Działanie 4.1 Odnawialne źródła energii oraz 4.3 - Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej (RPSL.04.01.01-IZ.01-24-026/15; RPSL.04.01.01-IZ.01-24-027/15; RPSL.04.01.01-IZ.01-24-028/15; RPSL.04.01.01-IZ.01-24-029/15; RPSL.04.03.01-IZ.01-24-045/16; RPSL.04.03.01-IZ.01-24-046/16; RPSL.04.03.01-IZ.01-24-047/16; RPSL.04.03.01-IZ.01-24-048/16; RPSL.04.03.02-IZ.01-24-095/16)
Pytanie 9. Czy budynki w których znajdują się lokale mieszkalne, które są siedzibą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą będą mogły uzyskać dofinansowanie? Jeżeli tak to jaki procent dofinansowania będzie właściwy?
Odpowiedź z 21.11.2016 r.
W odpowiedzi na powyższe pytanie zawiadamiamy, iż zgodnie z punktem 2.1.1. Regulaminu konkursu RPSL.04.03.02-IZ.01-24-095/16, brak jest wsparcia dla projektów dotyczących wielorodzinnych budynków mieszkaniowych za wyjątkiem mieszkalnictwa socjalnego, wspomaganego i chronionego oraz mieszkań komunalnych udostępnianych na szczególnych warunkach. Pod pojęciem mieszkań komunalnych udostępnianych na szczególnych warunkach rozumie się mieszkania stanowiące zasób komunalny, które nie spełniają ustawowych kryteriów mieszkania socjalnego ale są przeznaczone dla osób, które ze względu na trudną sytuację materialną lub życiową, mają problemy z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych. Warunki wynajmu tego rodzaju mieszkań powinny być zawarte w stosownej uchwale rady gminy, którą należy dołączyć do wniosku aplikacyjnego.
W związku z powyższym jeśli wyżej wymieniony typ mieszkania wykorzystywany jest jako siedziba podmiotu gospodarczego ale nie traci jednocześnie swego przeznaczenia mieszkalnego zgodnie z art. 71 ustawy o prawie budowlanym to nie ma przeciwwskazań w kwalifikowalności wydatków w tym zakresie w ramach przedmiotowego konkursu.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 8. Czy tylko warunki dot. progów dochodowych czy zasady wynajmowania lokali mieszkalnych nie mogą ulec zmianie?
Odpowiedź z 21.11.2016 r.
Odpowiadając na kolejne pytanie potwierdzamy, iż zgodnie z pkt. 2.1.1 Regulaminu konkursu RPSL.04.03.02-IZ.01-24-095/16, warunki wynajmu mieszkań socjalnych, wspomaganych i chronionych oraz mieszkań komunalnych udostępnianych na szczególnych warunkach nie powinny być modyfikowane w zakresie progu dochodowości oraz zakazu sprzedaży natomiast pozostałe warunki wynajmu mogą ulec zmianie z zastrzeżeniem, iż nie zmodyfikuje to pierwotnego przeznaczenia w/w typów mieszkań.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 7. Czy progi dochodowe mogą ulec zwiększeniu tak, aby nie przekroczyły maksymalnych określonych przez Urząd Marszałkowski, tzn. nie więcej niż 350% najniższej emerytury w przypadku gospodarstwa jednoosobowego oraz 300% najniższej emerytury w przypadku gospodarstwa wieloosobowego?
Odpowiedź z 21.11.2016 r.
