Serwis Regionalnego Programu
Nasze miasta (nie) kuleją. Szkolenie z zasady dostępności dla osób z niepełnosprawnościami
Pytanie 1. Kto w mieście jest odpowiedzialny za powiadomienie i wdrożenie lub monitorowanie wdrażania ustawy o dostępności we wszystkich instytucjach użyteczności publicznej? Jaka jest rola urzędu miasta?
Odpowiedź, 21.10.2019 r.
Za zapewnianie dostępności poprzez stosowanie uniwersalnego projektowania lub racjonalnych usprawnień odpowiedzialna jest każda jednostka sektora finansów publicznych w rozumieniu art. 9 np. organy władzy publicznej – osobno Urząd Marszałkowski, osobno jednostki samorządu terytorialnego, osobno jednostki budżetowe (USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami).
Zakres zapewniania dostępności – tzw. minimalne wymagania są określone art. 6 ustawy – wymagania architektoniczne, cyfrowe, informacyjno-komunikacyjne.
Oznacza to, że podmioty publiczne:
– przekazują do 31.03.2021 Ministrowi ds. rozwoju regionalnego - Ministrowi Inwestycji i Rozwoju pierwszy raport (patrz art. 58) o stanie zapewniania dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami w danym podmiocie. Raport będzie zgodny z opracowanym formularzem i będzie zawierać informacje, jak podmiot spełnia minimalne wymagania, oraz jeśli został zapewniony dostęp alternatywny na podstawie art. 7, to analiza uzasadniająca brak zapewnienia dostępności,
– raport zawierać będzie również informacje zbiorcze o stanie zapewniania dostępności w zakresie działalności jednostek podległych oraz nadzorowanych przez te organy,
– art. 14 wyznaczają, co najmniej 1 osobę pełniącą w organie władzy publicznej funkcję koordynatora ds. dostępności. Koordynator wspiera osoby ze szczególnymi potrzebami w dostępie do usług świadczonych przed podmiot publiczny, przygotowuje i koordynuje wdrożenie planu działania na rzecz poprawy zapewniania dostępności oraz monitoruje działalność podmiotu w zakresie dostępu do usług świadczonych przed podmiot publiczny.
Rola Urzędu Miasta – urząd miasta jest i ma te wymienione wyżej obowiązku dla podmiotu publicznego, czyli musi Prezydent wyznaczyć koordynatora ds. dostępności oraz ustala się, kto jaki departament/wydział za co jest odpowiedzialny, kto będzie to koordynował, kto przygotuje raport. Koordynator musi zostać powołany do dnia 30.09.2020 r. (art. 59).
Opracowane przez dr hab. inż. arch., Prof. PŚ Katarzynę Ujmę-Wąsowicz
Pytanie 2. Czy można pozyskać algorytm – wzór wniosków o dofinansowanie inwestycji polegających na likwidacji przeszkód w życiu osób niepełnosprawnych (przestrzeń publiczna)?
Odpowiedź, 21.10.2019 r.
Nie ma takiego wzoru wniosku o dofinansowanie, ale likwidacja barier architektonicznych może odbywać się poprzez:
1. PFRON, który przyjmuje wnioski od osób indywidualnych na dofinansowanie drobnych działań, likwidacji barier architektonicznych, urbanistycznych w miejscu zamieszkania, ale powinna mieć także (bo to też zależy od oddziału) program skierowany do podmiotów publicznych.
Jest do dyspozycji tzw. „program wyrównywania różnic między regionami III realizowanego w 2018 roku przez WCPR ze środków PFRONu. Informacja pozyskania pieniędzy na likwidację barier do 150 tys. zł wynika z: Programu Wyrównywania Różnic między regionami – obszar BNp. w Warszawie wnioski do PFRONu należało składać w terminie od 13 listopada 2017 r. do dnia 15 stycznia 2018 r., a obszary programu, które były realizowane w 2018 r. obejmowały:
– obszar B – likwidacja barier w urzędach, placówkach edukacyjnych lub środowiskowych domach samopomocy w zakresie umożliwienia osobom niepełnosprawnym poruszania się i komunikowania;
– obszar C – tworzenie spółdzielni socjalnych osób prawnych;
– obszar D – likwidacja barier transportowych;
– obszar E – dofinansowanie wymaganego wkładu własnego w projektach dotyczących aktywizacji i/lub integracji osób niepełnosprawnych;
– obszar G – skierowanie do powiatów poza algorytmem dodatkowych środków na finansowanie zadań ustawowych dotyczących rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.
