksperymentalne prace rozwojowe (prace rozwojowe) - oznaczają zdobywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i biznesu oraz innej stosownej wiedzy i umiejętności w celu opracowywania nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług. Mogą one także obejmować na przykład czynności mające na celu pojęciowe definiowanie, planowanie oraz dokumentowanie nowych produktów, procesów i usług.
              Eksperymentalne prace rozwojowe mogą obejmować opracowanie prototypów, demonstracje, opracowanie projektów pilotażowych, testowanie i walidację nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług w otoczeniu stanowiącym model warunków rzeczywistego funkcjonowania, których głównym celem jest dalsze udoskonalenie techniczne produktów, procesów lub usług, których ostateczny kształt zasadniczo nie jest jeszcze określony. Mogą obejmować opracowanie prototypów i projektów pilotażowych, które można wykorzystać do celów komercyjnych, w przypadku gdy prototyp lub projekt pilotażowy z konieczności jest produktem końcowym do wykorzystania do celów komercyjnych, a jego produkcja jest zbyt kosztowna, aby służył on jedynie do demonstracji i walidacji.
              Eksperymentalne prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do istniejących produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, usług oraz innych operacji w toku, nawet jeśli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
              W związku powyższym w ramach prac rozwojowych można ująć zadania związane z uruchomieniem pierwszej produkcji - tj. wyprodukowania kilku prototypów urządzenia i przetestowania ich u docelowych użytkowników urządzenia.

              Uzupełnienie odpowiedzi, 13.12.2017 r.
              Należy mieć na uwadze, iż pierwsza produkcja nie może przynieść żadnych korzyści finansowych Wnioskodawcy.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 5. Czy można wdrożyć we własnej działalności prototyp?
              Zgodnie z zapisami Regulaminu konkursu w przypadku 2 typu projektu dofinansowanie projektu może być udzielone pod warunkiem zobowiązania się Beneficjenta do skomercjalizowania w okresie 3 lat od daty zakończenia realizacji projektu wyników projektu, rozumianego jako wprowadzenie wyników badań lub prac do własnej działalności gospodarczej Beneficjenta poprzez rozpoczęcie produkcji lub świadczenia usług na bazie uzyskanych wyników projektu.
              Ponadto w ramach 2 typu projektu wsparcie można uzyskać na badania przemysłowe i eksperymentalno-rozwojowe, których efektem będą wyniki B+R, które należy skomercjalizować (jw.), a nie wdrożenie prototypu (tę część inwestycji Wnioskodawca musi pokryć ze środków własnych – po skomercjalizowaniu wyników badań).

              Pytanie 4. Czy można sprzedać prototyp?
              W przypadku 2 typu projektu warunkiem wsparcia jest komercyjne wykorzystanie w gospodarce wyników prac B+R będących przedmiotem projektu - dofinansowanie projektu może być udzielone pod warunkiem zobowiązania się Beneficjenta do skomercjalizowania w okresie 3 lat od daty zakończenia realizacji projektu wyników projektu, rozumianego jako wprowadzenie wyników badań lub prac do własnej działalności gospodarczej Beneficjenta poprzez rozpoczęcie produkcji lub świadczenia usług na bazie uzyskanych wyników projektu.
              Zgodnie z wytycznymi ogłoszonego konkursu nie ma możliwości, aby prototyp został sprzedany innemu podmiotowi przed komercjalizacją wyników. Natomiast po komercjalizacji wyników Wnioskodawca będzie miał możliwość zwrócenia się do Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości z prośbą o wyrażenie zgody na ewentualną sprzedaż, jednak należy pamiętać, że aspekt ten będzie weryfikowany z uwzględnieniem m.in. zapisów SZOOP, które wskazują, iż w ramach działania 1.2 wspierane będą przedsięwzięcia do etapu pierwszej produkcji włącznie. Zgodnie z dokumentem RPO WSL na lata 2014-2020 przez pierwszą produkcję rozumie się pierwsze wdrożenie przemysłowe odnoszące się do zwiększenia skali działania urządzeń/obiektów pilotażowych lub do pierwszego w swoim rodzaju sprzętu i urządzenia, obejmującego kolejne kroki po uruchomieniu i dostosowaniu linii pilotażowej, w tym fazę testów, ale nie masową produkcję, ani działalność handlową.