W odpowiedzi na powyższe pytanie informujemy, iż zgodnie z pkt. 2.1.1 Regulaminu konkursu RPSL.04.03.02-IZ.01-24-095/16 warunki wynajmu mieszkań które mogą być objęte dofinansowaniem muszą w szczególności uwzględniać próg dochodowości - nie więcej niż 350% najniższej emerytury w przypadku gospodarstwa jednoosobowego, oraz 300% najniższej emerytury w przypadku gospodarstwa wieloosobowego. Jednocześnie warunki te nie mogą ulec zmianie przynajmniej w okresie trwałości projektu. W związku z powyższym progi dochodowe nie mogą zmienić się nawet jeśli będzie to zmiana mieszcząca się określonym w regulaminie naboru zakresie.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 6. Pytanie dot. Poddziałania: 4.3.1. Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej - ZIT
W ramach konkursu do powyższego działania należy załączyć m.in. audyt energetyczny + wyciąg z dokumentacji projektowej,podstawą wyliczenia kosztów kwalifikowanych projektu jest zakres określony w audycie energetycznym i moje pytanie brzmi:
- jeżeli jakiś zakres rzeczowy występuje w dokumentacji projektowej a nie ma go wymienionego w audycie to taki koszt rozumiem, że jest niekwalifikowany,
- a co w przypadku, jeżeli w audycie jest wpisane że ściany będą docieplone styropianem o grubości 10 cm a w projekcie jest wpisany styropian o grubości 15 cm ???
- albo sytuacja odwrotna, że w audycie jest 12 cm docieplenia a w projekcie 10 cm docieplenia ???
i co jeżeli w audycie jest 12 cm styropianu a w projekcie jest 10 cm docieplenia ale o znacznie lepszych parametrach ???
- czy to oznacza, że np. jeżeli w audycie jest 10 cm docieplenia a w projekcie jest 12 cm ... to te 2 cm docieplenia są kosztem niekwalifikowanym ???
- czy takie różnice mają wpływ na ocenę projektu na etapie oceny przez KOP ...
- czy zakres rzeczowy opisany w audycie musi być spójny i identyczny jak w projekcie (oczywiście w zakresie termomodernizacji czyli kosztów kwalifikowanych) ???
Odpowiedź z 11.06.2018 r.
W ramach działania 4.3. Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej obligatoryjny załącznik - audyt energetyczny powinien być aktualny tj. opracowany na podstawie co najmniej obowiązujących norm prawnych i dołączony do składanej dokumentacji aplikacyjnej, ponieważ informacje zawarte w niniejszym dokumencie będą podstawą do potwierdzenia kwalifikowalności kosztów przedsięwzięcia a także jego weryfikacji przez ekspertów na etapie oceny merytoryczno – technicznej. Zakres takiego audytu powinien obejmować działania realizowane w ramach projektu i być spójny z dołączoną do wniosku dokumentacją projektową. W sytuacji gdy Wnioskodawca dysponuje dokumentacją, w której występują wspomniane rozbieżności, powinien on sporządzić również autokorektę/uzupełnienie audytu/dokumentacji tak, aby na moment złożenia wniosku cała przedłożona w ramach konkursu dokumentacja była spójna. W przypadku gdy rozbieżności pomiędzy dokumentacją techniczną a audytem nie zostaną wyeliminowane przed złożeniem wniosku, może to być podstawą do decyzji o braku kwalifikowania kosztu niezgodnego z audytem.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 5. Czy w ramach działania 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej można realizować projekt polegający na wymianie w budynkach jednorodzinnych źródeł ciepła i jednocześnie montażu na tych budynkach solarów?W ramach działania 4.3 przedmiotem projektu może być jednoczesna wymiana źródeł ciepła i montażu solarów w budynkach jednorodzinnych. Należy jednak pamiętać, że montaż solarów na budynkach jednorodzinnych czyli realizacja 3 typu projektu musi być powiązana z realizacją 1 lub 2 typu projektu. Realizacja projektów polegająca tylko na montażu solarów możliwa jest w ramach działania 4.1 Odnawialne źródła energii.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 4. Czy wykazanie i monitorowanie w projekcie wskaźnika rezultatu bezpośredniego: Stopień redukcji PM10 jest obligatoryjne dla projektów polegających na montażu solarów lub ogniw fotowoltaicznych?