2. Każde miasto może we własnym zakresie przyjąć program "Likwidacji barier", który np. prowadzony mógłby być przez Zarząd Dróg Miejskich, by każda dzielnica mogła aplikować o wykonanie drobnych napraw w indywidualnych lokalizacjach.
Poniżej znajduje się link do „Dostępności plus” dotyczącej likwidacji barier architektonicznych w postaci finansowania wind przez spółdzielnie, wspólnoty oraz instytucje.
https://www.gov.pl/web/inwestycje-rozwoj/lepszy-dostep-do-budynkow-sa-pieniadze-na-windy-podjazdy-i-likwidacje-barier-architektonicznych
Opracowane przez dr hab. inż. arch., Prof. PŚ Katarzynę Ujmę-Wąsowicz
Pytanie 3. Jakie nowe przepisy dotyczące omawianej tematyki?
Odpowiedź, 21.10.2019 r.
Dla projektanta architekta i nadzoru budowlanego obowiązujące przepisy to:
– „Prawo budowlane” (zmiany od 2019 r): artykuły 5, 9, 29, 34, 36a, 59a;
– Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa (zmiany od 2018 r.) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie:paragrafy: 16, 18, 20, 21, 22, 40, 42, 54, 55, 61, 62, 74, 81, 83, 85, 86, 87, 104, 105, 129, 155, 192a, 193, 198, 299, 302.
Ponadto zapisy ogólne:
1. Agenda działań na rzecz równości szans i niedyskryminacji w ramach funduszy unijnych 2014 – 2020 (2015 r.) – część I – Równość szans i niedyskryminacja;
2. Wytyczne w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami oraz zasady równości szans kobiet i mężczyzn w ramach funduszy unijnych na lata 2014-2020 – Załącznik nr 2 – Standardy dostępności dla polityki spójności 2014 – 2020;
Dodatkowe dokumenty:
1. Realizacja zasady równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami. Poradnik dla realizatorów projektów i instytucji systemu wdrażania Funduszy Europejskich 2014-2020,
2. Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych,
3. Konwencja ONZ o prawach osób niepełnosprawnych - język łatwy,
4. Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020.
W Wytycznych w zakresie realizacji zasady równości szans i niedyskryminacji są przytoczone następujące Akty prawne i dokumenty regulujące zasadę równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami:
1) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. poz. 483, z późn. zm.);
2) Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych z dnia 13 grudnia 2006 r. ratyfikowana przez Polskę dnia 6 września 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 1169), zwana dalej „Konwencją”;
3) Traktat o Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 202 z 07.06.2016, str. 1);
4) Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 202 z 07.06.2016, str.1);
5) Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE C 326 z 26.10.2012, str. 391);
6) ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania (Dz. U. z 2016 r. poz. 1219);
7) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12. 2013, str. 320, z późn. zm.), zwane dalej „rozporządzeniem ogólnym”;
8) rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 470, z późn. zm.), zwane dalej „rozporządzeniem dotyczącym EFS”;
9) Programowanie perspektywy finansowej 2014-2020. Umowa Partnerstwa, zwany dalej „Umową Partnerstwa”;
10) komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 15 listopada 2010 r.– Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności na lata 2010-2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier COM(2010) 636 wersja ostateczna, zwany dalej „Europejską strategią w sprawie niepełnosprawności”;
11) zalecenie nr Rec (2006)5 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich – Plan działań Rady Europy w celu promocji praw i pełnego uczestnictwa osób niepełnosprawnych w społeczeństwie: podnoszenie jakości życia osób niepełnosprawnych w Europie w latach 2006-2015;
12) komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 21 września 2010 r. – Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010-2015 COM(2010) 491 wersja ostateczna.
Warto również odwiedzić stronę: https://www.power.gov.pl/dostepnosc
Opracowane przez dr hab. inż. arch., Prof. PŚ Katarzynę Ujmę-Wąsowicz
Pytanie 4. Najważniejsze informacje przedstawione na konferencji (np. akty prawne).
Odpowiedź, 21.10.2019 r.
Wszystkie materiały i prezentacje ze szkolenia są dostępne na stronie: https://rpo.slaskie.pl/czytaj/nasze_miasta_nie_kuleja_dostepnosc_szkolenie_092619
Warto również zapoznać się z odpowiedzią na pytanie nr 3.
Opracowane przez dr hab. inż. arch., Prof. PŚ Katarzynę Ujmę-Wąsowicz