              Pytanie 3. Czy zatrudnienie pracowników w ramach projektu powinno być przeprowadzone zgodnie z zasadą konkurencyjności?
              W przypadku personelu projektu planowanego do zatrudnienia na podstawie stosunku cywilnoprawnego (umowa zlecenie, kontrakt menadżerski, umowa o dzieło) zatrudnienie musi zostać przeprowadzone zgodnie zasadą konkurencyjności, a tym samym poprzedzone rozeznaniem rynku, zgodnie z zapisami Wytycznych. Natomiast w przypadku zatrudnienia pracownika w oparciu o umowę o pracę powyższa zasada nie ma zastosowania. Przebieg rekrutacji jak i zatrudnienie pracowników muszą być przeprowadzone w zgodzie z przepisami krajowymi.

              Pytanie 2. W przypadku realizacji 1 typu projektu, Beneficjent jest zobowiązany do zrealizowania planu badań do końca okresu trwałości projektu. W przypadku zrealizowania planu badań przed upływem okresu trwałości, Beneficjent zobowiązuje się do dalszego prowadzenia badań zgodnych z inteligentnymi specjalizacjami co najmniej do zakończenia okresu trwałości. Jakie przykładowe rodzaje projektów można realizować , czy prace badawczo - rozwojowe mogą dotyczyć jednego produktu w danej firmie o wąskiej specjalizacji i czy ten produkt może być dopuszczony do sprzedaży po przeprowadzeniu badań?
              Wszystkie badania realizowane w ramach działania 1.2 (typ 1 i 2) powinny wpisywać się w Regionalną Strategię Innowacji Województwa Śląskiego na lata 2013 – 2020. W ramach 1 typu projektu prace badawczo – rozwojowe mogą dotyczyć jednego produktu w danej firmie pod warunkiem, iż badania te są zaplanowane na cały okres trwałości projektu - 3 lata. W przypadku, gdy Wnioskodawca zakończy badania we wcześniejszym okresie ma obowiązek poinformowania o wyniku badań Śląskie Centrum Przedsiębiorczości do 14 dni od ich zakończenia oraz dokonania aktualizacji założonego planu prac B+R. Infrastruktura stanowiąca zaplecze badawczo- rozwojowe powinna być wykorzystywana przez cały okres trwałości projektu (muszą być na niej prowadzone prace badawczo – rozwojowe wpisujące się w RIS w tym czasie). Na etapie oceny merytorycznej zostanie zweryfikowana zasadność nabycia zaplecza badawczego pod kątem zaplanowanych do realizacji celów projektu. Ponadto prace badawczo – rozwojowe realizowane na wspartej infrastrukturze w okresie trwałości powinny prowadzić do wyniku, który następnie powinien zostać skomercjalizowany (powinna nastąpić produkcja lub świadczenie usług w oparciu o uzyskane po przeprowadzonych na infrastrukturze pracach wyniki prac B+R). Przy czym należy pamiętać, że produkcja nie może odbywać się na infrastrukturze zakupionej w ramach projektu.

              Pytanie 1. Wybór rodzaju inwestycji początkowej.
              Aktualnie trwają konsultacje z Komisją Europejską dotyczące wyboru stosownego rodzaju inwestycji początkowej w przypadku pierwszego typu projektu: „Tworzenie lub rozwój istniejącego zaplecza badawczo – rozwojowego w przedsiębiorstwach służącego ich działalności innowacyjnej” dla działania 1.2. W związku z powyższym, na obecnym etapie proponuje się, aby Wnioskodawca wybrał wszystkie rodzaje inwestycji początkowej, które realizuje projekt i wskazał odpowiednie uzasadnienia.
              Wyróżniamy następujące rodzaje inwestycji początkowej:
              a) zasadnicza zmiana procesu produkcji (obowiązkowy warunek: koszty kwalifikowalne przekraczają koszty amortyzacji aktywów związanej z działalnością podlegającą modernizacji w ciągu poprzedzających trzech lat obrotowych);
              b) dywersyfikacja zakładu (obowiązkowy warunek: koszty kwalifikowalne przekraczają o co najmniej 200% wartość księgową ponownie wykorzystywanych aktywów, odnotowaną w roku obrotowym poprzedzającym rozpoczęcie prac);
              c) utworzenie nowego zakładu;
              d) zwiększenie zdolności produkcyjnych istniejącego zakładu.
              Wypełniając wniosek o dofinansowanie należy korzystać z Instrukcji wypełniania wniosku (załącznik nr 2 pod ogłoszeniem o konkursie). Należy zapoznać się ze wskazanymi w niej definicjami poszczególnych typów inwestycji początkowej oraz informacjami, co powinno zostać przedstawione w uzasadnieniu. W jednym uzasadnieniu należy wskazać, iż dany rodzaj inwestycji początkowej jest dominujący.
              W przypadku wyboru zasadniczej zmiany procesu produkcji i/lub dywersyfikacji zakładu należy pamiętać o obowiązkowym spełnieniu warunków wskazanych powyżej oraz przedstawieniu odpowiednich danych w uzasadnieniu.