W ramach działania 4.1 Odnawialne źródła energii wybranie i monitorowanie wskaźnika Stopień redukcji PM10 jest obligatoryjne dla projektów, w wyniku realizacji których, nastąpi wymiany źródła energii, analogicznie jak ma to miejsce w działaniu 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej. W pozostałych przypadkach gdzie odnawialne źródło energii stanowi jedynie uzupełnienie istniejącego źródła energii wykazanie i monitorowanie w projekcie ww. wskaźnika nie jest obligatoryjne.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 3. Czy w ramach działania 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej możliwe jest udzielenie pomocy publicznej na odnawialne źródła energii (3 typ projektu) gdyż w regulaminie naboru nie wskazano takiej możliwości wskazując jedynie poniższe rozporządzenia:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 28 sierpnia 2015r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje wspierające efektywność energetyczną w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020 (Dz.U. z 2015 r. poz.1363);
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 19 marca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-2020 (Dz. U. 2015 poz. 488).
W ramach działania 4.3 możliwe jest uzyskania wsparcia także na odnawialne źródła energii, a ponieważ niemożliwe jest udzielenie na realizację tego zakresu przedsięwzięcia pomocy na inwestycje wspierające efektywność energetyczną celowe i zalecane jest skorzystanie z pomocy przewidzianej w ramach Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 03 września 2015r. w sprawie udzielania pomocy na inwestycje w układy wysokosprawnej kogeneracji oraz na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014-2020 (Dz.U. z 2015 r. poz.1420).
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 2. Proszę o interpretację, czy w ramach działania 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej, w przypadku gdy w termomodernizowanych budynkach użyteczności publicznej zlokalizowane są pomieszczenia komercyjne typu bufet, apteka, sklepik itp., to czy istnieje możliwość wyodrębnienia tych powierzchni i potraktowania kosztów z nimi związanych jako koszty niekwalifikowalne bądź wydatki związane z pomocą publiczną?
Odpowiedź z 25.11.2016 r.
W pierwszym rzędzie należy odróżnić różne sytuacje związane z komercyjnym wykorzystaniem obiektów.
W przypadku, gdy możliwe jest jednoznaczne przypisanie określonych kosztów do działalności gospodarczej, koszty takie zasadniczo objęte będą pomocą publiczną (przy założeniu, że wszystkie przesłanki wystąpienia pomocy będą spełnione). Jeśli zatem w ramach kompleksu kilku budynków jeden z nich przeznaczony jest na prowadzenie działalności gospodarczej (np. cały obiekt przeznaczony jest pod wynajem) lub też budynek stanowi siedzibę spółki komunalnej świadczącej usługi użyteczności publicznej, które mają jednocześnie charakter gospodarczy, wówczas termomodernizacja takiego obiektu w całości objęta będzie pomocą publiczną.
