Razem Zmieniamy Śląskie - część 3

Christopher Todd, Dyrektor Wydziału ds. Polski w Dyrekcji Generalnej ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej Komisji Europejskiej

Szanowni Państwo,
unijna polityka spójności odgrywa ważną rolę w budowaniu europejskiej tożsamości i jest najbardziej namacalnym wyrazem europejskiej solidarności. Kwintesencją polityki spójności jest podejmowanie decyzji jak najbliżej obywateli, dlatego Unia Europejska stawia na odkrywanie i wspieranie indywidualnej ścieżki rozwojowej każdego unijnego regionu. Wpływ środków polityki spójności na rozwój samorządu terytorialnego w Polsce zwiększał się na przestrzeni lat. W perspektywie finansowej 2007-2013 stworzono 16 regionalnych programów i samorządom przyznano środki w wysokości 17 miliardów euro z 67 miliardów euro na Polskę.

W latach 2014-2020 środki unijne zarządzane przez samorządy to już do 31 miliardów euro z 76 miliardów euro na Polskę, przy czym Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego 2014-2020, z alokacją 3,47 miliarda euro, to w Unii Europejskiej kwotowo największy program będący w gestii samorządu! Z podziwem patrzę na aktywność śląskich władz miejskich i gminnych, które przygotowują i wdrażają większość inwestycji, jak również innych beneficjentów, którzy są gotowi realizować wartościowe, a często wymagające projekty.

Przy współudziale budżetu Unii Europejskiej Śląskie nadgoniło „cywilizacyjnie” państwa rozwinięte, a najważniejsze inwestycje w obszarach podstawowej infrastruktury są już w dużym stopniu zakończone. Na przykładzie prezentowanych w albumie projektów wyraźnie dostrzegamy przeniesienie akcentu. Obecnie realizowane projekty mają na celu budować region bardziej ekologiczny, bardziej innowacyjny, bardziej cyfrowy.

Beneficjenci stawiają także na inwestycje niematerialne, związane ze spójnością ekonomiczną, np. poprzez rozwój kapitału ludzkiego, promowanie innowacji i gospodarczych postaw, dostosowywanie przedsiębiorstw do zmiennych warunków rynkowych i przystosowywanie pracowników do nowych miejsc pracy.

Cieszę się, że śląscy beneficjenci nie boją się podejmować ryzyka, a dzięki temu często realizują projekty pionierskie, będące przykładem dla innych.

Szanowni Państwo,
Fundusze Europejskie zmieniają Śląskie. Województwo sprawnie inwestuje środki z programu regionalnego i odważnie sięga po środki z programów krajowych. Pewność działań, podejmowanych do tej pory przez Zarząd Województwa Śląskiego, pozwala ze spokojem myśleć o zbliżającym się finale tego rozdania Funduszy Europejskich w regionie.

Środki zainwestowane w gospodarkę, zieloną transformację i cyfrowy rozwój, skutecznie wpłynęły na poprawę życia mieszkańców. Dane mówią same za siebie. Do tej pory ze środków Programu Regionalnego na lata 2014-2020 wybudowano 40 km dróg, zakupiono 12 jednostek taboru kolejowego oraz 383 jednostki taboru komunikacji miejskiej. Przełożyło się to na znaczącą poprawę komfortu codziennych dojazdów mieszkańców do pracy i szkół. Władze regionu wspierały rodziny, inwestując w infrastrukturę przedszkolną, dzięki czemu powstały 64 obiekty przeznaczone na cele wychowania przedszkolnego. Na pomoc mogli liczyć również przedsiębiorcy, bo aż 1256 podmiotów dostało w tym okresie wsparcie z funduszy europejskich.

Ubiegły rok upłynął, zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym, na walce z COVID-19. Województwo śląskie skutecznie poradziło sobie z niwelowaniem skutków pandemii. Na wsparcie służby zdrowia trafiło 109 mln zł, 275 mln zł dla przedsiębiorców, 124 mln zł na wsparcie pracodawców w utrzymaniu miejsc pracy oraz 112,3 mln zł na zakup środków ochrony osobistej i dezynfekcji w instytucjach systemu opieki zdrowotnej i społecznej. Łącznie to ponad 530 mln zł. Dodatkowo, w najbliższym czasie zostanie uruchomione 40,5 mln euro z instrumentu REACT-EU, które region planuje przeznaczyć na niskoemisyjną gospodarkę, ochronę zdrowia i pomoc dla przedsiębiorców. Regionalny Program Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 to obecnie ponad sześć tysięcy trzysta umów na kwotę dofinansowania UE prawie piętnaście mld zł. To ogromy zastrzyk pieniędzy, który napędza rozwój Śląskiego.