              Kwalifikowalność wydatków

              Pytanie 10. W ramach budowy budynku, który będzie w całości stanowić Centrum B+R koszt zakupu i instalacji urządzeń wytwarzających energię, np. kotły, panele fotowoltaiczne, mikrowiatraki, pompy ciepła, będą niekwalifikowalne. Natomiast instalacje, dotyczące podłączenia do urządzeń wytwarzających energię oraz instalacje w zakresie rozprowadzenie w budynku m.in. rur, kaloryferów, instalacji ogrzewania podłogowego, przewodów elektrycznych, gniazd itp. są kwalifikowalne?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Wszelkie urządzenia wytwarzające energię (np. systemy kogeneracji, pompy ciepła, kotły c.o. i powiązane z nimi kominy, kotły na biomasę, kolektory słoneczne, panele fotowoltaiczne, agregaty prądotwórcze) są niekwalifikowane.

              Wydatki dotyczące instalacji (typu grzejniki, rurki, kable elektryczne, lampy) mogą zostać uznane za kwalifikowane jeśli zostaną zachowane pozostałe warunki kwalifikowalności m.in. muszą być bezpośrednio powiązanie z przedmiotem projektu. Należy również mieć na uwadze, że niekwalifikowalne są koszty poniesione na części wspólne tj. jeśli w ramach jednego budynku/pomieszczenia budowane/przebudowywane /modernizowane/remontowane są również pomieszczenia/ część pomieszczenia, w których nie jest realizowany projekt wydatki te są w całości niekwalifikowalne. Za część wspólną rozumie się wydatki poniesione na np. instalacje wod-kan, CO, elektryczną i inne wspólne dla pomieszczeń związanych i niezwiązanych z projektem itp.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 9. Czy w ramach 2 typu projektu, w ramach wydatku Inne koszty operacyjne sprzęt laboratoryjny niespełniający definicji środka trwałego można wpisać WNIP np. oprogramowanie?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              W przypadku kwalifikowania kosztów oprogramowania jako sprzęt laboratoryjny niespełniający definicji środka trwałego, należy zwrócić uwagę na kwestię definicji sprzętu i aparatury oraz postępowania zgodnie z zasadami rachunkowości. W zależności od charakteru projektu oraz rodzaju badań i potrzebnego do ich przeprowadzenia sprzętu, oprogramowanie specjalistyczne teoretycznie może stanowić element sprzętu laboratoryjnego. Ocena kwalifikowalności (ocena formalna) i zasadności (ocena merytoryczna) poniesienia przedmiotowego wydatku będzie opierała się na uzasadnieniu konieczności poniesienia wydatku w odniesieniu do całego projektu w tym charakteru prac B+R .

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 8. Czy w przypadku typ. 2 wydatki rozliczane amortyzacją/leasingiem podlegają zasadom konkurencyjności, czy są z tego wyłączone?
              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Odpisy amortyzacyjne nie są objęte zasadą konkurencyjności. Należy jednak pamiętać, że kwalifikowane będą tylko te odpisy amortyzacyjne , które dotyczą środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych zakupionych w sposób racjonalny i efektywny, tj. ich ceny nie są zawyżone w stosunku do cen i stawek rynkowych. Jednocześnie kwalifikowane są odpisy amortyzacyjne aparatury i sprzętu w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby projektu przez cały okres ich użytkowania. Jeżeli aparatura i sprzęt nie są wykorzystywane na potrzeby projektu przez cały okres ich użytkowania, za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości.