W przypadku obiektów o mieszanym charakterze należy zwrócić uwagę na postanowienia przyjętego w połowie 2016 r. Zawiadomienia Komisji w sprawie pojęcia pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2016/C 262/01). W takich przypadkach należy rozróżnić dwie sytuacje:
1. W przypadku, gdy jeden i ten sam obiekt jest wykorzystywany zarówno na działalność gospodarczą i niegospodarczą (np.: basen w szkole publicznej po zakończeniu zajęć lekcyjnych jest udostępniany wieczorem odpłatnie innym użytkownikom. Innym przykładem może być sala operacyjna wykorzystywana zarówno do świadczeń medycznych finansowanych w ramach kontraktu z NFZ, jak i poza nim), wówczas w ocenie projektu pod kątem pomocy publicznej należy wziąć pod uwagę pkt 207 ww. Zawiadomienia, zgodnie z którym w przypadkach infrastruktury podwójnego wykorzystania, jeżeli, jest ona prawie wyłącznie wykorzystywana do celów działalności niegospodarczej, Komisja uważa, że finansowanie takiej infrastruktury może w całości wykraczać poza zakres zasad pomocy państwa, pod warunkiem że użytkowanie do celów działalności gospodarczej ma charakter czysto pomocniczy, tj. działalności bezpośrednio powiązanej z eksploatacją infrastruktury, koniecznej do eksploatacji infrastruktury lub nieodłącznie związanej z podstawowym wykorzystaniem o charakterze niegospodarczym. Uznaje się, że taka sytuacja ma miejsce, gdy działalność gospodarcza pochłania takie same nakłady jak podstawowa działalność o charakterze niegospodarczym, takie jak materiały, sprzęt, siła robocza lub aktywa trwałe. Działalność gospodarcza o charakterze pomocniczym musi mieć ograniczony zakres, w odniesieniu do wydajności infrastruktury. Komisja w przypisie 305 wyjaśniła przy tym, że użytkowanie infrastruktury do celów gospodarczych można uznać za działalność pomocniczą, jeżeli wydajność przydzielana co roku na taką działalność nie przekracza 20 % całkowitej rocznej wydajności infrastruktury. Proporcję w zakresie wykorzystania infrastruktury można ustalić np. odnosząc się do czasu (liczby godzin w skali roku), w jakim dana infrastruktura jest wykorzystywana na cele gospodarcze i niegospodarcze. Jeśli liczba godzin wykorzystania obiektu na cele gospodarcze będzie mniejsza niż 20% całkowitego czasu użytkowania obiektu, wówczas można uznać, iż obiekt w całości ma charakter niegospodarczy.
2. W przypadkach, gdy wewnątrz danego obiektu kubaturowego zaledwie część odrębnych pomieszczeń przeznaczona jest do działalności gospodarczej, a jednocześnie działalność taka ma charakter poboczny i stanowi typowe udogodnienie towarzyszące działalności o charakterze niegospodarczym, wówczas według zapatrywań KE również można przyjąć, iż takie udogodnienia nie przesadzają same z siebie o objęciu projektu pomocą publiczną. Jak wskazano w pkt 207 in fine ww. Zawiadomienia, finansowanie publiczne zwykłej infrastruktury (takiej jak restauracje, sklepy lub płatne parkingi), znajdującej się w otoczeniu obiektów wykorzystywanych niemal wyłącznie do prowadzenia działalności niegospodarczej, zazwyczaj nie wywiera żadnego wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi, ponieważ ta zwykła infrastruktura raczej nie będzie przyciągać klientów z innych państw członkowskich i jest mało prawdopodobne, aby wpływ jej finansowania na inwestycje transgraniczne lub przedsiębiorczość transgraniczną był większy niż marginalny. Wydaje się, że powyższe rozumowanie można rozciągnąć także na bufety czy stołówki mieszczące się w siedzibach organów administracji publicznej czy też sklepiki szkolne szkołach publicznych, itp.
Ponadto niezależnie od wyżej opisywanych przypadków, gdyby obiekt będący przedmiotem projektu wykorzystywany był oprócz działalności niegospodarczej także do celów działalności, zaś warunki określone w pkt 207 ww. Zawiadomienia nie byłyby spełnione (np. więcej niż 20% wydajności infrastruktury przeznaczone będzie na cele gospodarcze), wówczas (biorąc pod uwagę, że w przypadku projektów z zakresu termomodernizacji, w których docieplenie przegród zewnętrznych pośrednio przekłada się na warunki i stopień prowadzenia działalności o charakterze gospodarczym i niegospodarczym), wydaje się, że w przypadku projektów termomodernizacyjnych, propozycja podziału kosztów odnoszących się do elementów wspólnych (tj. takich, które służą zarówno celom gospodarczym i niegospodarczym) według stosunku kubatury pomieszczeń wykorzystywanych komercyjnie do całkowitej kubatury i uznanie ich części za koszty objęte pomocą publiczną znajduje racjonalne podstawy. Z uwagi na brak bezpośredniego uregulowania tej kwestii w wiążących aktach prawa pomocy publicznej przedstawione wyżej stanowisko powinno być traktowane jedynie jako opinia WFR, nie dające gwarancji jego akceptacji przez organy właściwe w zakresie pomocy publicznej (w szczególności Komisję Europejską). Wnioskodawcy mogą oczywiście uznać całość kosztów w przypadku infrastruktury mieszanej (gospodarczej i niegospodarczej) za objęte pomocą publiczną, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie mogą zagwarantować, iż warunki nakreślone w pkt 207 będą zachowane w całym cyklu życia projektu.
