Home > Dobre praktyki > Mniej spalin w mieście

Mniej spalin w mieście

A A A

Mniej spalin w mieście

W jakim stopniu samochody odpowiadają za zanieczyszczenie powietrza? Według raportu Eurostat Statistics Explained transport był odpowiedzialny jedynie za 11 proc. ogólnej emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. W Polsce udział ten wynosił około 15 proc. 

Na zdjęciu

Oczywiście transport nie jest jedynym sprawcą smogu. To także piece i kotły opalane złej jakości węglem i drewnem lub — co gorsza — odpadami i śmieciami czy plastikiem.

Normy to za mało

Dlatego od lat próbuje się ograniczać zanieczyszczenia, niezależnie od źródeł ich pochodzenia. W przypadku transportu w 1993 roku wprowadzono w Europie normę Euro 1, która dotyczyła samochodów osobowych oraz lekkich pojazdów dostawczych. Obecnie obowiązującą normą jest Euro 6.

Jednak szybko okazało się, że coraz bardziej rygorystyczne normy emisji spalin narzucanych na producentów pojazdów nie wystarczą. Tym bardziej że w międzyczasie ujawniono informacje o praktykach i fałszerstwie danych dotyczących zużycia paliwa. Mimo coraz nowocześniejszych pojazdów problem ze smogiem wciąż istnieje.

Filozofia współdzielenia

Stąd coraz większą popularność zyskuje inne podejście. To nacisk na rozwój transportu publicznego czy filozofia współdzielenia. Samochód, szczególnie dla młodszego pokolenia, jest tylko środkiem umożliwiającym wygodne przeniesienie się z punktu A do miejsca B. Nawet jeśli lubimy prowadzić, nie musimy jechać sami.

Warto też uzmysłowić sobie, że nawet samochód elektryczny zajmuje przestrzeń. I dlatego to nie jest dobre rozwiązanie dla centrów miast. W nich powinniśmy ograniczać liczbę pojazdów (tworzenie stref ograniczających ruch) i zachęcać mieszkańców, by częściej korzystali z transportu publicznego. Inaczej zamienimy niską emisję z aut spalinowych na wysoką emisję z pojazdów elektrycznych. Bo przecież skądś ten prąd do naładowania auta będzie trzeba wziąć.

Dlatego znacznie lepszym rozwiązaniem problemów komunikacyjnych współczesnych miast, na zmniejszenie korków, jest dobrze zorganizowany transport publiczny oraz intermodalność, które umożliwiają mieszkańcom przesiadki między różnymi formami transportu.

Unijne wsparcie

Dobrym przykładem takiego podejścia jest przedsięwzięcie pn. Rozwój Zrównoważonego Transportu Miejskiego w Bielsku-Białej. To wspólna inwestycja Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego i Miejskiego Zarządu Dróg, realizowana od 31 października 2014 r. do końca września tego roku. Wartość projektu wyniosła prawie 83 mln zł. Projekt został dofinansowany ze środków UE w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014–2020.

W jego ramach wdrożono Inteligentny System Transportowy (w tym System Dynamicznej Informacji Pasażerskiej) oraz zakupiono 50 niskoemisyjnych autobusów wraz z wyposażeniem w urządzenia do ITS, a także urządzenia do obecnie użytkowanych autobusów. Ponadto zmodernizowano infrastrukturę 18 kluczowych sygnalizacji świetlnych w mieście, w korytarzu północ–południe. Na głównych skrzyżowaniach i przejściach dla pieszych wymieniono maszty i wysięgniki sygnalizatorów, same sygnalizatory, sprawdzono lub zainstalowano nowe pętle indukcyjne służące do wykrywania pojazdów podjeżdżających do sygnalizacji.

Dzięki mechanizmowi nadawania priorytetu dla pojazdów komunikacji miejskiej można skrócić czas ich oczekiwania na czerwonym świetle — jeśli będą opóźnione w stosunku do rozkładu jazdy. Miejski Zakład Komunikacyjny zyskał również nowe narzędzie do planowania i optymalizowania rozkładów jazdy i przewozów.

— Udogodnieniem dla pasażerów jest rozszerzenie działania systemu tablic dynamicznej informacji pasażerskiej (DIP). Funkcjonują one na 22 przystankach. Tablice DIP pokazują informacje o czasie odjazdu autobusów. Każda z nich jest przystosowana do obsługi przez osoby z dysfunkcją wzroku. Zawiera głosowy odczyt komunikatów o odjazdach — mówi Natalia Malec z Zespołu Wdrażania Projektów Drogowych Miejskiego Zarządu Dróg w Bielsku–Białej.

Informacje dla pasażerów dostępne są również na specjalnym portalu internetowym rozklady.bielsko.pl. Umieszczono tam dane m.in. o przystankach, liniach autobusowych oraz godzinach odjazdów autobusów z każdego z przystanków.