              Natomiast w przypadku leasingu, konieczne jest zastosowanie procedury konkurencyjności w odniesieniu do leasingowanego środka trwałego/wartości niematerialnej i prawnej. W 2 typie projektów w przypadku leasingu kwalifikowane są koszty nabycia aparatury i sprzętu w formie leasingu finansowego i operacyjnego (w 1 typie projektów tylko leasing finansowy) poniesione w okresie realizacji projektu. Należy pamiętać, że za wydatki kwalifikowalne uznaje się jedynie raty kapitałowe leasingu, (umowa leasingowa podpisana po złożeniu wniosku o dofinansowanie) aparatury i sprzętu.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 7. Czy duże przedsiębiorstwo w ramach 1 typu projektu może się ubiegać o wsparcie wyłącznie na wartość niematerialną i prawną?
              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Zgodnie z art. 14 Rozporządzenia Komisji (UE) 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. W przypadku dużych przedsiębiorstw koszty wartości niematerialnych i prawnych są kwalifikowalne jedynie do wysokości 50 % całkowitych kwalifikowalnych kosztów inwestycji początkowej. Z przytoczonych zapisów wynika, że koszt kwalifikowalny wartości niematerialnej i prawnej nie może być wyższy niż 50% całkowitych pozostałych kosztów projektu realizowanych w oparciu o art. 14 (wspieranych Regionalną Pomocą Inwestycyjną). Tak więc przedsiębiorstwo musi w zakresie rzeczowym projektu ujętym w pkt C.2.2 wniosku uwzględniać inne kwalifikowalne wydatki (należące do innych, niż wartość niematerialna i prawna, kategorii – np. środki trwałe), od których może wyliczyć wartość kosztu kwalifikowalnego. Reasumując nie ma możliwości ubiegania się przez duże przedsiębiorstwo wyłącznie o wsparcie nabycia wartości niematerialnej i prawnej.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 6. Wnioskodawca planuje aplikować o dofinansowanie w ramach działania 1.2. Badania, rozwój i innowacje w przedsiębiorstwach. Będzie to typ 2 Wsparcie prac B+R w przedsiębiorstwach. Planowany jest zakup środków trwałych zaliczonych do grupy 4 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT 491). Nabywany sprzęt będzie poddany szybkiemu postępowi technicznemu w myśl zapisów Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 16i ust. 2-4, 6 i 7 updop). W związku z powyższym zastosowana zostanie podwyższona stawka amortyzacji. Zgodnie z zapisami Wytycznych programowych w zakresie kwalifikowania wydatków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 „odpisy amortyzacyjne od środków trwałych (aparatury i sprzętu) o wartości powyżej 3500 PLN będących własnością beneficjenta/partnera, wpisanych do EŚT beneficjenta/partnera oraz zakupionych w sposób racjonalny i efektywny (amortyzacja podatkowa)”. Czy w związku powyższym podwyższone koszty odpisów amortyzacyjnych można zaliczyć do kosztów kwalifikowanych projektu?
              Odpowiedź, 26.06.2017 r.
              Zgodnie z zapisami Wytycznych programowych w zakresie kwalifikowania wydatków z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, do wydatków kwalifikowanych możemy zaliczyć koszty amortyzacji aparatury i sprzętu w zakresie i przez okres, w jakim będą one wykorzystywane na potrzeby projektu obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości.

              W związku z powyższym, jeżeli wykazane koszty amortyzacji są zgodne z przepisami krajowymi oraz spełniają pozostałe warunki Wytycznych, mogą zostać uznane za kwalifikowalne niezależnie od sposobu obliczania stawki amortyzacyjnej.

              Opracowane: Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 5. Czy duże przedsiębiorstwo w ramach 1 typu projektu może się ubiegać o wsparcie wyłącznie na wartość niematerialną i prawną?
              Odpowiedź, 26.06.2017 r.
              Zgodnie z art. 14 Rozporządzenia Komisji (UE) 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014r. W przypadku dużych przedsiębiorstw koszty wartości niematerialnych i prawnych są kwalifikowalne jedynie do wysokości 50 % całkowitych kwalifikowalnych kosztów inwestycji początkowej. Z przytoczonych zapisów wynika, że koszt kwalifikowalny wartości niematerialnej i prawnej nie może być wyższy niż 50% całkowitych pozostałych kosztów projektu realizowanych w oparciu o art. 14 (wspieranych Regionalną Pomocą Inwestycyjną). Tak więc przedsiębiorstwo musi w zakresie rzeczowym projektu ujętym w pkt C.2.2 wniosku uwzględniać inne kwalifikowalne wydatki (należące do innych, niż wartość niematerialna i prawna, kategorii – np. środki trwałe), od których może wyliczyć wartość kosztu kwalifikowalnego. Reasumując nie ma możliwości ubiegania się przez duże przedsiębiorstwo wyłącznie o wsparcie nabycia wartości niematerialnej i prawnej.