Niezależnie od powyższych uwag należy mieć na względzie, iż do oceny, czy w projekcie wystąpi pomoc publiczna zastosowanie znajdują wszystkie postanowienia ww. Zawiadomienia. W szczególności w przypadku projektów o czysto lokalnej skali oddziaływania możliwe jest wykazania, iż projekt nie będzie miał wpływu na wymianę handlową między państwami członkowskimi lub też nie grozi zakłóceniem konkurencji (Zob. zwłaszcza pkt 210 – 212 Zawiadomienia). Wnioskodawca w takim wypadku powinien jednak przedstawić stosowną analizę wraz z danymi na poparcie tezy o niespełnieniu przez projekt ww. przesłanek pomocy publicznej.
Zastrzegamy jednocześnie, że faktyczna weryfikacja wniosków będzie miała miejsce na etapie oceny formalnej, mając na względzie całokształt dokumentacji aplikacyjnej oraz przedstawioną w dokumentacji argumentację uzasadniającą i dowodzącą (poprzez konkretne wskazania) przyjęte, jedno z powyższych, rozwiązanie.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
Pytanie 1. Proszę o informację czy zastosowanie wydajniejszego sposobu ogrzewania lub wymiana okien to jeszcze wymiana istniejących elementów w ramach remontu czy też już termomodernizacja.
W każdym indywidualnym przypadku należy przeprowadzić wykładnię celowością, co do tego rodzaju wydatków i podać te informacje we wniosku o dofinansowanie (B.16 analizy specyficzne - część realizacyjna).
Należy określić czy zastosowanie wydajniejszego sposobu ogrzewania lub wymiany okien, będzie wiązało się z ograniczeniem zużycia energii czy też poniesione wydatki służyć będą innym celom koniecznym do realizacji projektu (np. prace budowlane w obrębie budynku podyktowane są konicznością wymiany poszczególnych elementów ze względu na stan techniczny uniemożliwiający dotychczasowe ich zastosowanie (np. rozsypujące się okna, drzwi, dach itp.).
Warto również posiłkować się typami projektów określonych w działaniu 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej SZOOP. W przypadku kiedy wnioskodawca ponosi wydatki wpisujące się w typy projektów przeznaczone dla tego działania to co do zasady będzie realizował przedsięwzięcia termomodernizacyjne.
Ponadto posiłkując się ustawą z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów, do przedsięwzięć termomodernizacyjnych zalicza się:
- ulepszenia na skutek, których następuje zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię, którą zużywa się do ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej, o 10 do 25%, w zależności od typu modernizacji i wcześniejszych usprawnień,
-ulepszenia na skutek, których o przynajmniej 25% zostaną zmniejszone roczne straty energii pierwotnej w lokalnym źródle ciepła i lokalnej sieci ciepłowniczej,
- zmniejszenie kosztów zakupu ciepła dostarczanego do obiektu o co najmniej 20% w stosunku rocznym dzięki wykonaniu przyłączy technicznych do scentralizowanego źródła ciepła i likwidację lokalnego źródła ciepła,
- zamiana konwencjonalnych źródeł energii na odnawialne źródła niekonwencjonalne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.
Opracowane przez Wydział Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego