12 kwietnia odbył się kolejny z cyklu warsztat dotyczący konsultacji projektów programu regionalnego „Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027” oraz Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji 2030 r.

Warsztaty on-line

Cykl spotkań organizowanych on-line ma na celu zebranie uwag, komentarzy i opinii na temat wstępnych projektów programu regionalnego oraz planu sprawiedliwej transformacji, które będą najważniejszymi dokumentami dotyczącymi wdrażania Funduszy Europejskich w województwie śląskim w perspektywie unijnego finansowania na lata 2021-2027.

Warsztat został skierowany do przedstawicieli regionalnych mediów. W spotkaniu wzięło udział ok. 35 osób – reprezentujących różne grupy medialne z całego regionu.

Wstęp do debaty

Spotkanie otworzył Marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski, który zauważył, że przed województwem śląskim stoi wielkie wyzwanie w najbliższej perspektywie unijnego finansowania, związane z transformacją społeczno-gospodarczą regionu. Marszałek zwrócił uwagę, że będzie to wyzwanie bardzo trudne, ale jednocześnie takie, do którego województwo przygotowywało się od wielu lat. Przygotowanie Śląskiego w postaci chociażby strategii „Zielone Śląskie 2030” czy działań podejmowanych przez region względem przedsiębiorców w obliczu pandemii COVID-19 zostało już docenione w Europie poprzez przyznanie Śląskiemu tytułu Europejskiego Regionu Przedsiębiorczości na lata 2021-2022. Województwo otrzyma również z Unii Europejskiej najwyższe w swojej historii środki na efektywne wdrażanie zmian społeczno-gospodarczych w regionie. Mowa tutaj o finansach sięgających niemal 4,5 mld euro w ramach nowego programu regionalnego „Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027” (2,4 mld euro) oraz Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (ponad 2 mld euro).

Następnie Zastępca Dyrektora Departamentu Rozwoju Regionalnego w Urzędzie Marszałkowskim – Stefania Koczar-Sikora przedstawiła prezentację dotyczącą pierwszego projektu programu „Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027” (FE SL 2021-2027) oraz Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji 2030 r. Podczas prezentacji zostały wskazane priorytety województwa na lata 2021-2027, które powstały w oparciu o cele Polityki Spójności UE wraz z planowanymi kwotami na poszczególne cele:

• Priorytet I. Inteligentne Śląskie – ok. 443 mln euro
• Priorytet II. Ekologiczne Śląskie – ok. 532 mln euro
• Priorytet III. Mobilne Śląskie – ok. 301 mln euro
• Priorytet IV. Społeczne Śląskie – ok. 593 mln euro
• Priorytet V. Śląskie dla mieszkańca – ok. 195 mln euro
• Priorytet VI. Śląskie bliżej mieszkańców – ok. 231 mln euro

Natomiast w kontekście Regionalnego Planu Sprawiedliwej Transformacji wskazano m.in. proponowaną wysokość alokacji dla poszczególnych obszarów i szczegółowych celów wsparcia w ramach Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST).

Zaprezentowane podczas prezentacji założenia programu regionalnego oraz planu transformacji dla Śląskiego stały się punktem wyjścia do dyskusji moderowanej przez kierownika Referatu Transformacji w Departamencie Rozwoju Regionalnego – Dariusza Stankiewicza.

Czas dyskusji

Podczas warsztatu przedstawiciele mediów zabierali głos i zadawali pytania odnośnie najbardziej interesujących ich części wskazanych dokumentów. Wątpliwości uczestników rozwiewali Marszałek Jakub Chełstowski oraz zastępca dyrektora Stefania Koczar-Sikora. Wśród omawianych kwestii rozważano m.in.:

• Czy gminy, które obecnie prowadzą działalność górniczą lub rozpoczynają działalność wydobywczą na swoim terenie będą mogły liczyć na wsparcie z FST?
  Stefania Koczar-Sikora podkreśliła, że środki z FST przeznaczone są dla tych subregionów, które planują transformację w kierunku zielonej, niskoemisyjnej gospodarki. Nie ma jeszcze żadnych finalnych zapisów w tej kwestii, ale istnieje ryzyko wykluczenia przez Komisję Europejską z udziału w FST tych gmin, w których planowane jest otwarcie nowej działalności o charakterze górniczym.
  
  
• Dlaczego projekty związane z powstawaniem centrów/węzłów przesiadkowych znalazły się zarówno w 2 (Ekologiczne Śląskie), jak i 3 (Mobilne Śląskie) priorytecie nowego programu regionalnego?
  Ze względu na specyfikę województwa oraz planowane zastosowanie w ramach transportu miejskiego instrumentu ZIT, wsparcie na rzecz centrów/węzłów przesiadkowych będzie realizowane tylko w ramach Priorytetu 2, w oparciu o SUMP. W ramach Priorytetu 3 wsparcie zostanie skoncentrowane na liniowej infrastrukturze drogowej oraz zakupie taboru kolejowego. W ramach Priorytetu 3 dopuszczone będą inwestycje drogowe zapewniające bezpośrednie połączenia z centrami/węzłami przesiadkowymi.
  
  
• Jakie mierzalne efekty obu dokumentów chce uzyskać województwo śląskie?
  Wskaźniki programowe nie zostały jeszcze opisane w pierwszych wersjach dostępnych dokumentów przez wzgląd na brak dostatecznej liczby danych. Konkretne wskaźniki końcowe zostaną dopiero wyliczone na podstawie finalnych środków dla regionu.
  
  
• Czy obszary, których nie ma na liście gmin, którym przysługują środki z FST nie otrzymają wsparcia z Funduszy Europejskich?
  Środki z FST trafią do 3 subregionów: centralnego, zachodniego i południowego. Gminy wymienione na liście gmin wchodzących w skład OSI dla obszaru FST, to samorządy, które będą premiowane do wsparcia z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Pozostałe gminy jednak wciąż będą beneficjentami Polityki Spójności UE czyli programu „Fundusze Europejskie dla Śląskiego na lata 2021-2027”.

Na koniec Marszałek Jakub Chełstowski podziękował wszystkim uczestnikom spotkania za obecność i zaproponował kolejne konsultacje projektów dokumentów dla przedstawicieli mediów w maju br. Szczegółowe informacje o planowanym warsztacie pojawią się na stronach rpo.slaskie.pl oraz transformacja.slaskie.pl, gdy tylko zostaną uzgodnione szczegóły spotkania.