              Opracowane: Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Pytanie 4. W ramach wynagrodzeń pracowników jako koszt niekwalifikowany traktowany jest między innymi koszt pracy członków zarządu oraz prokurentów.
              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Koszty pracy członków zarządu oraz prokurentów (prokura samoistna) w przypadku spółek prawa handlowego należą do katalogu wydatków niekwalifikowanych, w związku z powyższym koszty wynagrodzenia/oddelegowania do projektu prezesa zarządu Spółki handlowej uznaje się za wydatki niekwalifikowalne w ramach projektu.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Zgodnie z Wytycznymi programowymi w zakresie kwalifikowania wydatków, koszty pracy członków zarządu oraz prokurentów (prokura samoistna) w przypadku spółek prawa handlowego należą do katalogu wydatków niekwalifikowanych, w związku z powyższym koszty wynagrodzenia/oddelegowania do projektu prezesa zarządu Spółki handlowej uznaje się za wydatki niekwalifikowalne w ramach projektu.

              Pytanie 3. Koszty ogólne projektu rozliczane będą stawką ryczałtową (10%) we wniosku o płatność końcową. Jakie dokumenty na etapie rozliczenia projektu należy przedstawić w celu udowodnienia wysokości poniesionych kosztów?
              Koszty ogólne w konkursie RPSL.01.02.00-IP.01-24-002/16 są to koszty, które rozliczane są za pomocy uproszczonej metody. Wydatki rozliczane uproszczoną metodą są traktowane jako wydatki poniesione. Wnioskodawca nie ma obowiązku gromadzenia ani opisywania dokumentów księgowych w ramach projektu na potwierdzenie poniesienia wydatków, które zostały wykazane jako wydatki objęte uproszczoną metodą. Na etapie aplikowana Wnioskodawca jest zobowiązany wskazać w załączniku do wniosku aplikacyjnego pn. „Metodologia obliczania stawki ryczałtowej” metodologię obliczenia wartości wydatków kwalifikowalnych kosztów wchodzących w katalog kosztów ogólnych projektu. Przedłożona metodologia zostanie zweryfikowana na etapie oceny formalnej oraz merytorycznej wniosku aplikacyjnego. Natomiast na etapie rozliczania projektu Wnioskodawca będzie zobowiązany dostarczyć dokument poświadczający wykonanie danych prac/zadań w zaplanowanym wnioskiem aplikacyjnym miejscu, poświadczyć, że zakres prac nie uległ zmianie. W przypadku niespełnienia powyższych wymogów oraz w przypadku zmiany zakresu prac/usług zaplanowanych wnioskiem aplikacyjnym Wnioskodawca może zostać poproszony o dostarczenie jakiejkolwiek szczegółowej dokumentacji potwierdzającej realizację zaplanowanych wydatków. W sytuacji gdy ŚCP otrzyma informacje budzące wątpliwość w zakresie realizacji projektu zgodnie z umową, wówczas Beneficjent może zostać wezwany do potwierdzenia realizacji poszczególnych wydatków/kosztów.

              Pytanie 2. Drobne zakupy ponoszone na etapie realizacji umowy, które realizowane są w różnych etapach – jak uniknąć zarzutu pozornego dzielenia zakupów?
              Aby uniknąć zarzutu sztucznego podziału zamówienia należy rzetelnie oszacować wartość zamówienia biorąc pod uwagę następujące przesłanki (zgodnie z Wytycznymi w sprawie kwalifikowalności wydatków w ramach EFRR, EFS oraz FS na lata 2014-2020):
              „- usługi, dostawy oraz roboty budowlane są tożsame rodzajowo lub funkcjonalnie;
              - możliwe jest udzielenie zamówienia publicznego w tym samym czasie;
              - możliwe jest wykonanie zamówienia publicznego przez jednego wykonawcę.
              W przypadku udzielania zamówienia publicznego w częściach (z określonych względów ekonomicznych, organizacyjnych, celowościowych) wartość zamówienia publicznego ustala się jako łączną wartość poszczególnych jego części.”
              Biorąc powyższe pod uwagę zaleca się, aby po zsumowaniu drobnych wydatków spełniających ww. kryteria – zastosować procedurę wyboru dostawcy/wykonawcy zgodną z wartością tejże sumy – można wtedy przeprowadzić jedno zapytanie (upublicznienie itd.) wskazując terminy realizacji poszczególnych elementów lub przeprowadzać procedurę odrębnie dla każdego z elementów, jednakże z zastosowaniem procedur jak dla zamówienia o wartości stanowiącej sumę poszczególnych części.