Przed nami nowe rozdanie środków europejskich na lata 2021-2027. Polsce w przyszłym budżecie UE ma przypaść 770 mld zł. Pieniądze te chcemy przeznaczyć na inwestycje między innymi w infrastrukturę, energetykę, przedsiębiorczość, ochronę środowiska czy cyfryzację. To kolejna szansa dla województwa śląskiego, by stawało się jeszcze bardziej nowoczesne, przyjazne do życia, innowacyjne oraz dostępne dla osób o różnych potrzebach.

Waldemar Buda, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej

Jakub Chełstowski, Marszałek Województwa Śląskiego

Szanowni Państwo,
województwo śląskie ze swoją skomplikowaną przeszłością i specyficznym położeniem jest miejscem styku kultur, tradycji i obyczajów. Przez wieki rozwijał się tu przemysł związany z czarnym kruszcem. I choć tradycje te wciąż są żywe i stanowią o sile dziedzictwa kulturowego, region nieustannie zmienia się, dostosowując się do współczesnych wyzwań. Dziś w Śląskiem nie brakuje nowoczesnej infrastruktury komunikacyjnej, edukacyjnej i społecznej. Sukces, jaki osiągnęliśmy w ostatnich latach, to efekt dobrze wydatkowanych Funduszy Europejskich, a także przedsiębiorczych i zaangażowanych mieszkańców, którzy autentycznie kochają to miejsce.

W albumie, który oddajemy w Państwa ręce, o zmianach, jakie zachodzą przy unijnym wsparciu, opowiadają beneficjenci na co dzień zajmujący się realizacją projektów dotyczących problemów społecznych, aktywizacji zawodowej oraz poprawy jakości usług publicznych. Wrażeniami z funkcjonowania projektów dzielą się z kolei sami mieszkańcy. Nie kryją oni zadowolenia, że w okolicy powstaje nowoczesna infrastruktura, że mogą korzystać z najnowocześniejszych rozwiązań technologicznych ułatwiających życie i wreszcie, że zyskują przestrzeń, gdzie mogą odpocząć czy wrócić do zdrowia.

Projekty, które prezentujemy, pokazują, jak ambitnie Śląskie patrzy w przyszłość. Wprowadzane, często innowacyjne rozwiązania, pomagają na nowo zdefiniować nasze miejsce w zmieniającej się światowej rzeczywistości. Unikalny w skali Polski i Europy kapitał kulturowy, przedsiębiorczość i pracowitość mieszkańców, wreszcie odpowiednie zaplecze techniczne i naukowe, są wspólnym mianownikiem przemian, które w najbliższych latach jeszcze bardziej nabiorą rozpędu. Jesteśmy do nich przygotowani. Wspólnymi siłami zmienimy nasz region – nasz dom – nasze miejsce na ziemi na lepsze.

Szanowni Państwo,
jaki świat chcemy zostawić następnym pokoleniom? Takie pytanie zadaje w niniejszym albumie jeden z beneficjentów. To pytanie jest na tyle ważne, by zadał je sobie każdy z nas. Wydaje się, że odpowiedź jest oczywista: chcemy budować lepszy i bezpieczniejszy świat. Taki, w którym nasze dzieci, a później ich dzieci będą żyć w zdrowiu, dobrobycie i szczęściu. Choć na wiele spraw nie mamy wpływu, możemy inwestować w zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy regionu, troszcząc się o wspólny dom.

Unia Europejska od lat wspiera przedsięwzięcia, które zmieniają nasze otoczenie na lepsze. Dotyczy to usług społecznych, edukacji, ochrony klimatu i środowiska, innowacyjnej gospodarki i wielu innych obszarów. Tylko w ciągu minionych siedmiu lat, przy wsparciu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020, zrealizowaliśmy prawie 6400 przedsięwzięć na kwotę ponad 15 mld zł! [stan na 2.11.2021]

W albumie prezentujemy zaledwie kilkanaście wybranych projektów, pokazujących, że Śląskie to dobre miejsce do życia. Nie byłoby tych inwestycji, gdyby nie mieszkańcy, angażujący się w ich realizację. Wielu o zrealizowanie poszczególnych zadań zabiegało od lat. Niezwykłą determinacją, konsekwencją, gotowością do działania doprowadzili do rozwiązania istotnych problemów swoich lokalnych społeczności. Oddajemy im głos, by podzielili się swoimi doświadczeniami i spostrzeżeniami. Wierzę, że projekty, które prezentujemy, staną się inspiracją do podejmowania nowych wyzwań. Tym bardziej, że przed nami kolejna unijna perspektywa finansowa, a zatem czas wielkich przemian, związanych między innymi z transformacją energetyczną. Warto kolejny raz podjąć wysiłek, bo prowadzić będzie do celu, jakim jest dalszy rozwój naszego regionu.

Wojciech Kałuża, Wicemarszałek Województwa Śląskiego