Serwis Regionalnego Programu
Województwa Śląskiego
RPO WSL 2014-2020

Stara Warzelnia jest obiektem historycznym i wyjątkowym w skali całego regionu. Przeprowadzona ekspertyza wykazała jednak szereg problemów technicznych, które narażały zabytek na degradację. Tyska Fundacja Promocji Kultury i Turystyki Browar Obywatelski podjęła się wyzwania zmierzającego do rewitalizacji budynku i urządzeniu w jego wnętrzu nowoczesnej galerii sztuki, która przyciągnęłaby do Starej Warzelni nową grupę turystów. W realizacji tych zamierzeń pomogło wsparcie uzyskane z Funduszy Europejskich, dzięki którym Stara Warzelnia jest dziś jedynym w regionie obiektem łączącym nowe media, edukację i sztukę nieelitarną.

Tytuł projektu
Centrum Nieelitarnej Sztuki Multimedialnej – Stara Warzelnia

Nazwa beneficjenta
Tyska Fundacja Promocji Kultury i Turystyki Browar Obywatelski

Oś priorytetowa / Działanie / Poddziałanie
Oś priorytetowa: V. Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów, 
Działanie: 5.3. Dziedzictwo kulturowe
Poddziałanie: 5.3.1. Dziedzictwo kulturowe – konkurs

Finanse
Wartość projektu: 17 350 232,44 zł
Dofinansowanie projektu z UE: 14 743 325,91 zł

Dlaczego podjęto się realizacji projektu?

Potrzeba realizacji projektu wynikała z bardzo wielu zróżnicowanych powodów, które prowadziły do konieczności ratowania, eksponowania i promowania spuścizny kulturowej Górnego Śląska:

• zły stan techniczny zabytku – Stara Warzelnia, znajdująca się na terenie Browaru Obywatelskiego w Tychach, przynależy do Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego i jest unikatowym w skali regionu budynkiem o architekturze wieżowej, co było nieczęsto spotykane w obiektach zajmujących się produkcją piwa;
• kontynuacja procesu rewitalizacji Browaru Obywatelskiego – projekt, korzystając ze środków RPO WSL 2014-2020, był naturalną kontynuacją przemian zachodzących na terenie Browaru Obywatelskiego już od perspektywy finansowej 2007-2013 – wówczas w dawnej słodowni powstał park technologiczny "IT Loft Park", na terenie którego działa dziś ok. 30 firm zatrudniających 400 osób;
• urozmaicenie funkcji turystycznych i biznesowych Browaru Obywatelskiego oraz stworzenia miejsca, w którym sztuka będzie łączyć się z biznesem;
• wykreowanie nowego produktu turystyczno-kulturowego i wzmocnienie marki Browaru Obywatelskiego w ramach Szlaku Zabytków Techniki – galeria sztuki ma być kolejnym oczywistym miejscem obok restauracji, do którego zmierzać będą turyści przyjeżdżający na teren Browaru, docelowo w obiekcie znajdzie się punkt informacji turystycznej, a funkcja kulturalna urozmaici funkcje terenu oraz wzmocni ofertę Szlaku;
• zwiększenie liczby odwiedzin w odrestaurowanym obiekcie oraz w całym kompleksie zabytkowego Browaru.

Co udało się zrealizować?

Projekt udało się zrealizować w 100%, jednak efekty pracy Browaru i Fundacji przysłoniła pandemia COVID-19. Mimo przeciwności losu udało się:

• odrestaurować i zaadaptować piękny, duży zabytek o wyjątkowej i monumentalnej architekturze,
• tchnąć w obiekt nowe życie w postaci utworzonej wewnątrz galerii sztuki,
• do czasu lockdownu powodowanego pandemią COVID-19 zorganizowano 2 duże wystawy oraz 1 festiwal – łącznie odwiedzone przez ponad 4,5 tys. osób.

Z technicznego punktu widzenia:

• wyburzono dobudowane elementy, szpecące historyczną bryłę Starej Warzelni,
• zaadaptowano obiekt składający się z 4 segmentów o powierzchni ponad 2,2 tys. m2, w tym 4 sal wystawowych, 3 sal warsztatowych, biur Fundacji i sali konferencyjnej,
• osuszono fundamenty, ściany, zakonserwowano i odnowiono elewacje, wymieniono wszystkie instalacje wewnętrzne,
• wymieniono i ocieplono dachy, zamontowano nowe okna i drzwi,
• wykonano nowe posadzki i windę dla osób z niepełnosprawnościami.

W obecnym stanie obiekt spełnia wszelkie współczesne standardy i jest w pełni funkcjonalny.

Kto skorzysta z efektów projektu?

Adresatem oferty Starej Warzelni może być każdy, ponieważ unikatowa architektura budynku w połączeniu z możliwością zwiedzenia całego zabytkowego kompleksu produkcyjnego czyni go atrakcyjnym miejscem do zobaczenia nie tylko dla miłośników kultury i sztuki.

Oferta kulturalna jest dostosowana do potrzeb zarówno przeciętnego odbiorcy, jak i tego z bardziej wysublimowanymi gustami. Dotychczasowe doświadczenia z 3 wydarzeń pokazują, że „robiona tu sztuka” trafia i do młodych, i do dojrzałych, a nawet starszych odbiorców. Planowane są też – jak w trakcie imprezy otwierającej – warsztaty i zajęcia dla dzieci.

Jakie są główne korzyści projektu?

Główną korzyścią i wartością jest uratowanie przed degradacją pięknego zabytku i nadanie mu nowej funkcji czy wręcz nowego życia. Oczywiście, wiąże się to integralnie z wykreowaniem nowego miejsca na kulturalnej mapie miasta i regionu. Miejsca, dzięki któremu Browar Obywatelski ma szansę stać się lepiej rozpoznawalnym miejscem dla turystów.

Dzięki renowacji kompleksu Warzelni wizualnie zyskał cały kompleks Browaru, gdyż obiekt stoi na osi widokowej od wjazdu i dominuje nad resztą zabudowy. Poszerzyła się również oferta spędzania czasu w tym miejscu – goście Browaru mogą zatem zwiedzać kompleks, skorzystać z oferty restauracji, zwiedzić Tichauer Art Gallery w Starej Warzelni, odpocząć na terenie zielonym albo kontynuować podróż rowerem, jako że Browar leży w przebiegu tras rowerowych, które biegną przez pobliskie Lasy Kobiórskie.