              Pytanie 1. Jakie składniki wynagrodzenia pracownika należy wziąć pod uwagę obliczając godzinową stawkę jednostkową?

              Odpowiedź, 13.12.2017 r.
              Zgodnie z zapisami Wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności na lata 2014-2020 do wydatków kwalifikowalnych zalicza się wynagrodzenie brutto, składki pracodawcy na ubezpieczenia społeczne, składki na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, odpisy na ZFŚS oraz wydatki ponoszone na Pracowniczy Program Emerytalny zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 1449)

              W ramach wynagrodzenia personelu niekwalifikowalne są:
              a) wpłaty dokonywane przez pracodawców zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 2046, z późn. zm.) na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zwany dalej „PFRON”,
              b) świadczenia realizowane ze środków ZFŚS dla personelu projektu,
              c) koszty ubezpieczenia cywilnego funkcjonariuszy publicznych za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej,
              d) nagrody jubileuszowe i odprawy pracownicze dla personelu projektu,
              e) koszty składek i opłat fakultatywnych, niewymaganych obowiązującymi przepisami prawa krajowego, chyba że:

              i. zostały przewidziane w regulaminie pracy lub regulaminie wynagradzania danej instytucji lub też innych właściwych przepisach prawa pracy oraz
              ii. zostały wprowadzone w danej instytucji co najmniej 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie, oraz
              iii. potencjalnie obejmują wszystkich pracowników danej instytucji, a zasady ich odprowadzania/przyznawania są takie same w przypadku personelu zaangażowanego do realizacji projektów oraz pozostałych pracowników beneficjenta.

              Dodatkowe wynagrodzenie roczne personelu projektu jest kwalifikowalne wyłącznie, jeżeli wynika z przepisów prawa pracy i odpowiada proporcji, w której wynagrodzenie zasadnicze będące podstawą jego naliczenia jest rozliczane w ramach projektu.

              Niekwalifikowalne jest wynagrodzenie personelu projektu zatrudnionego jednocześnie w instytucji uczestniczącej w realizacji PO (Jako instytucję uczestniczącą w realizacji PO rozumie się IZ PO lub instytucję, do której IZ PO delegowała zadania związane z zarządzaniem PO.) na podstawie stosunku pracy, chyba że nie zachodzi konflikt interesów lub podwójne finansowanie.

              Koszty wynagrodzeń pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę rozliczane są za pomocą uproszczonej metody rozliczenia wydatków poprzez wskazaną we wniosku aplikacyjnym godzinową stawkę jednostkową (której metodologię wyliczenia należy podać w pkt. C.2.2 wniosku aplikacyjnego). Godzinową stawkę jednostkową należy obliczyć zgodnie z metodologią wskazaną w instrukcji wypełniania wniosku. Powinna ona uwzględniać ww. zapisy, gdyż koszty zatrudnienia brutto pracownika Beneficjenta/Wnioskodawcy nie mogą zawierać niekwalifikowalnych składników wynagrodzeń wymienionych powyżej, jak również wydatków niekwalifikowalnych wymienionych w krajowych wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków.