Dla pasażerów, kierowców oraz innych zainteresowanych, poza tablicami informacji pasażerskiej oraz portalem transportowym, udostępniony jest również internetowy serwis związany z ruchem drogowym its.bielsko.pl, który pokazuje aktualną sytuację na ulicach objętych systemem ITS, a także utrudnienia drogowe w mieście oraz strefie płatnego parkowania.

Wszystkie elementy systemu ITS zostały połączone szybką siecią światłowodową. Sieć ta łączy tablice DIP, wszystkie sterowniki sygnalizacji świetlnej, kamery monitoringu z Centrum Zarządzania Ruchem, które utworzono w MZD. Zbudowano także dodatkową nitkę sieci światłowodowej umożliwiającą połączenie Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego z Centrum Zarządzania Ruchem w Miejskim Zarządzie Dróg.

Według pomiarów dokonanych w lipcu 2018 roku dzięki systemowi ITS przyspieszono przejazd komunikacji miejskiej w przypadku autobusów średnio o 20 proc., a w przypadku ruchu samochodowego o 38 proc. Zwiększyła się przepustowość ciągów drogowych objętych programem oraz liczba pasażerów korzystających z komunikacji publicznej. Kolejne badania wykonano we wrześniu i październiku. Ich wyniki będą znane niebawem.

Nowe autobusy

W ramach projektu kupiono 50 autobusów. Są wyposażone w silnik Diesla spełniający wymagania normy emisji spalin Euro 6.

Pojazdy są dostosowane do potrzeb osób z ograniczeniami ruchowymi , czyli posiadają niską podłogę na całej długości, bez dodatkowych stopni wejściowych przy drzwiach oraz bez progów poprzecznych wewnątrz oraz układ przyklęku umożliwiający obniżenie podłogi pojazdu do wysokości chodnika na przystanku. Posiadają specjalną przestrzeń dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich wyposażoną w urządzenia przytrzymujące i zapewniające stabilność wózka oraz w przycisk sygnalizujący kierowcy zamiar opuszczenia autobusu przez niepełnosprawnego pasażera. Są wyposażone w klimatyzację całopojazdową, elektroniczne, diodowe tablice informacyjne wewnątrz i na zewnątrz pojazdu, system głosowej zapowiedzi przystanków wraz z wyświetlaniem ich kolejnych nazw. Posiadają również pełny monitoring — kamery wewnątrz i na zewnątrz pojazdu, wraz z rejestracją obrazu.

baw

 

NOWE KONKURSY

Do 28 grudnia można składać wnioski w II rundzie Konkursu realizowanego w ramach Poddziałania: 4.5.1. Niskoemisyjny transport miejski oraz efektywne oświetlenie — ZIT Subregionu Centralnego — 1, 2 i 3 typ projektu co oznacza, że dofinansowanie można otrzymać na:

  1. budowę, przebudowę liniowej i punktowej infrastruktury transportu zbiorowego (np. zintegrowane węzły przesiadkowe, drogi rowerowe, parkingi Park&Ride i Bike&Ride, buspasy, budowę systemów miejskich wypożyczalni rowerów wraz z zakupem rowerów),
  2. wdrażanie inteligentnych systemów transportowych (ITS),
  3. zakup taboru autobusowego.

Wnioski mogą składać: jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki, podmioty działające na ich zlecenie oraz podmioty, w których większość udziałów posiada jednostka samorządu terytorialnego lub związek JST, realizujące zadania z zakresu transportu publicznego.
Przedsięwzięcia związane z niskoemisyjnym transportem muszą wynikać z przygotowanych przez samorządy planów związanych z przechodzeniem na bardziej ekologiczne i zrównoważone środki transportu.
W ramach 3 typu projektu wsparcie jest ograniczone do zakupu niskoemisyjnego i bezemisyjnego taboru autobusowego zasilanego paliwem alternatywnym w rozumieniu przedstawionym w krajowych ramach polityki rozwoju infrastruktury paliw alternatywnych (dotyczy dyrektywy 2014/94/UE). Ze wsparcia wyłączony jest zakup pojazdów napędzanych wyłącznie silnikami Diesla.

Budżet 181 632 176,47 zł.

Maksymalny poziom dofinansowania całkowitego wydatków kwalifikowalnych na poziomie projektu wynosi 95 proc., w tym 10 proc. z budżetu państwa w przypadku projektów spełniających łącznie następujące kryteria:

• są projektami rewitalizacyjnymi,

• nie są objęte pomocą publiczną, w tym rekompensatą,

• nie są objęte pomocą de minimis,

• nie są projektami generującymi dochód w rozumieniu art. 61 rozporządzenia nr 1303/2013.

W pozostałych przypadkach – 85 proc., bądź poziom wynikający z luki w finansowaniu, rekompensaty, pomocy de minimis lub zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej.

Szczegóły dotyczące konkursów można znaleźć na stronie rpo.slaskie.pl w zakładce Zobacz ogłoszenia i wyniki naborów wniosków.

Powrót do góry