              Opracowane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości

              Zgodnie z zapisami w Wytycznych programowych w zakresie kwalifikowania wydatków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 dla działania 1.2 Badania Rozwój i innowacje w przedsiębiorstwach do wydatków kwalifikowalnych zalicza się koszt zatrudnienia pracownika brutto (w tym składki pracodawcy na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, składki na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych) z wyłączeniem kosztów podanych w wydatkach niekwalifikowalnych, do których zalicza się m.in.:
              poniższe składniki płacowe i pozapłacowe wynagrodzeń:
              a) nagrody i premie, w tym nagrody jubileuszowe i odprawy pracownicze dla personelu projektu,
              b) ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy,
              c) składka na grupowe ubezpieczenie na życie – traktowana jako przychód pracownika opodatkowany,
              d) dopłata do świadczeń medycznych,
              e) ekwiwalent pieniężny (np. ulgowa odpłatność za energię elektryczną,
              f) używanie samochodu – dojazd do pracy z miejsca zamieszkania,
              g) dopłata do energii elektrycznej (traktowana jako przychód pracownika opodatkowany),
              h) dofinansowanie wypłacone z ZFŚS (przychód pracownika opodatkowany) oraz świadczenia finansowane przy wykonywaniu władzy,
              i) zasiłki finansowane ze środków ZUS (np. macierzyński),
              j) wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych,
              k) koszty badań okresowych i wstępnych,
              l) dopłata do okularów,
              m) dodatki za znajomość języków, za niepalenie i inne dodatki tego typu ustalone przez pracodawcę,
              n) bony żywieniowe dla pracowników,
              o) składki na PFRON, p) koszty ubezpieczenia cywilnego funkcjonariuszy publicznych za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu władzy publicznej,
              p) wszelkie nieobligatoryjne składniki wynagrodzeń.
              Koszty wynagrodzeń pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę rozliczane są za pomocą uproszczonej metody rozliczenia wydatków poprzez wskazaną we wniosku aplikacyjnym godzinową stawkę jednostkową (której metodologię wyliczenia należy podać w pkt. C.2.2 wniosku aplikacyjnego). Godzinową stawkę jednostkową należy obliczyć za pomocą jednego ze wzorów wskazanych w „Wytycznych programowych w zakresie kwalifikowania wydatków …” (Rozdział 8, działanie 1.2). Powinna ona uwzględniać ww. zapisy, gdyż koszty zatrudnienia brutto pracownika Beneficjenta/Wnioskodawcy nie mogą zawierać niekwalifikowalnych składników wynagrodzeń wymienionych powyżej, jak również wydatków niekwalifikowalnych wymienionych w krajowych wytycznych w zakresie kwalifikowalności wydatków.

              Kryteria oceny

              Pytanie 2. Kryterium Poziom wsparcia zgodny z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej
              Wnioskodawca może wnioskować o premię z tytułu szerokiego rozpowszechniania wyników projektu. Rozpowszechnienie musi nastąpić w ciągu 3 lat od zakończenia projektu, w formie co najmniej 2 konferencji lub co najmniej 2 czasopismach naukowych. Czy istnieje możliwość otrzymania premii za udział w 1 konferencji naukowej i publikacji w 1 czasopiśmie?
              Wnioskodawca wnioskując o premię z tytułu szerokiego rozpowszechniania wyników projektu na podstawie art. 25 ust. 6 lit. b lit. ii) rozporządzenia 651/2014, zobligowany jest do spełnienia w okresie 3 lat od zakończenia projektu jednego (w całości) warunku tj.:
              - wyniki projektu zostaną zaprezentowane na co najmniej 2 konferencjach, w tym 1 konferencji naukowej lub technicznej,
              - wyniki projektu zostaną zaprezentowane w co najmniej 2 czasopismach naukowych lub technicznych dotyczących branży tożsamej z branżą, w której realizowany był projekt,
              - lub wyniki projektu zostaną w całości rozpowszechnione za pośrednictwem oprogramowania bezpłatnego lub oprogramowania z licencją otwartego dostępu.
              W związku z powyższym nie ma możliwości otrzymania premii za rozpowszechnienie wyników projektu w przypadku udziału w 1 konferencji i publikacji w 1 czasopiśmie (w tym przypadku nie zostanie spełniony jeden z trzech wyżej wskazanych warunków).

              Pytanie 1. Kryterium Poziom innowacyjności rezultatów projektu
              Czy dokonanie zgłoszenia prawa ochronnego w postaci wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego również będzie punktowane?
              Wnioskodawca może otrzymać 2 pkt. jedynie w przypadku, gdy dokonane zostanie zgłoszenie patentowe rezultatu przeprowadzonych badań (produkt, technologia, usługa) – inne rozwiązania np. zgłoszenie prawa ochronnego, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczenia geograficznego, topografii układu scalonego nie będą punktowane w ww. kryterium merytorycznym.

                Bezpośredni link do zagadnienia:
                https://rpo.slaskie.pl/czytaj/ogolne_zasady___dzialanie_1_2_2016
                Pomóż nam poprawić serwis




                Anuluj
                Czy treść na tej stronie była pomocna? Zgłoś